گنجور

۱۹ - النوبة الاولى

قوله تعالی: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای ایشان که بگرویدند، اتَّقُوا اللَّهَ بپرهیزید از خشم و عذاب خدای، حَقَّ تُقاتِهِ بسزا پرهیزیدن از وی، وَ لا تَمُوتُنَّ و نمیرید شما، إِلَّا وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ (۱۰۲) مگر شما گردن نهادگان و مسلمانان.

وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعاً دست در زنید در حبل خدای همگان، وَ لا تَفَرَّقُوا و بمپراکنید، وَ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ و یاد کنید و یاد دارید نعمت خدای بر خود، إِذْ کُنْتُمْ أَعْداءً آن وقت که یکدیگر را دشمنان بودید، فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ میان دلهای شما الفت نهاد و فراهم آورد، فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْواناً تا بکرد نیک وی یکدگر را برادران گشتید، وَ کُنْتُمْ عَلی‌ شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ و شما بر تیغ کناره آتش بودید، فَأَنْقَذَکُمْ مِنْها شما را از آتش باز رهانید. کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ آیاتِهِ چنین که هست شما را پیدا میکند خدای، سخنان خویش و نشانهای نیک خدایی خویش، لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ (۱۰۳) تا مگر راه بیابید فرا شناخت منت وی و پیروزی خود.

وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ و از شما گروهی بادا، یَدْعُونَ إِلَی الْخَیْرِ که می‌خوانند با نیکی، وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ و میفرمایند به نیکوکاری، وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ و باز میزنند از ناپسند، وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (۱۰۴) و ایشانند که بر پیروزی پایندگانند و نیک آمده جاودانند.

وَ لا تَکُونُوا کَالَّذِینَ تَفَرَّقُوا و چون ایشان مبید که بپراکندند، وَ اخْتَلَفُوا و دو گروه شدند در کار محمد (ص)، مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْبَیِّناتُ از پس آنکه تورات آمده بود بایشان بآگاه کردن، وَ أُولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِیمٌ (۱۰۵) و ایشان را عذابی بزرگ است.

یَوْمَ تَبْیَضُّ وُجُوهٌ در آن روز که سپید گردد رویهایی، وَ تَسْوَدُّ وُجُوهٌ و سیاه گردد رویهایی، فَأَمَّا الَّذِینَ اسْوَدَّتْ وُجُوهُهُمْ اما ایشان که سیاه گشت روهای ایشان، أَ کَفَرْتُمْ بَعْدَ إِیمانِکُمْ ایشان را گویند که: کافر گشتید پس آنکه گرویده بودید؟ فَذُوقُوا الْعَذابَ پس بچشید عذاب، بِما کُنْتُمْ تَکْفُرُونَ (۱۰۶) بآنچه کافر شدید.

وَ أَمَّا الَّذِینَ ابْیَضَّتْ وُجُوهُهُمْ امّا ایشان که رویهای ایشان سپید بود، فَفِی رَحْمَتِ اللَّهِ ایشانند که در بخشایش خدای‌اند (و در بهشت وی)، هُمْ فِیها خالِدُونَ (۱۰۷) ایشان در آن جاویدان.

تِلْکَ آیاتُ اللَّهِ این سخنان اللَّه است، نَتْلُوها عَلَیْکَ بِالْحَقِّ میخوانیم بر شما براستی و درستی، وَ مَا اللَّهُ یُرِیدُ ظُلْماً لِلْعالَمِینَ (۱۰۸) و اللَّه آن کس نیست که خواهد که بیداد کند بر جهانیان.

وَ لِلَّهِ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ و خدایراست هر چه در آسمان و هر چه‌ در زمین است، وَ إِلَی اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ (۱۰۹) و با وی گردد کارها همه.

۱۸ - النوبة الثالثة: قوله تعالی: إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ... کردگار قدیم، جبّار نام‌دار، عظیم، خداوند دانا، کریم عزّ جلاله و عظم شأنه درین آیت فضیلت کعبه و شرف او نشر کرد، و بزرگواری آن فرا جهانیان نمود، گفت جلّ جلاله: نخستین خانه‌ای که نهاده شد مردمان را آنست که به مکه. خانه‌ای که مردمان همه زحام در آن آرند، و جهانیان روی بدان نهند و مؤمنان گرد آن گردند، مجاورت را، و نماز را و دعا را، و صلوات و زیارت را. خانه‌ای با خیر و با برکت، با شکوه و با کرامت. کس در آن نشد مگر با نثار رحمت، و کس بازنگشت مگر با تحفه مغفرت.۱۹ - النوبة الثانیة: قوله تعالی: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ مقاتل حیان گفت: قصه نزول این آیت آنست که: میان اوس و خزرج در زمانه جاهلیت عداوتی و قتالی رفته بود چون مصطفی (ص) به مدینه آمد، ایشان را صلح داد و از سر آن عداوت و کینه برخاسته بودند. روزی ثعلبة بن غنم از اوس و اسعد بن زراره از خزرج بر یکدیگر رسیدند و تفاخر کردند. ثعلبه گفت: مائیم که خزیمة بن ثابت ذو الشهادتین از ماست، و حنظله غسیل ملائکه از ماست، سعد بن معاذ، الّذی اهتزّ له عرش الرحمن و رضی اللَّه بحکمه فی بنی قریظه از ماست، عاصم بن ثابت بن افلح سالار لشکر اسلام از ماست. اسعد بن زراره جواب داد که: چهار کس از بزرگان صحابه که حمله و حفظه قرآن‌اند از مااند. ابی بن کعب، معاذ بن جبل، زید بن ثابت، و ابو زید.

