قوله تعالی: سَنُلْقِی آری میدرافکنیم، فِی قُلُوبِ الَّذِینَ کَفَرُوا در دلهای ناگرویدگان، الرُّعْبَ بیم و ترس، بِما أَشْرَکُوا بِاللَّهِ بآنچه انباز گرفتند با خدای، ما لَمْ یُنَزِّلْ بِهِ سُلْطاناً چیزی که اللَّه آن را از آسمان حجّتی نفرستاد، وَ مَأْواهُمُ النَّارُ و بازگشتگاه ایشان فردا آتش است، وَ بِئْسَ مَثْوَی الظَّالِمِینَ (۱۵۱) و آن بد بودن گاهی است کافران را.
وَ لَقَدْ صَدَقَکُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ راست گفت خدای با شما، و راست کرد وعده خویش که داده بود، إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ آن گه که شما ایشان را میکشتید بخواست وی، حَتَّی إِذا فَشِلْتُمْ تا آن گه که بد دل شدید، وَ تَنازَعْتُمْ فِی الْأَمْرِ و با یکدیگر مخالف شدید و بر آویختید، وَ عَصَیْتُمْ و در رسول من نافرمان شدید و سرکشیدید، مِنْ بَعْدِ ما أَراکُمْ ما تُحِبُّونَ پس آنکه با شما نمود اللَّه آنچه دوست میداشتید، مِنْکُمْ مَنْ یُرِیدُ الدُّنْیا کس هست از شما که این جهان میخواهد، وَ مِنْکُمْ مَنْ یُرِیدُ الْآخِرَةَ. و کس هست از شما که آن جهان میخواهد، ثُمَّ صَرَفَکُمْ عَنْهُمْ پس شما را از کافران برگردانید، لِیَبْتَلِیَکُمْ تا شما را بیازماید (بآن محنت که افتاد)، وَ لَقَدْ عَفا عَنْکُمْ و درگذاشت از شما آنچه کردید. وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ (۱۵۲) و اللَّه با فضل است بر مؤمنان.
إِذْ تُصْعِدُونَ که بالا میگرفتید، وَ لا تَلْوُونَ عَلی أَحَدٍ و باز ننگرستید با کس، وَ الرَّسُولُ یَدْعُوکُمْ و پیغامبر شما را میخواند، فِی أُخْراکُمْ از پس شما، فَأَثابَکُمْ شما را اللَّه پاداش داد (بآن نافرمانی که کرده بودید و دنیا که جسته بودید) غَمًّا بِغَمٍّ غمی در غمی پیوسته، لِکَیْلا تَحْزَنُوا تا مگر باز اندوهگن نبید، عَلی ما فاتَکُمْ بر آنچه از شما درگذرد از دنیا، وَ لا ما أَصابَکُمْ و نه بر آنچه بشما رسد از رنج، وَ اللَّهُ خَبِیرٌ بِما تَعْمَلُونَ (۱۵۳) و اللَّه آگاه است بآنچه میکنید.
ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَیْکُمْ پس فرو فرستاد بشما، مِنْ بَعْدِ الْغَمِّ از پس آن غم، أَمَنَةً ایمنیی از دشمن، نُعاساً خوابی و آرامی، یَغْشی طائِفَةً مِنْکُمْ که در گروهی از شما میپیچید آن خواب، وَ طائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنْفُسُهُمْ و گروهی بتیمار آورد ایشان را خستگیها در تنهای ایشان، یَظُنُّونَ بِاللَّهِ ظنها میبردند بخدای، غَیْرَ الْحَقِّ ظنهای ناسزا، ظَنَّ الْجاهِلِیَّةِ ظنهای کافروار یَقُولُونَ (در خویشتن میاندیشیدند) و با خود میگفتند: «هل لنا من الامر من شیء» از کار بما هیچ چیز هست؟ قُلْ جواب ده رسول من: إِنَّ الْأَمْرَ کُلَّهُ لِلَّهِ کار همی خدای راست، یُخْفُونَ فِی أَنْفُسِهِمْ در دلهای خویش چیزی نهان میدارند، ما لا یُبْدُونَ لَکَ چیزی که آن پیدا نمیکنند ترا بزبان، یَقُولُونَ میگویند: لَوْ کانَ لَنا مِنَ الْأَمْرِ شَیْءٌ اگر ما را از کار چیزی بودی، ما قُتِلْنا هاهُنا ما را ایدر بنکشتندی، قُلْ پیغامبر من بگوی، لَوْ کُنْتُمْ فِی بُیُوتِکُمْ اگر شما در خانهای خویش بودید، لَبَرَزَ الَّذِینَ کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقَتْلُ بیرون آمدندی آنان که بر ایشان مرگ نبشتهاند، و هنگام آمده إِلی مَضاجِعِهِمْ بر افتادن گاههای ایشان، وَ لِیَبْتَلِیَ اللَّهُ و تا بیازماید و بر رسد اللَّه، ما فِی صُدُورِکُمْ بآنچه در دلهای شماست، وَ لِیُمَحِّصَ ما فِی قُلُوبِکُمْ و تا پاککند و شبهت ببرد از آنچه در دلهای شما است، وَ اللَّهُ عَلِیمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ (۱۵۴) و اللَّه دانا است بآنچه در دلهای شما است.
