گنجور

۲ - النوبة الاولى

قوله تعالی: إِذْ تَسْتَغِیثُونَ رَبَّکُمْ آن هنگام که فریاد میخواستید بخداوند خویش، فَاسْتَجابَ لَکُمْ پاسخ نیکو کرد شما را، أَنِّی مُمِدُّکُمْ شما را مدد می‌پیوندم، بِأَلْفٍ مِنَ الْمَلائِکَةِ بهزار تن از فریشتگان، مُرْدِفِینَ ۹ پس خود فراکردگان.

وَ ما جَعَلَهُ اللَّهُ إِلَّا بُشْری‌ نکرد خدای تعالی مگر شادی شما را، وَ لِتَطْمَئِنَّ بِهِ قُلُوبُکُمْ و آن را تا دلهای شما آرام گیرد، وَ مَا النَّصْرُ إِلَّا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ و یاری دادن نیست مگر از نزدیک خدای، إِنَّ اللَّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ (۱۰) که اللَّه توانایی دانا.

إِذْ یُغَشِّیکُمُ النُّعاسَ آن گه که خواب در سر شما می‌کشد، أَمَنَةً مِنْهُ از خدای عز و جل بعطا، وَ یُنَزِّلُ عَلَیْکُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً و می‌فروفرستد بر شما از آسمان باران، لِیُطَهِّرَکُمْ بِهِ تا شما را بآن پاک گرداند، وَ یُذْهِبَ عَنْکُمْ و از شما ببرد، رِجْزَ الشَّیْطانِ وساوس شیطان، وَ لِیَرْبِطَ عَلی‌ قُلُوبِکُمْ و آن را تا قوی گرداند دلهای شما، وَ یُثَبِّتَ بِهِ الْأَقْدامَ (۱۱) و بر جای بدارد پایها.

إِذْ یُوحِی رَبُّکَ إِلَی الْمَلائِکَةِ آن گه که پیغام داد خداوند بفریشتگان، أَنِّی مَعَکُمْ که من با شماام، فَثَبِّتُوا الَّذِینَ آمَنُوا دل دهید مؤمنانرا و بر جای دارید، سَأُلْقِی فِی قُلُوبِ الَّذِینَ کَفَرُوا الرُّعْبَ آری من در افکنم در دلهای کافران از شما بیم، فَاضْرِبُوا فَوْقَ الْأَعْناقِ شما بر زبر گردنها می‌بزنید، وَ اضْرِبُوا مِنْهُمْ کُلَّ بَنانٍ (۱۲) و از ایشان دستها می‌زنید.

ذلکَ بِأَنَّهُمْ شَاقُّوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌ آن از بهر آنست که خلاف کردند با خدای و رسول او، مَنْ یُشاقِقِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌

و هر که خلاف کند با خدای و رسول او،إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقابِ‌ (۱۳) اللَّه سخت عقوبت است، ذلِکُمْ فَذُوقُوهُ اینست عذاب او این جهانی چشید آن را، وَ أَنَّ لِلْکافِرِینَ عَذابَ النَّارِ (۱۴) و کافران راست عذاب آتش.

یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای ایشان که بگرویدند، إِذا لَقِیتُمُ الَّذِینَ کَفَرُوا زَحْفاً هر گه که ببینید کافران را که روی بشما نهند در جنگ، فَلا تُوَلُّوهُمُ الْأَدْبارَ (۱۵) پشتهای خود ور ایشان مگردانید.

وَ مَنْ یُوَلِّهِمْ یَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ و هر که روز جنگ پشت خود برگرداند بر دشمن، إِلَّا مُتَحَرِّفاً لِقِتالٍ مگر که برگردد ساز جنگ را أَوْ مُتَحَیِّزاً إِلی‌ فِئَةٍ یا پناه جوی بقومی هم از مسلمانان، فَقَدْ باءَ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ باز گشت و خشم خدای برو، وَ مَأْواهُ جَهَنَّمُ و بازگشتن‌گاه او دوزخ، وَ بِئْسَ الْمَصِیرُ (۱۶) و بد جایگاه که آنست.

فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ و نه شما کشتید ایشان را، وَ لکِنَّ اللَّهَ قَتَلَهُمْ و لکن خدای کشت ایشان را، وَ ما رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْتَ و نه تو انداختی آن گه که انداختی، وَ لکِنَّ اللَّهَ رَمی‌ و لکن خدای انداخت، وَ لِیُبْلِیَ الْمُؤْمِنِینَ مِنْهُ بَلاءً حَسَناً آن را کرد تا مؤمنانرا آزمون نیکو آزماید، إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ (۱۷) که اللَّه شنوایی است دانا.

