گنجور

۳ - النوبة الاولى

قوله تعالی: وَ ما کُنْتَ تَتْلُوا مِنْ قَبْلِهِ مِنْ کِتابٍ تو پیش از این هیچ نامه‌ای نخواندی وَ لا تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ و بدست خویش هرگز ننوشتی إِذاً لَارْتابَ الْمُبْطِلُونَ (۴۸) اگر چنان بودی که تو نویسنده بودی آن گه در گمان افتادندی کژراهان و کژروان.

بَلْ هُوَ آیاتٌ بَیِّناتٌ بل که این نامه سخنانی است روشن پیدا بی‌گمان، فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ در دلهای ایشان که ایشان را دانش داده‌اند، وَ ما یَجْحَدُ بِآیاتِنا إِلَّا الظَّالِمُونَ (۴۹) و باز نه نشیند از پذیرفتن سخنان ما مگر ستمکاران.

وَ قالُوا لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَیْهِ آیاتٌ مِنْ رَبِّهِ گفتند چرا برو از خداوند او نشانهایی فرو نیاید قُلْ إِنَّمَا الْآیاتُ عِنْدَ اللَّهِ گوی نشانها بنزدیک اللَّه است، وَ إِنَّما أَنَا نَذِیرٌ مُبِینٌ (۵۰) و من رساننده بیم نمایم آشکارا.

أَ وَ لَمْ یَکْفِهِمْ بسنده نیست ایشان را، أَنَّا أَنْزَلْنا عَلَیْکَ الْکِتابَ که ما فرو فرستادیم بر تو این نامه، یُتْلی‌ عَلَیْهِمْ تا میخوانند بر ایشان، إِنَّ فِی ذلِکَ لَرَحْمَةً درین نامه براستی که بخشایشی است وَ ذِکْری‌ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ (۵۱) و یادگاری گرویدگان را.

قُلْ کَفی‌ بِاللَّهِ بگو اللَّه بسنده است، بَیْنِی وَ بَیْنَکُمْ شَهِیداً میان من و میان شما گواه راست، یَعْلَمُ ما فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ میداند او که در آسمان و زمین، وَ الَّذِینَ آمَنُوا بِالْباطِلِ این مشرکان‌اند که بگرویدند بچیز ناچیز، وَ کَفَرُوا بِاللَّهِ و بخدای کافر شدند أُولئِکَ هُمُ الْخاسِرُونَ (۵۲) ایشان آنند که زیان‌کاران‌اند.

وَ یَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذابِ می‌شتابانند ترا بعذاب آوردن، وَ لَوْ لا أَجَلٌ مُسَمًّی و اگر نه هنگامی نام زد کرده‌اید لَجاءَهُمُ الْعَذابُ عذاب آمدی بایشان، وَ لَیَأْتِیَنَّهُمْ بَغْتَةً و حقا که آخر بایشان آید ناگاه، وَ هُمْ لا یَشْعُرُونَ (۵۳) و ایشان نمیدانند.

یَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذابِ می‌شتابانند ترا بعذاب آوردن وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَةٌ بِالْکافِرِینَ (۵۴) و دوزخ بکافران فرو گیرد گرد ایشان.

یَوْمَ یَغْشاهُمُ الْعَذابُ آن روز که در آید عذاب بر ایشان، مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ و فرو گیرد ایشان را از زبر ایشان و از زیر پایهای ایشان، وَ یَقُولُ ذُوقُوا ما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۵۵) و گویند چشید آنچه میکردید.

یا عِبادِیَ الَّذِینَ آمَنُوا ای رهیگان من که گرویدگانید، إِنَّ أَرْضِی واسِعَةٌ فَإِیَّایَ فَاعْبُدُونِ‌ (۵۶) زمین من فراخ است مرا پرستید.

کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ هر تنی چشنده مرگ است، ثُمَّ إِلَیْنا تُرْجَعُونَ (۵۷) آن گه با ما خواهند آورد شما را همگان.

وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ و ایشان که بگرویدند و کردارهای نیک کردند، لَنُبَوِّئَنَّهُمْ مِنَ الْجَنَّةِ براستی که ایشان را جایگاه و درنک گاه سازیم از بهشت، غُرَفاً تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ غرفه‌های زیر درختان آن جویها روان، خالِدِینَ فِیها و ایشان جاویدان در آن، نِعْمَ أَجْرُ الْعامِلِینَ (۵۸) نیک مزدی کارگران را.

الَّذِینَ صَبَرُوا آن کارگران که شکیبایی می‌کنند، وَ عَلی‌ رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ (۵۹) و بر خداوند خود توکل میکنند و کار باو می‌سپارند.

وَ کَأَیِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لا تَحْمِلُ رِزْقَهَا ای بسا جانورا که روزی خود برنمیدارد اللَّهُ یَرْزُقُها وَ إِیَّاکُمْ اللَّه روزی دهد ایشان را و شما را، وَ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ (۶۰) و اوست آن شنوای دانا.

وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ و اگر پرسی مشرکان را، مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ که که آفرید آسمانها و زمینها را وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ و که نرم کرد آفتاب و ماه را، لَیَقُولُنَّ اللَّهُ همه گویند که اللَّه فَأَنَّی یُؤْفَکُونَ (۶۱) پس ایشان را از راه راست چون می‌برگردانند.

اللَّهُ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشاءُ مِنْ عِبادِهِ اللَّه می‌گستراند فراخ روزی او را که خواهد از بندگان خویش وَ یَقْدِرُ لَهُ و تنگ میدارد بر ایشان او را که خواهد إِنَّ اللَّهَ بِکُلِّ شَیْ‌ءٍ عَلِیمٌ (۶۲) اللَّه به همه چیز دانا است.

وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ و اگر پرسی از ایشان، مَنْ نَزَّلَ مِنَ السَّماءِ ماءً کیست که فرو فرستاد از آسمان آبی، فَأَحْیا بِهِ الْأَرْضَ مِنْ بَعْدِ مَوْتِها تا زنده کرد بآن زمین را پس مرگ آن، لَیَقُولُنَّ اللَّهُ براستی که گویند که اللَّه، قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ گوی ستایش بسزا اللَّه را بَلْ أَکْثَرُهُمْ لا یَعْقِلُونَ (۶۳) بلکه بیشتر ایشان درنمی‌یابند.

وَ ما هذِهِ الْحَیاةُ الدُّنْیا نیست زندگانی این جهانی، إِلَّا لَهْوٌ وَ لَعِبٌ مگر ناکاری و بازی، وَ إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِیَ الْحَیَوانُ و سرای پسین آن جهانی براستی که آن پاینده است و با زندگانی، لَوْ کانُوا یَعْلَمُونَ (۶۴) اگر ایشان دانندی ایشان را به بودید.

فَإِذا رَکِبُوا فِی الْفُلْکِ چون در کشتی نشینند، دَعَوُا اللَّهَ هم اللَّه را خوانند، مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ خواندنی از دل براستی و کسی دیگر را نخوانند فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَی الْبَرِّ چون ایشان را رهانید با خشک و دشت، إِذا هُمْ یُشْرِکُونَ (۴۷) ایشان با اللَّه انباز خواندن درگیرند.

لِیَکْفُرُوا بِما آتَیْناهُمْ تا کفر فزایند بآنچه ایشان را دادیم وَ لِیَتَمَتَّعُوا و تا روزگاری گذارند درین جهان فَسَوْفَ یَعْلَمُونَ (۶۶) آری آگاه شوند.

