قوله تعالی: یا أَهْلَ الْکِتابِ ای اهل کتاب، قَدْ جاءَکُمْ آنک آمد بشما، رَسُولُنا فرستاده ما، یُبَیِّنُ لَکُمْ پیدا میکند شما را، کَثِیراً مِمَّا کُنْتُمْ تُخْفُونَ فراوانی از آنچه شما می‌پنهان داشتید، مِنَ الْکِتابِ از کتاب، وَ یَعْفُوا عَنْ کَثِیرٍ و می فراگذارد و آسان کند فراوانی، قَدْ جاءَکُمْ آمد بشما، مِنَ اللَّهِ از خدا، نُورٌ روشنایی، وَ کِتابٌ مُبِینٌ (۱۵) و نامه پیدا.
یَهْدِی بِهِ اللَّهُ راه نماید خدای بآن، مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ کسی را که بر پی خشنودی وی میرود، سُبُلَ السَّلامِ براههای سلامت، وَ یُخْرِجُهُمْ و دمی برون آرد ایشان را مِنَ الظُّلُماتِ از تاریکها، إِلَی النُّورِ بروشنایی بِإِذْنِهِ بخواست خویش، وَ یَهْدِیهِمْ و راه مینماید ایشان را، إِلی صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ (۱۶) براه راست درست.
لَقَدْ کَفَرَ الَّذِینَ قالُوا کافر شدند ایشان که گفتند: إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِیحُ ابْنُ مَرْیَمَ که خدا عیسی مریم است، قُلْ گوی: فَمَنْ یَمْلِکُ مِنَ اللَّهِ شَیْئاً آن کیست که پادشاه است و بدست وی چیزی است از خواست و کار خدای، إِنْ أَرادَ اگر خدای خواهد، أَنْ یُهْلِکَ الْمَسِیحَ ابْنَ مَرْیَمَ که عیسی مریم را هلاک کند، وَ أُمَّهُ و مادر وی را، وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً و هر که در زمین کس است، وَ لِلَّهِ و خدایراست، مُلْکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ ملک آسمان و زمین، وَ ما بَیْنَهُما و هر چه میان آن هر دو، یَخْلُقُ ما یَشاءُ می‌آفریند آنچه خواهد، وَ اللَّهُ عَلی کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ (۱۷) و خدای بر همه چیز قادر است و توانا.
وَ قالَتِ الْیَهُودُ وَ النَّصاری جهودان و ترسایان گفتند: نَحْنُ أَبْناءُ اللَّهِ وَ أَحِبَّاؤُهُ، ما پسران خداییم و دوستان وی، قُلْ بگو: فَلِمَ یُعَذِّبُکُمْ بِذُنُوبِکُمْ پس چرا شما را می‌عذاب کند خدای بگناهان شما، بَلْ أَنْتُمْ بَشَرٌ بل، که گروهی مردمانید، مِمَّنْ خَلَقَ از آنچه او آفرید، یَغْفِرُ لِمَنْ یَشاءُ وی آن را آمرزد که خود خواهد، وَ یُعَذِّبُ مَنْ یَشاءُ و عذاب کند او را که خود خواهد، وَ لِلَّهِ مُلْکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ و خدایراست پادشاهی آسمانها و زمین، وَ ما بَیْنَهُما و هر چه میان آن هر دو، وَ إِلَیْهِ الْمَصِیرُ (۱۸) و با وی است بازگشت هر کس.
یا أَهْلَ الْکِتابِ ای اهل کتاب، قَدْ جاءَکُمْ رَسُولُنا آمد بشما فرستاده ما، یُبَیِّنُ لَکُمْ پیدا میکند شما را، عَلی فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ بسستی و گسستگی از رسولان، أَنْ تَقُولُوا تا نگوئید: ما جاءَنا بما نیامد، مِنْ بَشِیرٍ هیچ بشارت دهنده‌ای، وَ لا نَذِیرٍ و نه هیچ بیم نماینده‌ای، فَقَدْ جاءَکُمْ بَشِیرٌ وَ نَذِیرٌ آنک آمد بشما رسولی که همانست و همین، وَ اللَّهُ عَلی کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ (۱۹) و خدای بر همه چیز تواناست.