ذلِکُمْ وَ أَنَّ اللَّهَ این همه هست بدرستی که خدای، مُوهِنُ کَیْدِ الْکافِرِینَ (۱۸) پست کننده و سست کننده است ساز کافران را.

إِنْ تَسْتَفْتِحُوا اگر برگزاردن و برگشادن میخواهید، فَقَدْ جاءَکُمُ الْفَتْحُ‌

اینک برگزاردن و برگشادن آمد بشما، وَ إِنْ تَنْتَهُوا و اگر باز شدید شما فَهُوَ خَیْرٌ لَکُمْ آن شما را بهتر است، وَ إِنْ تَعُودُوا نَعُدْ و اگر باز گردید بازگردیم، وَ لَنْ تُغْنِیَ عَنْکُمْ و سود ندارد شما را، فِئَتُکُمْ شَیْئاً بهم بودن شما و انبوهی شما هیچ چیز، وَ لَوْ کَثُرَتْ و هر چند که فراوان آید، وَ أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُؤْمِنِینَ (۱۹) و اللَّه با گرویدگان است.

یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای گرویدگان، أَطِیعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فرمان برید خدا را و رسول را، وَ لا تَوَلَّوْا عَنْهُ و از رسول او بر مگردید، وَ أَنْتُمْ تَسْمَعُونَ (۲۰) شما می‌شنوید.

وَ لا تَکُونُوا کَالَّذِینَ قالُوا سَمِعْنا و چون ایشان مباشید که گفتند شنیدیم وَ هُمْ لا یَسْمَعُونَ (۲۱) و نمی‌شنوند و نمی‌پذیرند.

إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ بدترین همه جنبندگان و جانوران بنزدیک خدای، الصُّمُّ الْبُکْمُ آن کرانند، گنگان‌اند، الَّذِینَ لا یَعْقِلُونَ (۲۲) خرد ندارند که دریاوند.

وَ لَوْ عَلِمَ اللَّهُ فِیهِمْ خَیْراً و اگر اللَّه خیری دانستی در ایشان بدانش خویش لَأَسْمَعَهُمْ ایشان را حق شنوانیدند.

وَ لَوْ أَسْمَعَهُمْ و هر چند که ایشان بشنواند. لَتَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ (۲۳) برگردند و روی گردانند.

