گنجور

۲۰ - النوبة الاولى

قوله تعالی: خُذِ الْعَفْوَ آسان فرا گیر کار مردمان وَ أْمُرْ بِالْعُرْفِ و بنیکوکاری فرمای ایشان را وَ أَعْرِضْ عَنِ الْجاهِلِینَ (۱۹۹) و روی گردان و فرو گذار نادانان.

وَ إِمَّا یَنْزَغَنَّکَ مِنَ الشَّیْطانِ و هر گه که بسر بردارا از دیو ترا نزع بسر برداشتنی و سبکسار کردنی فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ فریاد خواه بخدای إِنَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ (۲۰۰) که او شنوایی است دانا.

إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَوْا ایشان که گرویدگان‌اند و آزرم دارندگان از خدای إِذا مَسَّهُمْ که (۱) بایشان رسد طائِفٌ مِنَ الشَّیْطانِ دیو گرفتنی از دیو تَذَکَّرُوا حق را یاد کنند و در یاد آرند فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ (۲۰۱) تا از آن حیرتی که دیو نمود بیرون آیند و حق بینند و با صواب آیند.

وَ إِخْوانُهُمْ و برادران ایشان یَمُدُّونَهُمْ فِی الغَیِّ ایشان را در گمراهی میکشند و در آن میروانند و میدارند ثُمَّ لا یُقْصِرُونَ (۲۰۲) و هیچ فرو نایستند.

۱ یعنی چون.

وَ إِذا لَمْ تَأْتِهِمْ بِآیَةٍ و هر گه که پیغامی که از تو خواهند نیاری، قالُوا میگویند لَوْ لا اجْتَبَیْتَها چرا آخر سر سخن نگزینی و نه آری قُلْ إِنَّما أَتَّبِعُ ما یُوحی‌ إِلَیَّ مِنْ رَبِّی گوی من پی بآن می‌برم که پیغام دهند بمن از خدای من هذا بَصائِرُ مِنْ رَبِّکُمْ این نامه ذیده‌وریها است از خداوند شما وَ هُدیً وَ رَحْمَةٌ و راهنمونی و بخشایشی لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ (۲۰۳) ایشان را که میگروند بآن.

وَ إِذا قُرِئَ الْقُرْآنُ و هر گه که قرآن خوانند فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَ أَنْصِتُوا خاموش ایستید و گوش بآن دارید لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ (۲۰۴) تا مگر بر شما ببخشایند.

وَ اذْکُرْ رَبَّکَ فِی نَفْسِکَ خداوند خویش را یاد کن در دل خویش تَضَرُّعاً وَ خِیفَةً بزاری و بیم وَ دُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ و یاد کن خداوند خویش بآوازی فروتر از بانگ بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ ببامدادها و شبانگاهها وَ لا تَکُنْ مِنَ الْغافِلِینَ (۲۰۵) و نگر از غافلان نباشی.

إِنَّ الَّذِینَ عِنْدَ رَبِّکَ ایشان که بنزدیک خداوند تواند لا یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِهِ گردن نمیکشند از بندگی کردن او را وَ یُسَبِّحُونَهُ و می‌ستایند بپاکی و بی‌عیبی او را وَ لَهُ یَسْجُدُونَ (۲۰۶) و وی را یگانه سجود می‌کنند.

۱۹ - النوبة الثالثة: قوله تعالی: هُوَ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ بزرگ است و بزرگوار، خداوند مهربان، نیکو نام، رهی‌دار، آفریننده جهانیان، و دارنده همگان. پاک و بی‌عیب در نام و نشان. پاک از زاده و خود نزائیده، پاک از انباز و یاری دهنده، پاک از جفت و هم ماننده. خلق که آفرید، جفت آفرید قرین یکدیگر، نرینه و مادینه هر دو درهم ساخته، و شکل در شکل بسته، و جنس با جنس آرمیده، چنان که گفت: وَ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها لِیَسْکُنَ إِلَیْها. خداست که یکتاست، و در صفات بی‌همتاست، و از عیبها جداست. آفریننده و دارنده و پروراننده. چون خواهد که در آفرینش قدرت نماید، از یک قطره آب مهین صد هزار لطائف و عجائب بیرون آرد. اوّل خاکی، آن گه آبی، آن گه علقه‌ای، پس مضغه‌ای، پس استخوانی و پوستی، پس جانوری. چون چهار ماهه شود زنده شود در آن قرار مکین فی ظلمات ثلث درین شخص سه حوض آفریده یکی دماغ، یکی جگر، یکی دل. از دماغ جویهای اعصاب بر همه تن گشاده، تا قدرت حسّ و حرکت در وی میرود. از جگر رگها آرمیده، بر همه تن گشاده، تا غذا در وی میرود.۲۰ - النوبة الثانیة: قوله تعالی: خُذِ الْعَفْوَ علماء دین و ائمّة شرع متفق‌اند که در قرآن آیتی نیست مکارم الاخلاق را جامع‌تر ازین آیت. آن روز که این آیت فرو آمد مصطفی (ص) گفت: «یا جبرئیل! ما هذا»؟ قال: لا ادری حتی اسأل. فذهب ثمّ رجع، فقال: یا محمّد! انّ ربّک یأمرک ان تصل من قطعک، و تعطی من حرمک، و تعفو عمّن ظلمک.

