قوله تعالی: وَ اصْنَعِ الْفُلْکَ بِأَعْیُنِنا وَ وَحْیِنا و کشتی کن بر دیدار دو عین ما و به پیغام ما، وَ لا تُخاطِبْنِی و با ما سخن مگوی، فِی الَّذِینَ ظَلَمُوا در کار قوم بشفاعت کردن یا مهلت خواستن، إِنَّهُمْ مُغْرَقُونَ (۳۷) که ایشان بآب کشتنی‌اند.
وَ یَصْنَعُ الْفُلْکَ و کشتی میکردید، وَ کُلَّما مَرَّ عَلَیْهِ و هر گاه که بر گذشتید برو، مَلَأٌ مِنْ قَوْمِهِ گروهی از قوم او، سَخِرُوا مِنْهُ افسوس میکردند برو قالَ إِنْ تَسْخَرُوا مِنَّا گفت: اگر می افسوس دارید از ما فَإِنَّا نَسْخَرُ مِنْکُمْ کَما تَسْخَرُونَ ما هم افسوس داریم هنگامی از شما چنان که شما افسوس میدارید از ما
فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ یَأْتِیهِ عَذابٌ یُخْزِیهِ آری آگاه شوید که آن کیست که عذاب آید و رسد باو عذابی که رسوا کند او را وَ یَحِلُّ عَلَیْهِ عَذابٌ مُقِیمٌ (۳۹) و که آن کیست که فرو آید از خداوند برو عذابی پاینده جاودانه
حَتَّی إِذا جاءَ أَمْرُنا تا آن گه که فرمان ما آمد، وَ فارَ التَّنُّورُ و از تنور تافته آب برجوشید، قُلْنَا احْمِلْ فِیها را گفتیم بر گیر در کشتی، مِنْ کُلٍّ زَوْجَیْنِ اثْنَیْنِ از هر چیز که وی را جفت بود نرینه‌ای و مادینه‌ای وَ أَهْلَکَ و کسان خویش، إِلَّا مَنْ سَبَقَ عَلَیْهِ الْقَوْلُ مگر او که سخن حقّ بکفر وی در ازل برفت، وَ مَنْ آمَنَ و هر که گرویده است وَ ما آمَنَ مَعَهُ إِلَّا قَلِیلٌ (۴۰) و بنگروید با او مگر اندکی.
وَ قالَ ارْکَبُوا فِیها گفت: در نشینید در کشتی بِسْمِ اللَّهِ مَجْراها وَ مُرْساها بنام خدا راندن آن و بازداشتن آن، إِنَّ رَبِّی لَغَفُورٌ رَحِیمٌ (۴۰) خدای من براستی که گناه آمرز است مهربان.
وَ هِیَ تَجْرِی بِهِمْ و می‌بردی کشتی روان ایشان را فِی مَوْجٍ کَالْجِبالِ در موج موج چون کوه کوه، وَ نادی نُوحٌ ابْنَهُ و خواند بآواز نوح پسر خویش را، وَ کانَ فِی مَعْزِلٍ و با یک سو شده بود کران گرفته یا بُنَیَّ ارْکَبْ مَعَنا ای پسر بیا و در نشین با ما وَ لا تَکُنْ مَعَ الْکافِرِینَ (۴۱) و با کافران مباش.
قالَ سَآوِی إِلی جَبَلٍ پسر گفت: من با کوهی شوم، یَعْصِمُنِی مِنَ الْماءِ که مرا نگاه دارد از آب، قالَ لا عاصِمَ الْیَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ گفت هیچ نگاه دارنده نیست امروز از فرمان خدای، إِلَّا مَنْ رَحِمَ مگر اللَّه که هم او بخشاید، وَ حالَ بَیْنَهُمَا الْمَوْجُ موج میان ایشان در آمد، فَکانَ مِنَ الْمُغْرَقِینَ (۴۲) و از غرق کردگان گشت.
وَ قِیلَ و گفتند: یا أَرْضُ ابْلَعِی ماءَکِ ای زمین فرو بر تو آن آب خویش که بر انداخته‌ای وَ یا سَماءُ أَقْلِعِی و ای آسمان تو بازگیر آن آب که فرو گذاشته‌ای، وَ غِیضَ الْماءُ و آب زمین در زمین فرو بردند، وَ قُضِیَ الْأَمْرُ و کار بر گزاردند، وَ اسْتَوَتْ عَلَی الْجُودِیِّ و کشتی آرام گرفت بر سر کوه جودی، وَ قِیلَ بُعْداً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِینَ (۴۳) و اللَّه گفت: دوری و لعنت باد این گروه ستمکاران را بر خویشتن.