اطلاعات

منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

قوله تعالی: إِذْ تَسْتَغِیثُونَ رَبَّکُمْ آن هنگام که فریاد میخواستید بخداوند خویش، فَاسْتَجابَ لَکُمْ پاسخ نیکو کرد شما را، أَنِّی مُمِدُّکُمْ شما را مدد می‌پیوندم، بِأَلْفٍ مِنَ الْمَلائِکَةِ بهزار تن از فریشتگان، مُرْدِفِینَ ۹ پس خود فراکردگان.
هوش مصنوعی: زمانی که شما به درگاه پروردگارتان فریاد زدید، او به شما پاسخ نیکو داد و گفت که من شما را با هزار فرشته یاری می‌کنم که از پشت شما قرار گرفته‌اند.
وَ ما جَعَلَهُ اللَّهُ إِلَّا بُشْری‌ نکرد خدای تعالی مگر شادی شما را، وَ لِتَطْمَئِنَّ بِهِ قُلُوبُکُمْ و آن را تا دلهای شما آرام گیرد، وَ مَا النَّصْرُ إِلَّا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ و یاری دادن نیست مگر از نزدیک خدای، إِنَّ اللَّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ (۱۰) که اللَّه توانایی دانا.
هوش مصنوعی: خداوند این وعده را تنها برای خوشحالی شما قرار داده است و برای اینکه دل‌های شما را آرام کند. یاری و نصرت تنها از سوی خداوند می‌باشد و او توانا و حکیم است.
إِذْ یُغَشِّیکُمُ النُّعاسَ آن گه که خواب در سر شما می‌کشد، أَمَنَةً مِنْهُ از خدای عز و جل بعطا، وَ یُنَزِّلُ عَلَیْکُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً و می‌فروفرستد بر شما از آسمان باران، لِیُطَهِّرَکُمْ بِهِ تا شما را بآن پاک گرداند، وَ یُذْهِبَ عَنْکُمْ و از شما ببرد، رِجْزَ الشَّیْطانِ وساوس شیطان، وَ لِیَرْبِطَ عَلی‌ قُلُوبِکُمْ و آن را تا قوی گرداند دلهای شما، وَ یُثَبِّتَ بِهِ الْأَقْدامَ (۱۱) و بر جای بدارد پایها.
هوش مصنوعی: زمانی که خواب بر شما چیره می‌شود، این به عنوان نشانه‌ای از رحمت خداوند است. او از آسمان باران نازل می‌کند تا شما را به وسیله آن پاک سازد و وساوس شیطانی را از شما دور کند. همچنین این باران باعث می‌شود که دل‌های شما محکم‌تر شود و پای‌هایتان در راهی که در پیش دارید ثابت بماند.
إِذْ یُوحِی رَبُّکَ إِلَی الْمَلائِکَةِ آن گه که پیغام داد خداوند بفریشتگان، أَنِّی مَعَکُمْ که من با شماام، فَثَبِّتُوا الَّذِینَ آمَنُوا دل دهید مؤمنانرا و بر جای دارید، سَأُلْقِی فِی قُلُوبِ الَّذِینَ کَفَرُوا الرُّعْبَ آری من در افکنم در دلهای کافران از شما بیم، فَاضْرِبُوا فَوْقَ الْأَعْناقِ شما بر زبر گردنها می‌بزنید، وَ اضْرِبُوا مِنْهُمْ کُلَّ بَنانٍ (۱۲) و از ایشان دستها می‌زنید.
هوش مصنوعی: زمانی که خداوند به فرشتگان وحی می‌کند که من به کمک شما هستم، می‌فرماید به مؤمنان قوت قلب بدهید و آنها را حمایت کنید. همچنین وعده می‌دهد که در دل کافران ترس و وحشت ایجاد خواهد کرد، به طوری که شما بر گردن‌هایشان ضربه می‌زنید و دست‌هایشان را نیز هدف قرار خواهید داد.
ذلکَ بِأَنَّهُمْ شَاقُّوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌ آن از بهر آنست که خلاف کردند با خدای و رسول او، مَنْ یُشاقِقِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌
هوش مصنوعی: این به خاطر آن است که آن‌ها با خدا و پیامبرش مخالفت کردند. هرکس با خدا و پیامبرش مخالفت کند...
و هر که خلاف کند با خدای و رسول او،إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقابِ‌ (۱۳) اللَّه سخت عقوبت است، ذلِکُمْ فَذُوقُوهُ اینست عذاب او این جهانی چشید آن را، وَ أَنَّ لِلْکافِرِینَ عَذابَ النَّارِ (۱۴) و کافران راست عذاب آتش.
هوش مصنوعی: هر کسی که با خدا و پیامبرش به مخالفت بپردازد، خداوند مجازات سختی خواهد داشت. این مجازات را در این دنیا بچشید، و برای کافران نیز عذاب آتش وجود دارد.
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای ایشان که بگرویدند، إِذا لَقِیتُمُ الَّذِینَ کَفَرُوا زَحْفاً هر گه که ببینید کافران را که روی بشما نهند در جنگ، فَلا تُوَلُّوهُمُ الْأَدْبارَ (۱۵) پشتهای خود ور ایشان مگردانید.
هوش مصنوعی: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هنگامی که با کافران روبرو می‌شوید و در میدان جنگ با آن‌ها مواجه می‌شوید، به هیچ وجه پشت به آن‌ها نکنید و فرار نکنید.