إِنَّ الَّذِینَ تَوَلَّوْا مِنْکُمْ ایشان که برگشتند (بهزیمت) از میان شما، یَوْمَ الْتَقَی الْجَمْعانِ آن روز احد که هر دو گروه همدیدار گشتند. إِنَّمَا اسْتَزَلَّهُمُ الشَّیْطانُ شیطان ایشان را از جای ببرد، بِبَعْضِ ما کَسَبُوا بلختی از آنچه کرده بودند از پیش، وَ لَقَدْ عَفَا اللَّهُ عَنْهُمْ و بدرستی که خدای عفو کرد آن گریختن ایشان ازیشان. إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ حَلِیمٌ (۱۵۵) که خدای آمرزگارست و بردبار.
اطلاعات
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
قوله تعالی: سَنُلْقِی آری میدرافکنیم، فِی قُلُوبِ الَّذِینَ کَفَرُوا در دلهای ناگرویدگان، الرُّعْبَ بیم و ترس، بِما أَشْرَکُوا بِاللَّهِ بآنچه انباز گرفتند با خدای، ما لَمْ یُنَزِّلْ بِهِ سُلْطاناً چیزی که اللَّه آن را از آسمان حجّتی نفرستاد، وَ مَأْواهُمُ النَّارُ و بازگشتگاه ایشان فردا آتش است، وَ بِئْسَ مَثْوَی الظَّالِمِینَ (۱۵۱) و آن بد بودن گاهی است کافران را.
هوش مصنوعی: خداوند میفرماید: ما در دلهای کافران ترس و بیم میافکنیم؛ بهخاطر اینکه آنها خدا را شریکانی نسبت میدهند که برای این کار هیچ دلیلی از طرف خداوند نداشتهاند. جایگاه آنها در آخرت آتش است و بیتردید، آن مکان بدی برای ستمکاران است.
وَ لَقَدْ صَدَقَکُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ راست گفت خدای با شما، و راست کرد وعده خویش که داده بود، إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ آن گه که شما ایشان را میکشتید بخواست وی، حَتَّی إِذا فَشِلْتُمْ تا آن گه که بد دل شدید، وَ تَنازَعْتُمْ فِی الْأَمْرِ و با یکدیگر مخالف شدید و بر آویختید، وَ عَصَیْتُمْ و در رسول من نافرمان شدید و سرکشیدید، مِنْ بَعْدِ ما أَراکُمْ ما تُحِبُّونَ پس آنکه با شما نمود اللَّه آنچه دوست میداشتید، مِنْکُمْ مَنْ یُرِیدُ الدُّنْیا کس هست از شما که این جهان میخواهد، وَ مِنْکُمْ مَنْ یُرِیدُ الْآخِرَةَ. و کس هست از شما که آن جهان میخواهد، ثُمَّ صَرَفَکُمْ عَنْهُمْ پس شما را از کافران برگردانید، لِیَبْتَلِیَکُمْ تا شما را بیازماید (بآن محنت که افتاد)، وَ لَقَدْ عَفا عَنْکُمْ و درگذاشت از شما آنچه کردید. وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ (۱۵۲) و اللَّه با فضل است بر مؤمنان.
هوش مصنوعی: خداوند به وعدهای که به شما داده بود، عمل کرد و آن را راست گفت؛ زمانی که شما دشمنان را به اراده او میکشتید. اما زمانی که دچار ترس و ناامیدی شدید و میان خودتان اختلاف پیدا کردید و به پیامبر نافرمانی کردید، در حالی که خداوند قدرتهای پیروزی را به شما نشان داده بود. برخی از شما خواهان این دنیا بودند و برخی دیگر خواهان آخرت. سپس خداوند شما را از دست دشمنان دور کرد تا شما را بیازماید و با وجود خطاهای شما، از شما درگذشت. خداوند بر مؤمنان فضل و رحمت دارد.
إِذْ تُصْعِدُونَ که بالا میگرفتید، وَ لا تَلْوُونَ عَلی أَحَدٍ و باز ننگرستید با کس، وَ الرَّسُولُ یَدْعُوکُمْ و پیغامبر شما را میخواند، فِی أُخْراکُمْ از پس شما، فَأَثابَکُمْ شما را اللَّه پاداش داد (بآن نافرمانی که کرده بودید و دنیا که جسته بودید) غَمًّا بِغَمٍّ غمی در غمی پیوسته، لِکَیْلا تَحْزَنُوا تا مگر باز اندوهگن نبید، عَلی ما فاتَکُمْ بر آنچه از شما درگذرد از دنیا، وَ لا ما أَصابَکُمْ و نه بر آنچه بشما رسد از رنج، وَ اللَّهُ خَبِیرٌ بِما تَعْمَلُونَ (۱۵۳) و اللَّه آگاه است بآنچه میکنید.