أَ وَ لَمْ یَرَوْا أَنَّا جَعَلْنا حَرَماً آمِناً نمی‌بینند که ایشان را شهری را دادیم با آزرم بی‌بیم وَ یُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْ و مردمان میربایند گرد بر گرد ایشان أَ فَبِالْباطِلِ یُؤْمِنُونَ بنار است و ناچیز می‌گروند؟ وَ بِنِعْمَةِ اللَّهِ یَکْفُرُونَ (۶۷) و بنعمت خدای کافر می‌شوند؟

وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَری‌ عَلَی اللَّهِ کَذِباً آن کیست ستمکارتر از آن کس که بر خدای انباز سازد بدروغ؟، أَوْ کَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جاءَهُ یا دروغ‌زن گیرد چیزی راست که آمد باو، أَ لَیْسَ فِی جَهَنَّمَ مَثْویً لِلْکافِرِینَ (۶۸) در دوزخ جایگاهی بسنده نیست کافران را؟

وَ الَّذِینَ جاهَدُوا فِینا و ایشان که میکوشند از بهر ما لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا براستی که ایشان را راه نمائیم راههای خویش وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ (۶۹) و براستی که اللَّه با نیکوکاران است.

اطلاعات

منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

قوله تعالی: وَ ما کُنْتَ تَتْلُوا مِنْ قَبْلِهِ مِنْ کِتابٍ تو پیش از این هیچ نامه‌ای نخواندی وَ لا تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ و بدست خویش هرگز ننوشتی إِذاً لَارْتابَ الْمُبْطِلُونَ (۴۸) اگر چنان بودی که تو نویسنده بودی آن گه در گمان افتادندی کژراهان و کژروان.
هوش مصنوعی: خدای تعالی می‌فرماید: تو پیش از این هیچ کتابی را نمی‌خواندی و با دست خود نیز هرگز چیزی نمی‌نوشتی. اگر چنین بود، قطعا کسانی که نادرست می‌اندیشند دچار شک و تردید می‌شدند.
بَلْ هُوَ آیاتٌ بَیِّناتٌ بل که این نامه سخنانی است روشن پیدا بی‌گمان، فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ در دلهای ایشان که ایشان را دانش داده‌اند، وَ ما یَجْحَدُ بِآیاتِنا إِلَّا الظَّالِمُونَ (۴۹) و باز نه نشیند از پذیرفتن سخنان ما مگر ستمکاران.
هوش مصنوعی: این متن به وضوح بیان می‌کند که این پیام شامل نشانه‌ها و آیات روشنی است که در دل افرادی که علم و دانش دارند، قرار دارد. تنها ستمکارانند که از پذیرش این آیات سرباز می‌زنند.
وَ قالُوا لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَیْهِ آیاتٌ مِنْ رَبِّهِ گفتند چرا برو از خداوند او نشانهایی فرو نیاید قُلْ إِنَّمَا الْآیاتُ عِنْدَ اللَّهِ گوی نشانها بنزدیک اللَّه است، وَ إِنَّما أَنَا نَذِیرٌ مُبِینٌ (۵۰) و من رساننده بیم نمایم آشکارا.
هوش مصنوعی: گفتند: چرا نشانه‌هایی از جانب پروردگارش بر او نازل نمی‌شود؟ بگو: نشانه‌ها تنها نزد خداوند است و من فقط یک نذیر و هشداردهنده‌ای روشن هستم.
أَ وَ لَمْ یَکْفِهِمْ بسنده نیست ایشان را، أَنَّا أَنْزَلْنا عَلَیْکَ الْکِتابَ که ما فرو فرستادیم بر تو این نامه، یُتْلی‌ عَلَیْهِمْ تا میخوانند بر ایشان، إِنَّ فِی ذلِکَ لَرَحْمَةً درین نامه براستی که بخشایشی است وَ ذِکْری‌ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ (۵۱) و یادگاری گرویدگان را.