اطلاعات

منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

قوله تعالی: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ای ایشان که بگرویدند، اتَّقُوا اللَّهَ بپرهیزید از خشم و عذاب خدای، حَقَّ تُقاتِهِ بسزا پرهیزیدن از وی، وَ لا تَمُوتُنَّ و نمیرید شما، إِلَّا وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ (۱۰۲) مگر شما گردن نهادگان و مسلمانان.
هوش مصنوعی: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خشم و عذاب خداوند بپرهیزید و حق او را به جا آورید. هرگز نباید بميرید مگر اینکه در حال اسلام و تسلیم امر خدا باشید.
وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعاً دست در زنید در حبل خدای همگان، وَ لا تَفَرَّقُوا و بمپراکنید، وَ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ و یاد کنید و یاد دارید نعمت خدای بر خود، إِذْ کُنْتُمْ أَعْداءً آن وقت که یکدیگر را دشمنان بودید، فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ میان دلهای شما الفت نهاد و فراهم آورد، فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْواناً تا بکرد نیک وی یکدگر را برادران گشتید، وَ کُنْتُمْ عَلی‌ شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ و شما بر تیغ کناره آتش بودید، فَأَنْقَذَکُمْ مِنْها شما را از آتش باز رهانید. کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ آیاتِهِ چنین که هست شما را پیدا میکند خدای، سخنان خویش و نشانهای نیک خدایی خویش، لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ (۱۰۳) تا مگر راه بیابید فرا شناخت منت وی و پیروزی خود.
هوش مصنوعی: همه به دامن خدا چنگ زنید و از هم جدا نشوید. نعمت‌های خدا را بر خود به یاد آورید؛ وقتی که دشمن یکدیگر بودید، او در دل‌های شما محبت ایجاد کرد و باعث شد که به برادران هم تبدیل شوید. شما در آستانه آتش بودید، اما او شما را نجات داد. خداوند آیات خود را برای شما روشن می‌کند تا شاید هدایت شوید.
وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ و از شما گروهی بادا، یَدْعُونَ إِلَی الْخَیْرِ که می‌خوانند با نیکی، وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ و میفرمایند به نیکوکاری، وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ و باز میزنند از ناپسند، وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (۱۰۴) و ایشانند که بر پیروزی پایندگانند و نیک آمده جاودانند.
هوش مصنوعی: از شما باید گروهی باشد که به نیکی دعوت کنند، به کارهای خوب امر کنند و از کارهای ناپسند نهی کنند. این افراد موفق و رستگار خواهند بود.
وَ لا تَکُونُوا کَالَّذِینَ تَفَرَّقُوا و چون ایشان مبید که بپراکندند، وَ اخْتَلَفُوا و دو گروه شدند در کار محمد (ص)، مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْبَیِّناتُ از پس آنکه تورات آمده بود بایشان بآگاه کردن، وَ أُولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِیمٌ (۱۰۵) و ایشان را عذابی بزرگ است.
هوش مصنوعی: و مانند کسانی نباشید که پس از دریافت نشانه‌های روشن، به تفرقه و اختلاف پرداختند و در مورد محمد (ص) به دو گروه تقسیم شدند، زیرا آن‌ها عذابی بزرگ خواهند داشت.
یَوْمَ تَبْیَضُّ وُجُوهٌ در آن روز که سپید گردد رویهایی، وَ تَسْوَدُّ وُجُوهٌ و سیاه گردد رویهایی، فَأَمَّا الَّذِینَ اسْوَدَّتْ وُجُوهُهُمْ اما ایشان که سیاه گشت روهای ایشان، أَ کَفَرْتُمْ بَعْدَ إِیمانِکُمْ ایشان را گویند که: کافر گشتید پس آنکه گرویده بودید؟ فَذُوقُوا الْعَذابَ پس بچشید عذاب، بِما کُنْتُمْ تَکْفُرُونَ (۱۰۶) بآنچه کافر شدید.
هوش مصنوعی: در آن روزی که روی‌هایی سپید و روی‌هایی سیاه می‌شوند، به کسانی که روی‌هایشان سیاه شده می‌گویند: آیا پس از ایمان آوردن، کافر شدید؟ پس عذاب را بچشید به خاطر آنچه که کافر شده‌اید.
وَ أَمَّا الَّذِینَ ابْیَضَّتْ وُجُوهُهُمْ امّا ایشان که رویهای ایشان سپید بود، فَفِی رَحْمَتِ اللَّهِ ایشانند که در بخشایش خدای‌اند (و در بهشت وی)، هُمْ فِیها خالِدُونَ (۱۰۷) ایشان در آن جاویدان.
هوش مصنوعی: و اما کسانی که چهره‌هایشان سپید است، در رحمت خداوند قرار دارند و در بهشت او خواهند بود و در آنجا جاودانه خواهند ماند.
تِلْکَ آیاتُ اللَّهِ این سخنان اللَّه است، نَتْلُوها عَلَیْکَ بِالْحَقِّ میخوانیم بر شما براستی و درستی، وَ مَا اللَّهُ یُرِیدُ ظُلْماً لِلْعالَمِینَ (۱۰۸) و اللَّه آن کس نیست که خواهد که بیداد کند بر جهانیان.
هوش مصنوعی: این جملات بیانگر این است که این آیات از سوی خداوند است و ما آنها را به راستی و حقیقت برای شما می‌خوانیم. خداوند هرگز نمی‌خواهد به جهانیان ظلم کند.
وَ لِلَّهِ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ و خدایراست هر چه در آسمان و هر چه‌ در زمین است، وَ إِلَی اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ (۱۰۹) و با وی گردد کارها همه.
هوش مصنوعی: هر چه در آسمان‌ها و زمین وجود دارد، متعلق به خداست و همه امور در نهایت به سوی او بازمی‌گردند.