وَ مَنْ یُوَلِّهِمْ یَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ و هر که روز جنگ پشت خود برگرداند بر دشمن، إِلَّا مُتَحَرِّفاً لِقِتالٍ مگر که برگردد ساز جنگ را أَوْ مُتَحَیِّزاً إِلی‌ فِئَةٍ یا پناه جوی بقومی هم از مسلمانان، فَقَدْ باءَ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ باز گشت و خشم خدای برو، وَ مَأْواهُ جَهَنَّمُ و بازگشتن‌گاه او دوزخ، وَ بِئْسَ الْمَصِیرُ (۱۶) و بد جایگاه که آنست.
هوش مصنوعی: هر کسی که در روز جنگ به دشمن پشت کند، جز در دو حالت (یکی اینکه برای جنگیدن بهتر دوباره موقعیت خود را تغییر دهد یا اینکه به گروهی از مسلمانان پناه ببرد)، با غضب خدا مواجه می‌شود و پناهگاه او دوزخ خواهد بود و آن مکان بدی است.
فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ و نه شما کشتید ایشان را، وَ لکِنَّ اللَّهَ قَتَلَهُمْ و لکن خدای کشت ایشان را، وَ ما رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْتَ و نه تو انداختی آن گه که انداختی، وَ لکِنَّ اللَّهَ رَمی‌ و لکن خدای انداخت، وَ لِیُبْلِیَ الْمُؤْمِنِینَ مِنْهُ بَلاءً حَسَناً آن را کرد تا مؤمنانرا آزمون نیکو آزماید، إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ (۱۷) که اللَّه شنوایی است دانا.
هوش مصنوعی: شما آن‌ها را نکشتید، بلکه خداوند آن‌ها را کشت. و تو وقتی که سنگ پرتاب کردی، در واقع تو نبود که این کار را کردی، بلکه خداوند این کار را انجام داد. این کار برای آن بود که خداوند مؤمنان را به طور صحیحی آزمایش کند. یقیناً خداوند شنوا و داناست.
ذلِکُمْ وَ أَنَّ اللَّهَ این همه هست بدرستی که خدای، مُوهِنُ کَیْدِ الْکافِرِینَ (۱۸) پست کننده و سست کننده است ساز کافران را.
هوش مصنوعی: این واقعیت نشان می‌دهد که خداوند قدرت سست کردن و نابود کردن نقشه‌ها و تدبیرهای کافران را دارد و آنها را ضعیف می‌کند.
إِنْ تَسْتَفْتِحُوا اگر برگزاردن و برگشادن میخواهید، فَقَدْ جاءَکُمُ الْفَتْحُ‌
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهید آغاز کنید و راهی را پیش بگیرید، به یقین پیروزی به سراغ شما آمده است.
اینک برگزاردن و برگشادن آمد بشما، وَ إِنْ تَنْتَهُوا و اگر باز شدید شما فَهُوَ خَیْرٌ لَکُمْ آن شما را بهتر است، وَ إِنْ تَعُودُوا نَعُدْ و اگر باز گردید بازگردیم، وَ لَنْ تُغْنِیَ عَنْکُمْ و سود ندارد شما را، فِئَتُکُمْ شَیْئاً بهم بودن شما و انبوهی شما هیچ چیز، وَ لَوْ کَثُرَتْ و هر چند که فراوان آید، وَ أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُؤْمِنِینَ (۱۹) و اللَّه با گرویدگان است.
هوش مصنوعی: انتخاب و تصمیم‌گیری بر عهده شماست، و اگر از کارهای خود دست بکشید، این به نفع شماست. اما اگر دوباره به گذشته بازگردید، ما نیز باز خواهیم گشت. و هرگز جمعیت شما به شما کمکی نخواهد کرد، حتی اگر بسیار زیاد شوید. در نهایت، خداوند همراه مؤمنان است.
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای گرویدگان، أَطِیعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فرمان برید خدا را و رسول را، وَ لا تَوَلَّوْا عَنْهُ و از رسول او بر مگردید، وَ أَنْتُمْ تَسْمَعُونَ (۲۰) شما می‌شنوید.
هوش مصنوعی: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خدا و پیامبر او پیروی کنید و از او روی برنگردانید در حالی که به او گوش می‌دهید.
وَ لا تَکُونُوا کَالَّذِینَ قالُوا سَمِعْنا و چون ایشان مباشید که گفتند شنیدیم وَ هُمْ لا یَسْمَعُونَ (۲۱) و نمی‌شنوند و نمی‌پذیرند.
هوش مصنوعی: و مانند کسانی نباشید که گفتند ما شنیدیم، در حالی که اصلاً نمی‌شنوند و نمی‌پذیرند.
إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ بدترین همه جنبندگان و جانوران بنزدیک خدای، الصُّمُّ الْبُکْمُ آن کرانند، گنگان‌اند، الَّذِینَ لا یَعْقِلُونَ (۲۲) خرد ندارند که دریاوند.
هوش مصنوعی: به طور کلی، بدترین مخلوقات در پیشگاه خدا، موجوداتی هستند که هیچ درکی از محیط و پیرامون خود ندارند و مانند کر و لال‌ها، نمی‌توانند ادراک کنند.
وَ لَوْ عَلِمَ اللَّهُ فِیهِمْ خَیْراً و اگر اللَّه خیری دانستی در ایشان بدانش خویش لَأَسْمَعَهُمْ ایشان را حق شنوانیدند.
هوش مصنوعی: اگر خداوند می‌دانست که در این افراد خیری هست، حتماً به آنها گوش فرا می‌داد و حق را به آنها می‌رساند.
وَ لَوْ أَسْمَعَهُمْ و هر چند که ایشان بشنواند. لَتَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ (۲۳) برگردند و روی گردانند.
هوش مصنوعی: اگر آنها را بشنوند، باز هم روی برمی‌گردانند و نخواهند پذیرفت.