وَ نادی نُوحٌ رَبَّهُ نوح خداوند خویش را خواند بآواز، فَقالَ رَبِّ إِنَّ ابْنِی مِنْ أَهْلِی گفت خداوند من پسر من از کسان من بود، وَ إِنَّ وَعْدَکَ الْحَقُّ و وعده تو راست است، وَ أَنْتَ أَحْکَمُ الْحاکِمِینَ (۴۳) و تو راست حکم‌تر حاکمانی و با دادتر داوران.
قالَ یا نُوحُ إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِکَ گفت: ای نوح آن پسر از کسان تو نبود، إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِحٍ که او کسی بود که کار نه نیک میکرد، فَلا تَسْئَلْنِ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ هان نگر که از من چیزی نخواهی که ترا بآن دانش نیست، إِنِّی أَعِظُکَ أَنْ تَکُونَ مِنَ الْجاهِلِینَ (۴۵) من ترا پند می‌دهم تا از نادانان نباشی.
قالَ رَبِّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ نوح گفت خداوند من فریاد خواهم بتو، أَنْ أَسْئَلَکَ ما لَیْسَ لِی بِهِ عِلْمٌ که چیزی خواهم از تو که مرا بآن دانش نیست و ندانم که چه میخواهم، وَ إِلَّا تَغْفِرْ لِی وَ تَرْحَمْنِی و اگر بنه آمرزی مرا و بنه بخشایی بر من، أَکُنْ مِنَ الْخاسِرِینَ (۴۷) از زیان کاران یکی باشم.
قِیلَ یا نُوحُ اهْبِطْ اللَّه گفت ای نوح فرودآی بِسَلامٍ مِنَّا بسلامتی و تحیّتی از ما وَ بَرَکاتٍ عَلَیْکَ و برکات از ما بر تو، وَ عَلی أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَکَ و بر گروهانی که از پشت این پسران بود نی‌اند که با تواند، وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ و گروهانی خواهند بود که ایشان را برخورداری این جهان دهیم ثُمَّ یَمَسُّهُمْ مِنَّا عَذابٌ أَلِیمٌ (۴۸) و آن گه بایشان رسد از ما عذابی دردنمای.
اطلاعات
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
قوله تعالی: وَ اصْنَعِ الْفُلْکَ بِأَعْیُنِنا وَ وَحْیِنا و کشتی کن بر دیدار دو عین ما و به پیغام ما، وَ لا تُخاطِبْنِی و با ما سخن مگوی، فِی الَّذِینَ ظَلَمُوا در کار قوم بشفاعت کردن یا مهلت خواستن، إِنَّهُمْ مُغْرَقُونَ (۳۷) که ایشان بآب کشتنی‌اند.
هوش مصنوعی: خداوند به نوح می‌گوید که کشتی را تحت نظارت و وحی ما بساز و به هیچ عنوان با من درباره کسانی که ظلم کرده‌اند صحبت نکن، زیرا آنها در حال غرق شدن هستند و دیگر هیچ مهلتی برای آنها باقی نمانده است.
وَ یَصْنَعُ الْفُلْکَ و کشتی میکردید، وَ کُلَّما مَرَّ عَلَیْهِ و هر گاه که بر گذشتید برو، مَلَأٌ مِنْ قَوْمِهِ گروهی از قوم او، سَخِرُوا مِنْهُ افسوس میکردند برو قالَ إِنْ تَسْخَرُوا مِنَّا گفت: اگر می افسوس دارید از ما فَإِنَّا نَسْخَرُ مِنْکُمْ کَما تَسْخَرُونَ ما هم افسوس داریم هنگامی از شما چنان که شما افسوس میدارید از ما
هوش مصنوعی: او کشتی می‌ساخت و هر بار که گروهی از قومش به او می‌گذشتند، به او تمسخر میکردند. او به آنها گفت: اگر از ما تمسخر می‌کنید، ما هم از شما تمسخر می‌کنیم، همان‌طور که شما از ما تمسخر می‌کنید.
فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ یَأْتِیهِ عَذابٌ یُخْزِیهِ آری آگاه شوید که آن کیست که عذاب آید و رسد باو عذابی که رسوا کند او را وَ یَحِلُّ عَلَیْهِ عَذابٌ مُقِیمٌ (۳۹) و که آن کیست که فرو آید از خداوند برو عذابی پاینده جاودانه
هوش مصنوعی: پس به زودی خواهید دانست که چه کسی به عذابی دچار خواهد شد که او را رسوا می‌کند و عذابی دائم بر او نازل خواهد شد. و آنچه از سوی خداوند بر او نازل می‌شود، عذابی است پایدار و ابدی.
حَتَّی إِذا جاءَ أَمْرُنا تا آن گه که فرمان ما آمد، وَ فارَ التَّنُّورُ و از تنور تافته آب برجوشید، قُلْنَا احْمِلْ فِیها را گفتیم بر گیر در کشتی، مِنْ کُلٍّ زَوْجَیْنِ اثْنَیْنِ از هر چیز که وی را جفت بود نرینه‌ای و مادینه‌ای وَ أَهْلَکَ و کسان خویش، إِلَّا مَنْ سَبَقَ عَلَیْهِ الْقَوْلُ مگر او که سخن حقّ بکفر وی در ازل برفت، وَ مَنْ آمَنَ و هر که گرویده است وَ ما آمَنَ مَعَهُ إِلَّا قَلِیلٌ (۴۰) و بنگروید با او مگر اندکی.
هوش مصنوعی: تا آن زمان که فرمان ما رسید و تنور جوشید، به نوح گفتیم: در کشتی سوار کن از هر جفتی دو تا، یک نر و یک ماده، و همچنین خانواده‌ات را، جز کسی که حکم ازلی در موردش صادر شده است، و هر که ایمان آورده است، ولی جمعیت مؤمنان با او بسیار کم بود.
وَ قالَ ارْکَبُوا فِیها گفت: در نشینید در کشتی بِسْمِ اللَّهِ مَجْراها وَ مُرْساها بنام خدا راندن آن و بازداشتن آن، إِنَّ رَبِّی لَغَفُورٌ رَحِیمٌ (۴۰) خدای من براستی که گناه آمرز است مهربان.
هوش مصنوعی: او گفت: سوار شوید در کشتی. به نام خدا که حرکت و توقف آن به دست اوست. خدای من، به راستی که بسیار آمرزنده و مهربان است.
وَ هِیَ تَجْرِی بِهِمْ و می‌بردی کشتی روان ایشان را فِی مَوْجٍ کَالْجِبالِ در موج موج چون کوه کوه، وَ نادی نُوحٌ ابْنَهُ و خواند بآواز نوح پسر خویش را، وَ کانَ فِی مَعْزِلٍ و با یک سو شده بود کران گرفته یا بُنَیَّ ارْکَبْ مَعَنا ای پسر بیا و در نشین با ما وَ لا تَکُنْ مَعَ الْکافِرِینَ (۴۱) و با کافران مباش.
هوش مصنوعی: کشتی آنها در امواجی مانند کوه‌ها در حال حرکت بود. نوح به پسرش ندا داد و گفت: «ای پسرم، بیا و با ما سوار شو و با کافران نباش.»
قالَ سَآوِی إِلی جَبَلٍ پسر گفت: من با کوهی شوم، یَعْصِمُنِی مِنَ الْماءِ که مرا نگاه دارد از آب، قالَ لا عاصِمَ الْیَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ گفت هیچ نگاه دارنده نیست امروز از فرمان خدای، إِلَّا مَنْ رَحِمَ مگر اللَّه که هم او بخشاید، وَ حالَ بَیْنَهُمَا الْمَوْجُ موج میان ایشان در آمد، فَکانَ مِنَ الْمُغْرَقِینَ (۴۲) و از غرق کردگان گشت.
هوش مصنوعی: پسر گفت: من به کوهی پناه می‌برم تا مرا از آب نگه دارد. اما پاسخ داده شد که امروز هیچ چیز نمی‌تواند از فرمان خدا جلوگیری کند، مگر اینکه خدا بخواهد و رحم کند. سپس، موجی بین آنها قرار گرفت و او از غرق‌شدگان شد.