هوش مصنوعی: در زمانی که شما به بالای کوه میرفتید و به هیچ کس توجه نمیکردید، در حالی که پیامبر شما را از پشت سر میخواند، خداوند به شما پاداش داد و غمی در کنار غم دیگر بر شما نازل کرد تا دیگر نتوانید بر آنچه از دست دادهاید یا بر آنچه به شما میرسد، غمگین شوید. خداوند به آنچه میکنید آگاه است.
ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَیْکُمْ پس فرو فرستاد بشما، مِنْ بَعْدِ الْغَمِّ از پس آن غم، أَمَنَةً ایمنیی از دشمن، نُعاساً خوابی و آرامی، یَغْشی طائِفَةً مِنْکُمْ که در گروهی از شما میپیچید آن خواب، وَ طائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنْفُسُهُمْ و گروهی بتیمار آورد ایشان را خستگیها در تنهای ایشان، یَظُنُّونَ بِاللَّهِ ظنها میبردند بخدای، غَیْرَ الْحَقِّ ظنهای ناسزا، ظَنَّ الْجاهِلِیَّةِ ظنهای کافروار یَقُولُونَ (در خویشتن میاندیشیدند) و با خود میگفتند: «هل لنا من الامر من شیء» از کار بما هیچ چیز هست؟ قُلْ جواب ده رسول من: إِنَّ الْأَمْرَ کُلَّهُ لِلَّهِ کار همی خدای راست، یُخْفُونَ فِی أَنْفُسِهِمْ در دلهای خویش چیزی نهان میدارند، ما لا یُبْدُونَ لَکَ چیزی که آن پیدا نمیکنند ترا بزبان، یَقُولُونَ میگویند: لَوْ کانَ لَنا مِنَ الْأَمْرِ شَیْءٌ اگر ما را از کار چیزی بودی، ما قُتِلْنا هاهُنا ما را ایدر بنکشتندی، قُلْ پیغامبر من بگوی، لَوْ کُنْتُمْ فِی بُیُوتِکُمْ اگر شما در خانهای خویش بودید، لَبَرَزَ الَّذِینَ کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقَتْلُ بیرون آمدندی آنان که بر ایشان مرگ نبشتهاند، و هنگام آمده إِلی مَضاجِعِهِمْ بر افتادن گاههای ایشان، وَ لِیَبْتَلِیَ اللَّهُ و تا بیازماید و بر رسد اللَّه، ما فِی صُدُورِکُمْ بآنچه در دلهای شماست، وَ لِیُمَحِّصَ ما فِی قُلُوبِکُمْ و تا پاککند و شبهت ببرد از آنچه در دلهای شما است، وَ اللَّهُ عَلِیمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ (۱۵۴) و اللَّه دانا است بآنچه در دلهای شما است.
هوش مصنوعی: سپس خداوند پس از آن غم، ایمنی برای شما فرستاد و خوابی را بر گروهی از شما عارض ساخت که در آن خواب آرامش پیدا کردند. اما گروهی دیگر بر خود دچار نگرانی و اضطراب شده بودند و گمانهای نادرستی درباره خدا داشتند که از نوع بیخردی بود. آنها در دل خود میاندیشیدند که آیا در این کار، نصیبی برای ما وجود دارد؟ به آنها گفته شد که تمام امور به خداوند تعلق دارد. آنها در دل خود چیزی را پنهان میکردند که به زبان نمیآوردند، و میگفتند اگر ما امکان چیزی داشتیم، اینجا کشته نمیشدیم. به آنان گفته شد که اگر در خانههای خود نیز بودید، آن کسانی که برایشان مرگ مقدر شده بود، بیرون میآمدند و به قتل میرسیدند، تا خداوند شما را آزمایش کند و آنچه در دلهایتان است مشخص شود و آنچه در قلبهایتان است پاک گردد. و خداوند به آنچه در دلهاست آگاه است.
إِنَّ الَّذِینَ تَوَلَّوْا مِنْکُمْ ایشان که برگشتند (بهزیمت) از میان شما، یَوْمَ الْتَقَی الْجَمْعانِ آن روز احد که هر دو گروه همدیدار گشتند. إِنَّمَا اسْتَزَلَّهُمُ الشَّیْطانُ شیطان ایشان را از جای ببرد، بِبَعْضِ ما کَسَبُوا بلختی از آنچه کرده بودند از پیش، وَ لَقَدْ عَفَا اللَّهُ عَنْهُمْ و بدرستی که خدای عفو کرد آن گریختن ایشان ازیشان. إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ حَلِیمٌ (۱۵۵) که خدای آمرزگارست و بردبار.
هوش مصنوعی: کسانی از شما که در روز نبرد احد، هنگامی که دو گروه با هم روبهرو شدند، از میدان جنگ گریختند، شیطان ایشان را وادار به این کار کرد به خاطر برخی اشتباهات و خطاهایی که قبلاً انجام داده بودند. اما خداوند از این فرار آنان چشمپوشی کرد و به حقیقت، خداوند آمرزنده و بردبار است.