وَ إِذْ قالَ مُوسی لِقَوْمِهِ موسی گفت قوم خویش را: یا قَوْمِ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ ای قوم یاد کنید و یاد دارید نعمت خدای بر خود، إِذْ جَعَلَ فِیکُمْ أَنْبِیاءَ که در میان شما پیغامبران فرستاد، وَ جَعَلَکُمْ مُلُوکاً و شما را پادشاهان کرد، وَ آتاکُمْ و شما را داد، ما لَمْ یُؤْتِ آنچه نداد هرگز، أَحَداً هیچ کس را مِنَ الْعالَمِینَ (۲۰) از جهانیان.
یا قَوْمِ ادْخُلُوا الْأَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ ای قوم درروید در زمین مقدس، الَّتِی کَتَبَ اللَّهُ لَکُمْ
آنچه خدای شما را نبشت و بهره کرد، وَ لا تَرْتَدُّوا عَلی أَدْبارِکُمْ و از فرمان برداری برمگردید به پس باز، فَتَنْقَلِبُوا خاسِرِینَ (۲۱) که بازگردید بروز بتری پس سودمندی زیان‌کاران گردید.
قالُوا یا مُوسی گفتند: یا موسی! إِنَّ فِیها قَوْماً جَبَّارِینَ در آن زمین قومی‌اند جباران، وَ إِنَّا لَنْ نَدْخُلَها و ما در آن زمین نشویم، حَتَّی یَخْرُجُوا مِنْها تا آن گه که ایشان بیرون آیند از آن، فَإِنْ یَخْرُجُوا مِنْها اگر بیرون آیند از آن، فَإِنَّا داخِلُونَ (۲۲) ما پس در شویم.
قالَ رَجُلانِ دو مرد گفتند: مِنَ الَّذِینَ یَخافُونَ از آن خدای ترسان، أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمَا که نیکویی کرده بود خدای با ایشان، ادْخُلُوا عَلَیْهِمُ الْبابَ که ای قوم از در آن زمین بر اهل آن زمین درشوید، فَإِذا دَخَلْتُمُوهُ که چون شما در شوید از در، فَإِنَّکُمْ غالِبُونَ شما ایشان را بازمالید و کم آرید، وَ عَلَی اللَّهِ فَتَوَکَّلُوا و پشت بخدای باز کنید، إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ (۲۳) اگر گرویدگانید.
قالُوا یا مُوسی جواب دادند که یا موسی إِنَّا لَنْ نَدْخُلَها أَبَداً ما در آن زمین نرویم هرگز، ما دامُوا فِیها تا آن جبّاران در آن زمین باشند، فَاذْهَبْ أَنْتَ وَ رَبُّکَ تو رو با خداوند خویش، فَقاتِلا و کشتن کنید با ایشان، إِنَّا هاهُنا قاعِدُونَ (۲۴) که ما ایدر نشستگانیم.
قالَ رَبِّ موسی گفت خداوند من! إِنِّی لا أَمْلِکُ من پادشاه نه‌ام، إِلَّا نَفْسِی مگر بر خویشتن، وَ أَخِی و برادر خویش، فَافْرُقْ بَیْنَنا جدایی افکن میان ما، وَ بَیْنَ الْقَوْمِ الْفاسِقِینَ (۲۵) و میان این قوم بیرون شدگان از فرمان برداری.
قالَ گفت خدای: فَإِنَّها مُحَرَّمَةٌ عَلَیْهِمْ آن زمین بر ایشان حرام ساختم، أَرْبَعِینَ سَنَةً چهل سال، یَتِیهُونَ فِی الْأَرْضِ تا سامان گم کرده می‌باشند و راه نیابند بیرون شدن را، فَلا تَأْسَ، پس تو اندوه مبر، عَلَی الْقَوْمِ الْفاسِقِینَ (۲۶) برین گروه که از طاعت داری بیرون شدگانند.