هوش مصنوعی: آیا برای آنها کافی نیست که ما این کتاب را برای تو نازل کرده‌ایم تا بر آن‌ها خوانده شود؟ در این کتاب، به راستی رحمت و یادآوری برای مؤمنان وجود دارد.
قُلْ کَفی‌ بِاللَّهِ بگو اللَّه بسنده است، بَیْنِی وَ بَیْنَکُمْ شَهِیداً میان من و میان شما گواه راست، یَعْلَمُ ما فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ میداند او که در آسمان و زمین، وَ الَّذِینَ آمَنُوا بِالْباطِلِ این مشرکان‌اند که بگرویدند بچیز ناچیز، وَ کَفَرُوا بِاللَّهِ و بخدای کافر شدند أُولئِکَ هُمُ الْخاسِرُونَ (۵۲) ایشان آنند که زیان‌کاران‌اند.
هوش مصنوعی: بگو که خدا کافی است. میان من و شما گواهی حق وجود دارد. او می‌داند که در آسمان‌ها و زمین چه می‌گذرد. اما کسانی که به باطل ایمان آورده‌اند، همان مشرکانی هستند که به چیزهای ناچیز گرویده‌اند و به خدا کافر شده‌اند. آن‌ها هستند که زیان‌کاران به شمار می‌آیند.
وَ یَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذابِ می‌شتابانند ترا بعذاب آوردن، وَ لَوْ لا أَجَلٌ مُسَمًّی و اگر نه هنگامی نام زد کرده‌اید لَجاءَهُمُ الْعَذابُ عذاب آمدی بایشان، وَ لَیَأْتِیَنَّهُمْ بَغْتَةً و حقا که آخر بایشان آید ناگاه، وَ هُمْ لا یَشْعُرُونَ (۵۳) و ایشان نمیدانند.
هوش مصنوعی: آنها می‌خواهند تو را به عذاب و مجازات زودتر از موعد برسانند، و اگر موعد معین و مشخصی برای آنها وجود نداشت، عذاب به سراغشان می‌آمد. و بی‌شک، عذاب به طور ناگهانی به سراغشان خواهد آمد، در حالی که آنها غافل و بی‌خبر هستند.
یَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذابِ می‌شتابانند ترا بعذاب آوردن وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَةٌ بِالْکافِرِینَ (۵۴) و دوزخ بکافران فرو گیرد گرد ایشان.
هوش مصنوعی: آنها از تو درخواست عذاب می‌کنند و در حالی که جهنم بر کافران احاطه دارد.
یَوْمَ یَغْشاهُمُ الْعَذابُ آن روز که در آید عذاب بر ایشان، مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ و فرو گیرد ایشان را از زبر ایشان و از زیر پایهای ایشان، وَ یَقُولُ ذُوقُوا ما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (۵۵) و گویند چشید آنچه میکردید.
هوش مصنوعی: روزهایی که عذاب بر آن‌ها نازل می‌شود، از بالای سرشان و از زیر پایشان آن‌ها را در بر می‌گیرد و گفته می‌شود: «چشید آنچه را که انجام می‌دادید.»
یا عِبادِیَ الَّذِینَ آمَنُوا ای رهیگان من که گرویدگانید، إِنَّ أَرْضِی واسِعَةٌ فَإِیَّایَ فَاعْبُدُونِ‌ (۵۶) زمین من فراخ است مرا پرستید.
هوش مصنوعی: ای بندگان من که ایمان آورده‌اید، زمین من بسیار وسیع است، پس تنها مرا بپرستید.
کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ هر تنی چشنده مرگ است، ثُمَّ إِلَیْنا تُرْجَعُونَ (۵۷) آن گه با ما خواهند آورد شما را همگان.
هوش مصنوعی: هر کسی حتماً طعم مرگ را خواهد چشید و سپس به سوی ما باز می‌گردید.
وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ و ایشان که بگرویدند و کردارهای نیک کردند، لَنُبَوِّئَنَّهُمْ مِنَ الْجَنَّةِ براستی که ایشان را جایگاه و درنک گاه سازیم از بهشت، غُرَفاً تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ غرفه‌های زیر درختان آن جویها روان، خالِدِینَ فِیها و ایشان جاویدان در آن، نِعْمَ أَجْرُ الْعامِلِینَ (۵۸) نیک مزدی کارگران را.