وَ قِیلَ و گفتند: یا أَرْضُ ابْلَعِی ماءَکِ ای زمین فرو بر تو آن آب خویش که بر انداخته‌ای وَ یا سَماءُ أَقْلِعِی و ای آسمان تو بازگیر آن آب که فرو گذاشته‌ای، وَ غِیضَ الْماءُ و آب زمین در زمین فرو بردند، وَ قُضِیَ الْأَمْرُ و کار بر گزاردند، وَ اسْتَوَتْ عَلَی الْجُودِیِّ و کشتی آرام گرفت بر سر کوه جودی، وَ قِیلَ بُعْداً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِینَ (۴۳) و اللَّه گفت: دوری و لعنت باد این گروه ستمکاران را بر خویشتن.
هوش مصنوعی: گفته شد: ای زمین، آب خود را فرو ببلع و ای آسمان، آب خود را بازپس بگیر. آب‌ها در زمین مدفون شدند و کار به انجام رسید. کشتی بر روی کوه جودی آرام گرفت و گفته شد: از این گروه ستمکاران دوری باد.
وَ نادی نُوحٌ رَبَّهُ نوح خداوند خویش را خواند بآواز، فَقالَ رَبِّ إِنَّ ابْنِی مِنْ أَهْلِی گفت خداوند من پسر من از کسان من بود، وَ إِنَّ وَعْدَکَ الْحَقُّ و وعده تو راست است، وَ أَنْتَ أَحْکَمُ الْحاکِمِینَ (۴۳) و تو راست حکم‌تر حاکمانی و با دادتر داوران.
هوش مصنوعی: نوح، خداوند خود را با صدای بلند فراخواند و گفت: "پروردگارا، پسرم از خانواده‌ام است و وعده تو حق است و تو بهترین و عادل‌ترین حاکمی."
قالَ یا نُوحُ إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِکَ گفت: ای نوح آن پسر از کسان تو نبود، إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِحٍ که او کسی بود که کار نه نیک میکرد، فَلا تَسْئَلْنِ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ هان نگر که از من چیزی نخواهی که ترا بآن دانش نیست، إِنِّی أَعِظُکَ أَنْ تَکُونَ مِنَ الْجاهِلِینَ (۴۵) من ترا پند می‌دهم تا از نادانان نباشی.
هوش مصنوعی: خداوند به نوح گفت: ای نوح، آن پسر تو نیست، زیرا او کارهای ناصالحی انجام می‌داد. پس از من چیزی نخواه که به آن علم نداری. من به تو نصیحت می‌کنم که از نادانان نباشی.
قالَ رَبِّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ نوح گفت خداوند من فریاد خواهم بتو، أَنْ أَسْئَلَکَ ما لَیْسَ لِی بِهِ عِلْمٌ که چیزی خواهم از تو که مرا بآن دانش نیست و ندانم که چه میخواهم، وَ إِلَّا تَغْفِرْ لِی وَ تَرْحَمْنِی و اگر بنه آمرزی مرا و بنه بخشایی بر من، أَکُنْ مِنَ الْخاسِرِینَ (۴۷) از زیان کاران یکی باشم.
هوش مصنوعی: نوح به خداوند گفت: «پروردگارا! من به تو پناه می‌برم و از تو چیزی میخواهم که به آن دانش ندارم و نمی‌دانم چه میخواهم. و اگر مرا نبخشی و رحم نکنى، از زیانکاران خواهم بود.»
قِیلَ یا نُوحُ اهْبِطْ اللَّه گفت ای نوح فرودآی بِسَلامٍ مِنَّا بسلامتی و تحیّتی از ما وَ بَرَکاتٍ عَلَیْکَ و برکات از ما بر تو، وَ عَلی أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَکَ و بر گروهانی که از پشت این پسران بود نی‌اند که با تواند، وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ و گروهانی خواهند بود که ایشان را برخورداری این جهان دهیم ثُمَّ یَمَسُّهُمْ مِنَّا عَذابٌ أَلِیمٌ (۴۸) و آن گه بایشان رسد از ما عذابی دردنمای.
هوش مصنوعی: خداوند به نوح گفت: ای نوح، با سلامتی و خشنودی از طرف ما فرود بیا و بر تو و بر گروه‌هایی که با تو هستند، برکات نازل می‌شود. همچنین گروه‌هایی هستند که ما به آنها در این دنیا بهره‌مندی خواهیم داد، اما بعداً عذاب دردناکی از جانب ما به آنها خواهد رسید.
میبدی