اطلاعات
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
قوله تعالی: یا أَهْلَ الْکِتابِ ای اهل کتاب، قَدْ جاءَکُمْ آنک آمد بشما، رَسُولُنا فرستاده ما، یُبَیِّنُ لَکُمْ پیدا میکند شما را، کَثِیراً مِمَّا کُنْتُمْ تُخْفُونَ فراوانی از آنچه شما می‌پنهان داشتید، مِنَ الْکِتابِ از کتاب، وَ یَعْفُوا عَنْ کَثِیرٍ و می فراگذارد و آسان کند فراوانی، قَدْ جاءَکُمْ آمد بشما، مِنَ اللَّهِ از خدا، نُورٌ روشنایی، وَ کِتابٌ مُبِینٌ (۱۵) و نامه پیدا.
هوش مصنوعی: ای اهل کتاب، فرستاده ما به سوی شما آمد تا بسیاری از حقایق را که پنهان کرده بودید برایتان آشکار کند و همچنین از خیلی از خطاها و اشتباهات شما بگذرد. از جانب خدا به شما نور و کتابی روشن و واضح رسیده است.
یَهْدِی بِهِ اللَّهُ راه نماید خدای بآن، مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ کسی را که بر پی خشنودی وی میرود، سُبُلَ السَّلامِ براههای سلامت، وَ یُخْرِجُهُمْ و دمی برون آرد ایشان را مِنَ الظُّلُماتِ از تاریکها، إِلَی النُّورِ بروشنایی بِإِذْنِهِ بخواست خویش، وَ یَهْدِیهِمْ و راه مینماید ایشان را، إِلی صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ (۱۶) براه راست درست.
هوش مصنوعی: خداوند افرادی را که به دنبال رضایت او هستند، به سوی راه‌های امن و سلامت هدایت میکند و آنها را از تاریکی‌ها به سوی روشنایی می‌برد. این هدایت به خواست خداوند انجام می‌شود و او آنها را به مسیر صحیح و مستقیم راهنمایی میکند.
لَقَدْ کَفَرَ الَّذِینَ قالُوا کافر شدند ایشان که گفتند: إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِیحُ ابْنُ مَرْیَمَ که خدا عیسی مریم است، قُلْ گوی: فَمَنْ یَمْلِکُ مِنَ اللَّهِ شَیْئاً آن کیست که پادشاه است و بدست وی چیزی است از خواست و کار خدای، إِنْ أَرادَ اگر خدای خواهد، أَنْ یُهْلِکَ الْمَسِیحَ ابْنَ مَرْیَمَ که عیسی مریم را هلاک کند، وَ أُمَّهُ و مادر وی را، وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً و هر که در زمین کس است، وَ لِلَّهِ و خدایراست، مُلْکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ ملک آسمان و زمین، وَ ما بَیْنَهُما و هر چه میان آن هر دو، یَخْلُقُ ما یَشاءُ می‌آفریند آنچه خواهد، وَ اللَّهُ عَلی کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ (۱۷) و خدای بر همه چیز قادر است و توانا.
هوش مصنوعی: آنانی که می‌گویند خدا همان عیسی پسر مریم است، کافر شده‌اند. بپرس: چه کسی از خدا چیزی در اختیار دارد و قدرت بر انجام فرمان خدا دارد، اگر خدا بخواهد عیسی پسر مریم و مادرش و همه کسانی را که در زمین هستند هلاک کند؟ تنها خدا مالک آسمانها و زمین و آنچه میان آن‌هاست، می‌باشد و او می‌تواند هر چیزی را که بخواهد خلق کند و بر هر چیز قدرت و توانایی دارد.
وَ قالَتِ الْیَهُودُ وَ النَّصاری جهودان و ترسایان گفتند: نَحْنُ أَبْناءُ اللَّهِ وَ أَحِبَّاؤُهُ، ما پسران خداییم و دوستان وی، قُلْ بگو: فَلِمَ یُعَذِّبُکُمْ بِذُنُوبِکُمْ پس چرا شما را می‌عذاب کند خدای بگناهان شما، بَلْ أَنْتُمْ بَشَرٌ بل، که گروهی مردمانید، مِمَّنْ خَلَقَ از آنچه او آفرید، یَغْفِرُ لِمَنْ یَشاءُ وی آن را آمرزد که خود خواهد، وَ یُعَذِّبُ مَنْ یَشاءُ و عذاب کند او را که خود خواهد، وَ لِلَّهِ مُلْکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ و خدایراست پادشاهی آسمانها و زمین، وَ ما بَیْنَهُما و هر چه میان آن هر دو، وَ إِلَیْهِ الْمَصِیرُ (۱۸) و با وی است بازگشت هر کس.