اطلاعات

منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

قوله تعالی: خُذِ الْعَفْوَ آسان فرا گیر کار مردمان وَ أْمُرْ بِالْعُرْفِ و بنیکوکاری فرمای ایشان را وَ أَعْرِضْ عَنِ الْجاهِلِینَ (۱۹۹) و روی گردان و فرو گذار نادانان.
هوش مصنوعی: آیه بیان می‌کند که باید از دیگران با سعه صدر و گذشت استقبال کرد و به آنها کارهای نیک را یادآوری کرد و از افراد نادان و بی‌خود دوری گزید و به آنان توجه نکرد.
وَ إِمَّا یَنْزَغَنَّکَ مِنَ الشَّیْطانِ و هر گه که بسر بردارا از دیو ترا نزع بسر برداشتنی و سبکسار کردنی فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ فریاد خواه بخدای إِنَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ (۲۰۰) که او شنوایی است دانا.
هوش مصنوعی: اگر شیطانی تو را وسوسه کند، به یاد خدا باش و از او کمک بخواه، چرا که او شنوایی دانا است.
إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَوْا ایشان که گرویدگان‌اند و آزرم دارندگان از خدای إِذا مَسَّهُمْ که (۱) بایشان رسد طائِفٌ مِنَ الشَّیْطانِ دیو گرفتنی از دیو تَذَکَّرُوا حق را یاد کنند و در یاد آرند فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ (۲۰۱) تا از آن حیرتی که دیو نمود بیرون آیند و حق بینند و با صواب آیند.
هوش مصنوعی: کسانی که از خدا می‌ترسند و به او ایمان دارند، وقتی که وسوسه‌های شیطانی به سراغشان می‌آید، به یاد خدا می‌افتند و حق را در ذهن خود مرور می‌کنند. در این حالت، ناگهان به حقیقت وقایع آگاه می‌شوند و می‌توانند از سردرگمی خارج شوند و به حقیقت و صواب راه پیدا کنند.
وَ إِخْوانُهُمْ و برادران ایشان یَمُدُّونَهُمْ فِی الغَیِّ ایشان را در گمراهی میکشند و در آن میروانند و میدارند ثُمَّ لا یُقْصِرُونَ (۲۰۲) و هیچ فرو نایستند.
هوش مصنوعی: برادران آن‌ها در گمراهی به ایشان کمک می‌کنند و آن‌ها را در این راه می‌کشاند و به جلو می‌برند و هرگز از این راه بازنمی‌ایستند.
وَ إِذا لَمْ تَأْتِهِمْ بِآیَةٍ و هر گه که پیغامی که از تو خواهند نیاری، قالُوا میگویند لَوْ لا اجْتَبَیْتَها چرا آخر سر سخن نگزینی و نه آری قُلْ إِنَّما أَتَّبِعُ ما یُوحی‌ إِلَیَّ مِنْ رَبِّی گوی من پی بآن می‌برم که پیغام دهند بمن از خدای من هذا بَصائِرُ مِنْ رَبِّکُمْ این نامه ذیده‌وریها است از خداوند شما وَ هُدیً وَ رَحْمَةٌ و راهنمونی و بخشایشی لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ (۲۰۳) ایشان را که میگروند بآن.
هوش مصنوعی: اگر به آنها نشانه‌ای نیاوری، خواهند گفت چرا انتخاب نکردی؟ بگو من تنها از آنچه که به من از سوی پروردگارم وحی می‌شود پیروی می‌کنم. این حقایق، راهنمایی و رحمتی از سوی خدایتان است برای مردمی که ایمان می‌آورند.
وَ إِذا قُرِئَ الْقُرْآنُ و هر گه که قرآن خوانند فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَ أَنْصِتُوا خاموش ایستید و گوش بآن دارید لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ (۲۰۴) تا مگر بر شما ببخشایند.
هوش مصنوعی: زمانی که قرآن خوانده می‌شود، باید با دقت گوش دهید و ساکت بمانید تا ممکن است مورد رحمت قرار گیرید.
وَ اذْکُرْ رَبَّکَ فِی نَفْسِکَ خداوند خویش را یاد کن در دل خویش تَضَرُّعاً وَ خِیفَةً بزاری و بیم وَ دُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ و یاد کن خداوند خویش بآوازی فروتر از بانگ بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ ببامدادها و شبانگاهها وَ لا تَکُنْ مِنَ الْغافِلِینَ (۲۰۵) و نگر از غافلان نباشی.
هوش مصنوعی: خداوند را در دل خود به ذلت و ترس یاد کن و از بلند صحبت کردن خودداری کن. او را در صبح و شب با صدای آرام یاد کن و از غافلان نباش.
إِنَّ الَّذِینَ عِنْدَ رَبِّکَ ایشان که بنزدیک خداوند تواند لا یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِهِ گردن نمیکشند از بندگی کردن او را وَ یُسَبِّحُونَهُ و می‌ستایند بپاکی و بی‌عیبی او را وَ لَهُ یَسْجُدُونَ (۲۰۶) و وی را یگانه سجود می‌کنند.
هوش مصنوعی: افرادی که در نزد پروردگارت هستند، از عبادت او سر باز نمی‌زنند و او را به پاکی و خلوص می‌ستایند و فقط برای او سجده می‌کنند.