هوش مصنوعی: کسانی که ایمان آورده و کارهای نیک انجام داده‌اند، ما به‌راستی آن‌ها را در بهشت جا می‌دهیم؛ در غرفه‌هایی که زیر آن‌ها نهرها روان است و آن‌ها برای همیشه در آنجا خواهند بود. و چه پاداش خوبی است برای کسانی که عمل می‌کنند.
الَّذِینَ صَبَرُوا آن کارگران که شکیبایی می‌کنند، وَ عَلی‌ رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ (۵۹) و بر خداوند خود توکل میکنند و کار باو می‌سپارند.
هوش مصنوعی: کارگران با صبر و استقامت‌اند که به خداوند خود اعتماد کرده و کارهای خود را به او می‌سپارند.
وَ کَأَیِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لا تَحْمِلُ رِزْقَهَا ای بسا جانورا که روزی خود برنمیدارد اللَّهُ یَرْزُقُها وَ إِیَّاکُمْ اللَّه روزی دهد ایشان را و شما را، وَ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ (۶۰) و اوست آن شنوای دانا.
هوش مصنوعی: بسیاری از جانوران وجود دارند که خودشان روزی‌شان را تهیه نمی‌کنند، اما خداوند آنها را روزی می‌دهد و همچنین شما را روزی می‌دهد. خداوند شنوا و داناست.
وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ و اگر پرسی مشرکان را، مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ که که آفرید آسمانها و زمینها را وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ و که نرم کرد آفتاب و ماه را، لَیَقُولُنَّ اللَّهُ همه گویند که اللَّه فَأَنَّی یُؤْفَکُونَ (۶۱) پس ایشان را از راه راست چون می‌برگردانند.
هوش مصنوعی: اگر از مشرکان بپرسی که کی آسمان‌ها و زمین را آفریده و آفتاب و ماه را به خدمت گرفته، همه آنها خواهند گفت که خداوند این کار را کرده است. پس چگونه ممکن است که از حق منحرف شوند؟
اللَّهُ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشاءُ مِنْ عِبادِهِ اللَّه می‌گستراند فراخ روزی او را که خواهد از بندگان خویش وَ یَقْدِرُ لَهُ و تنگ میدارد بر ایشان او را که خواهد إِنَّ اللَّهَ بِکُلِّ شَیْ‌ءٍ عَلِیمٌ (۶۲) اللَّه به همه چیز دانا است.
هوش مصنوعی: خداوند روزی را برای هر یک از بندگانش که بخواهد، گسترش می‌دهد و برای کسی که بخواهد، محدود می‌کند. به‌راستی خداوند به همه چیز آگاه است.
وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ و اگر پرسی از ایشان، مَنْ نَزَّلَ مِنَ السَّماءِ ماءً کیست که فرو فرستاد از آسمان آبی، فَأَحْیا بِهِ الْأَرْضَ مِنْ بَعْدِ مَوْتِها تا زنده کرد بآن زمین را پس مرگ آن، لَیَقُولُنَّ اللَّهُ براستی که گویند که اللَّه، قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ گوی ستایش بسزا اللَّه را بَلْ أَکْثَرُهُمْ لا یَعْقِلُونَ (۶۳) بلکه بیشتر ایشان درنمی‌یابند.
هوش مصنوعی: اگر از آنها بپرسی که چه کسی از آسمان آب نازل کرده و به وسیله آن زمین را پس از مردنش زنده کرده است، حتماً خواهند گفت: "خداوند." بگو: "ستایش ویژه خداوند است." اما بیشتر آنها نمی‌فهمند.