هوش مصنوعی: یهودیان و مسیحیان می‌گویند: ما فرزندان خدا و دوستان او هستیم. بگو: اگر این‌طور است، پس چرا خداوند شما را به خاطر گناهانتان عذاب میکند؟ شما فقط انسان‌هایی هستید که از مخلوقات او به شمار می‌آیید. او هر کس را که بخواهد می‌بخشد و هر کس را که بخواهد عذاب میکند. پادشاهی آسمانها و زمین و هر چه در میان آن‌هاست، تنها از آنِ خداست و به سوی او بازگشت همه خواهد بود.
یا أَهْلَ الْکِتابِ ای اهل کتاب، قَدْ جاءَکُمْ رَسُولُنا آمد بشما فرستاده ما، یُبَیِّنُ لَکُمْ پیدا میکند شما را، عَلی فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ بسستی و گسستگی از رسولان، أَنْ تَقُولُوا تا نگوئید: ما جاءَنا بما نیامد، مِنْ بَشِیرٍ هیچ بشارت دهنده‌ای، وَ لا نَذِیرٍ و نه هیچ بیم نماینده‌ای، فَقَدْ جاءَکُمْ بَشِیرٌ وَ نَذِیرٌ آنک آمد بشما رسولی که همانست و همین، وَ اللَّهُ عَلی کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ (۱۹) و خدای بر همه چیز تواناست.
هوش مصنوعی: ای اهل کتاب، به شما فرستاده ما آمده است تا بر شما روشن کند، بعد از مدتی که از آمدن پیامبران گذشته است، تا نگویید: هیچ بشارت‌دهنده و بیم‌دهنده‌ای به سراغ ما نیامده است. در حالی که به شما بشارت‌دهنده و بیم‌دهنده‌ای آمده است و خدا بر همه چیز توانایی دارد.
وَ إِذْ قالَ مُوسی لِقَوْمِهِ موسی گفت قوم خویش را: یا قَوْمِ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ ای قوم یاد کنید و یاد دارید نعمت خدای بر خود، إِذْ جَعَلَ فِیکُمْ أَنْبِیاءَ که در میان شما پیغامبران فرستاد، وَ جَعَلَکُمْ مُلُوکاً و شما را پادشاهان کرد، وَ آتاکُمْ و شما را داد، ما لَمْ یُؤْتِ آنچه نداد هرگز، أَحَداً هیچ کس را مِنَ الْعالَمِینَ (۲۰) از جهانیان.
هوش مصنوعی: موسی به قومش گفت: ای قوم، نعمت‌های خدا را بر خودتان به یاد داشته باشید. زمانی که خداوند در میان شما پیامبران فرستاد و شما را پادشاهان کرد و به شما نعمت‌هایی داد که به هیچ کس از جهانیان داده نشده بود.
یا قَوْمِ ادْخُلُوا الْأَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ ای قوم درروید در زمین مقدس، الَّتِی کَتَبَ اللَّهُ لَکُمْ
هوش مصنوعی: ای قوم، وارد زمین مقدس شوید که خداوند آن را برای شما تعیین کرده است.
آنچه خدای شما را نبشت و بهره کرد، وَ لا تَرْتَدُّوا عَلی أَدْبارِکُمْ و از فرمان برداری برمگردید به پس باز، فَتَنْقَلِبُوا خاسِرِینَ (۲۱) که بازگردید بروز بتری پس سودمندی زیان‌کاران گردید.
هوش مصنوعی: آنچه خدا برای شما نوشته و مقرر کرده این است که به عقب برنگردید و از اطاعت دست برندارید، زیرا در این صورت به زیان خواهید افتاد و به حالتی بدتر برمی‌گردید.
