شمارهٔ ۳۵ - موعظت
چرخ چندیمان به خاک اندر کشید
چند ناکامی به روی ما رسید
هیچ حسرت ماند کاین دل آن نخورد؟
هیچ عبرت ماند کاین چشم آن ندید؟
لعبت زنجیر زلف حلقه جعد
بر جدایی دل نهاد و آرمید
آب رویم برد آب دیدگان
تا زمانه بدخویی پیش آورید
راز من چون آفتاب اندر جهان
روزگار نامساعد گسترید
دوستان گویند بس کردی مرا
لاجرم شد ناخوشت عیش لذیذ
ناشنیدستی که پیغمبر چه گفت
من شنیدستم ز من باید شنید
قال ایاکم و خضراء الدمن
دور از آن پاکی که اصل آن پلید
مشت هرگز کی برآید با درفش
پنبه با آتش کجا یارد چخید
دست چون ماند به زیر سنگ سخت
جز به نرمی کی توان بیرون کشید
نامبین گفتم این ابیات از آنک
ستر دل یکبارگی نتوان درید
شمارهٔ ۳۴ - مدح صاحب دیوان مولتان: خواجه عمید صاحب دیوان مولتانشمارهٔ ۳۶ - ناله از گرفتاری: ای خداوند رای سامی تو
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چرخ چندیمان به خاک اندر کشید
چند ناکامی به روی ما رسید
هوش مصنوعی: در این دنیا، ما چند بار به خاک افتادیم و شکستهای زیادی را تجربه کردیم که بر ما تاثیر گذاشته است.
هیچ حسرت ماند کاین دل آن نخورد؟
هیچ عبرت ماند کاین چشم آن ندید؟
هوش مصنوعی: آیا هیچ حسرتی باقی مانده که این دل آن را تجربه نکرده باشد؟ آیا هیچ درسی وجود دارد که این چشم آن را مشاهده نکرده باشد؟
لعبت زنجیر زلف حلقه جعد
بر جدایی دل نهاد و آرمید
هوش مصنوعی: زنجیر موهای پیچیدهاش بازیگوشی کرده و بر جدایی دل اثر گذاشته و او را آرام کرده است.
آب رویم برد آب دیدگان
تا زمانه بدخویی پیش آورید
هوش مصنوعی: عشق و غم من به قدری عمیق است که اشکهای من به اندازهای است که میتواند مرا ببرد، تا زمانی که دنیا با بدیهایش به جا آورد.
راز من چون آفتاب اندر جهان
روزگار نامساعد گسترید
هوش مصنوعی: راز من مانند خورشید در دنیای دشوار پخش شده است.
دوستان گویند بس کردی مرا
لاجرم شد ناخوشت عیش لذیذ
هوش مصنوعی: دوستان میگویند که بسه، دیگر به من نرسید. بنابراین، خوشیهای لذتبخش برایم تلخ شده است.
ناشنیدستی که پیغمبر چه گفت
من شنیدستم ز من باید شنید
هوش مصنوعی: آیا نشنیدهای که پیامبر چه سخنی دارد؟ من این را شنیدهام و باید از من بشنوی.
قال ایاکم و خضراء الدمن
دور از آن پاکی که اصل آن پلید
هوش مصنوعی: از چیزهایی که به ظاهر زیبا و خوشایند هستند، دوری کنید، زیرا ممکن است ریشههای آنها در ناپاکی و ناپسند باشد.
مشت هرگز کی برآید با درفش
پنبه با آتش کجا یارد چخید
هوش مصنوعی: آیا میتوان با مشت به درفش پنبهای آسیب زد؟ یا اینکه آتش میتواند در برابر این سختی چنان تأثیری بگذارد؟
دست چون ماند به زیر سنگ سخت
جز به نرمی کی توان بیرون کشید
هوش مصنوعی: اگر دستی زیر سنگ سخت بماند، تنها با نرمی و احتیاط میتوان آن را بیرون کشید.
نامبین گفتم این ابیات از آنک
ستر دل یکبارگی نتوان درید
هوش مصنوعی: من به دوستان گفتم که نمیشود به آسانی راز دل را یکباره فاش کرد؛ چرا که چنین کاری نیاز به ملاحظه و تدبیر دارد.