وَ ما هذِهِ الْحَیاةُ الدُّنْیا نیست زندگانی این جهانی، إِلَّا لَهْوٌ وَ لَعِبٌ مگر ناکاری و بازی، وَ إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِیَ الْحَیَوانُ و سرای پسین آن جهانی براستی که آن پاینده است و با زندگانی، لَوْ کانُوا یَعْلَمُونَ (۶۴) اگر ایشان دانندی ایشان را به بودید.
هوش مصنوعی: زندگی در این دنیا جز سرگرمی و بازی نیست، اما زندگانی واقعی در آن جهان است که پایدار و حقیقی است. اگر مردم این را می‌دانستند، قطعاً نگاه دیگری به زندگی داشتند.
فَإِذا رَکِبُوا فِی الْفُلْکِ چون در کشتی نشینند، دَعَوُا اللَّهَ هم اللَّه را خوانند، مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ خواندنی از دل براستی و کسی دیگر را نخوانند فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَی الْبَرِّ چون ایشان را رهانید با خشک و دشت، إِذا هُمْ یُشْرِکُونَ (۴۷) ایشان با اللَّه انباز خواندن درگیرند.
هوش مصنوعی: وقتی که آنها در کشتی سوار می‌شوند، تنها خدا را می‌خوانند و با تمام وجود از او مدد می‌طلبند و هیچکس دیگر را نمی‌خوانند. اما وقتی که خداوند آنها را به ساحل نجات می‌دهد، ناگهان به شرک و انکار خدا برمی‌گردند و دیگرانی را شریک او می‌سازند.
لِیَکْفُرُوا بِما آتَیْناهُمْ تا کفر فزایند بآنچه ایشان را دادیم وَ لِیَتَمَتَّعُوا و تا روزگاری گذارند درین جهان فَسَوْفَ یَعْلَمُونَ (۶۶) آری آگاه شوند.
هوش مصنوعی: تا به آنچه به آنان داده‌ایم کافر شوند و در این دنیا بهره‌مند گردند، اما به زودی خواهند دانست.
أَ وَ لَمْ یَرَوْا أَنَّا جَعَلْنا حَرَماً آمِناً نمی‌بینند که ایشان را شهری را دادیم با آزرم بی‌بیم وَ یُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْ و مردمان میربایند گرد بر گرد ایشان أَ فَبِالْباطِلِ یُؤْمِنُونَ بنار است و ناچیز می‌گروند؟ وَ بِنِعْمَةِ اللَّهِ یَکْفُرُونَ (۶۷) و بنعمت خدای کافر می‌شوند؟
هوش مصنوعی: آیا نمی‌بینند که ما شهری امن برایشان قرار دادیم، در حالی که مردم در اطرافشان به راحتی ربوده می‌شوند؟ آیا به حقایق نادرست ایمان می‌آورند و در عوض به نعمت‌های خدا کافر می‌شوند؟
وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَری‌ عَلَی اللَّهِ کَذِباً آن کیست ستمکارتر از آن کس که بر خدای انباز سازد بدروغ؟، أَوْ کَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جاءَهُ یا دروغ‌زن گیرد چیزی راست که آمد باو، أَ لَیْسَ فِی جَهَنَّمَ مَثْویً لِلْکافِرِینَ (۶۸) در دوزخ جایگاهی بسنده نیست کافران را؟
هوش مصنوعی: چه کسی ستمکارتر است از آن کسی که به دروغ به خدا نسبت می‌دهد؟ یا وقتی حقیقت به او می‌رسد، آن را تکذیب می‌کند؟ آیا برای کافران در دوزخ جایگاهی نیست؟
وَ الَّذِینَ جاهَدُوا فِینا و ایشان که میکوشند از بهر ما لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا براستی که ایشان را راه نمائیم راههای خویش وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ (۶۹) و براستی که اللَّه با نیکوکاران است.
هوش مصنوعی: و کسانی که برای ما تلاش می‌کنند، ما آنها را به راه‌های خود هدایت می‌کنیم و خداوند قطعاً با نیکوکاران است.