قالُوا یا مُوسی گفتند: یا موسی! إِنَّ فِیها قَوْماً جَبَّارِینَ در آن زمین قومی‌اند جباران، وَ إِنَّا لَنْ نَدْخُلَها و ما در آن زمین نشویم، حَتَّی یَخْرُجُوا مِنْها تا آن گه که ایشان بیرون آیند از آن، فَإِنْ یَخْرُجُوا مِنْها اگر بیرون آیند از آن، فَإِنَّا داخِلُونَ (۲۲) ما پس در شویم.
هوش مصنوعی: آنها گفتند: ای موسی! در آن سرزمین قومی بسیار قدرتمند و ستمگر وجود دارد و ما هرگز به آنجا نخواهیم رفت تا زمانی که آنها از آنجا بیرون بروند. اگر آنها از آنجا خارج شوند، آن گاه ما نیز وارد خواهیم شد.
قالَ رَجُلانِ دو مرد گفتند: مِنَ الَّذِینَ یَخافُونَ از آن خدای ترسان، أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمَا که نیکویی کرده بود خدای با ایشان، ادْخُلُوا عَلَیْهِمُ الْبابَ که ای قوم از در آن زمین بر اهل آن زمین درشوید، فَإِذا دَخَلْتُمُوهُ که چون شما در شوید از در، فَإِنَّکُمْ غالِبُونَ شما ایشان را بازمالید و کم آرید، وَ عَلَی اللَّهِ فَتَوَکَّلُوا و پشت بخدای باز کنید، إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ (۲۳) اگر گرویدگانید.
هوش مصنوعی: دو مرد گفتند: از میان کسانی که از خدا می‌ترسیدند و خدا به آنها نیکی کرده بود، به قومشان گفتند که به آن سرزمین بروید و از در وارد شوید. وقتی که وارد شدید، شما بر دشمنان پیروز خواهید شد و بر خدا توکل کنید اگر مؤمن هستید.
قالُوا یا مُوسی جواب دادند که یا موسی إِنَّا لَنْ نَدْخُلَها أَبَداً ما در آن زمین نرویم هرگز، ما دامُوا فِیها تا آن جبّاران در آن زمین باشند، فَاذْهَبْ أَنْتَ وَ رَبُّکَ تو رو با خداوند خویش، فَقاتِلا و کشتن کنید با ایشان، إِنَّا هاهُنا قاعِدُونَ (۲۴) که ما ایدر نشستگانیم.
هوش مصنوعی: آنها گفتند: ای موسی، ما هرگز به این سرزمین وارد نخواهیم شد تا زمانی که این جباران در آنجا باشند. تو و خداوندت بروید و با آنها بجنگید، ما همین جا خواهیم ماند.
قالَ رَبِّ موسی گفت خداوند من! إِنِّی لا أَمْلِکُ من پادشاه نه‌ام، إِلَّا نَفْسِی مگر بر خویشتن، وَ أَخِی و برادر خویش، فَافْرُقْ بَیْنَنا جدایی افکن میان ما، وَ بَیْنَ الْقَوْمِ الْفاسِقِینَ (۲۵) و میان این قوم بیرون شدگان از فرمان برداری.
هوش مصنوعی: موسی به خداوند گفت: «پروردگارا! من تنها بر خودم و برادرم تسلط دارم و نمی‌توانم بر دیگران حاکم باشم. پس بین ما و این قوم نافرمان جدایی بینداز.»
قالَ گفت خدای: فَإِنَّها مُحَرَّمَةٌ عَلَیْهِمْ آن زمین بر ایشان حرام ساختم، أَرْبَعِینَ سَنَةً چهل سال، یَتِیهُونَ فِی الْأَرْضِ تا سامان گم کرده می‌باشند و راه نیابند بیرون شدن را، فَلا تَأْسَ، پس تو اندوه مبر، عَلَی الْقَوْمِ الْفاسِقِینَ (۲۶) برین گروه که از طاعت داری بیرون شدگانند.
هوش مصنوعی: خداوند فرمود: من آن زمین را بر آنها حرام کردم و آنها به مدت چهل سال در سرگردانی در زمین خواهند بود و راه خروجی پیدا نخواهند کرد. پس بر گروهی که از اطاعت سرپیچی کرده‌اند، اندوهگین مباش.
میبدی