مسعود سعد سلمانشمارهٔ ۹۴ - مدیح عمید ابوالفرج نصر ابن رستم
ای اصل سخا و رادی و داد
بخل از تو خراب و جود آباد
ای خواجه عمید نصر رستم
حساد به رنج و ناصحت شاد
چون باز تویی بلند همت
مردار خورد عدوت چون خاد
خورشید سخای تو برآورد
آن را که به چاه محنت افتاد
رستم نبود به پیش تو مرد
حاتم نبود به پیش تو راد
تو شاد نشسته ای به لوهور
نام تو به سیستان و نوزاد
در قصر شجاعت و سخاوت
از رای رفیع تست بنیاد
شاگرد دل تو گشت دریا
برابر کف تو گشت استاد
گشته است زمانه بنده تو
احرار شدند ز انده آزاد
درویش ز فر تو برآسود
بگذاشت خروش و بانگ و فریاد
از رای تو کس نشد فراموش
گیتی همه هست بر دلت یاد
در خدمت تو فلک میان بست
احسان تو طبع دهر بگشاد
عدل تو ز خلق رنگ برداشت
وز جود تو خلق مال بنهاد
تو خسرو روزگار خویشی
در بند تو حاسد تو فرهاد
فر تو نشانده فتنه از دهر
دولت چو رهی به پیشت استاد
اقبال تو داد داد مظلوم
هرگز ز تو کس ندیده بیداد
چون موم شدم به دست تو نرم
وز بهر عدو به دست فولاد
خورشید بخیل گشت پیشت
تا مادر جود مر تو را زاد
بادات بقا و عز و دولت
وین عید خلیل فرخت زاد
شادی و سلامتی و رادی
با تو همه ساله رایگان باد
شمارهٔ ۹۳ - مدح سلطان مسعود: برترست از گمان ملک مسعودشمارهٔ ۹۵ - ستایش سلطان علاء الدوله مسعود: این آتش مبارز و این باد کامگار
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ای اصل سخا و رادی و داد
بخل از تو خراب و جود آباد
هوش مصنوعی: ای منبع بزرگ سخاوت و بخشش و عدالت، در کنار تو بخل و تنگ‌نظری نابود می‌شود و generosity رونق می‌یابد.
ای خواجه عمید نصر رستم
حساد به رنج و ناصحت شاد
هوش مصنوعی: ای خواجه عمید، نصر رستم! حسادت را به زحمت و ناصحی را به شادی می‌سنجی.
چون باز تویی بلند همت
مردار خورد عدوت چون خاد
هوش مصنوعی: هر کسی که همت بلندی دارد، مانند باز است و در مسیر خود به سادگی به دشمنانش غلبه می‌کند. همان‌طور که باز پرواز می‌کند و برنده است، او نیز از موانع عبور کرده و بر دشمنانش فائق می‌آید.
خورشید سخای تو برآورد
آن را که به چاه محنت افتاد
هوش مصنوعی: نور بخشش و نیکی تو به کسی رسید که در چاه دشواری و سختی افتاده بود.
رستم نبود به پیش تو مرد
حاتم نبود به پیش تو راد
هوش مصنوعی: در برابر تو، رستم قهرمان نبود و حاتم طائی، که نماد بخشش و مهربانی است، نیز به پای تو نمی‌رسید.
تو شاد نشسته ای به لوهور
نام تو به سیستان و نوزاد
هوش مصنوعی: تو خوشحال و راضی در لوهور هستی، اما نام تو در سیستان و نزد نوزادان نیز شناخته شده است.
در قصر شجاعت و سخاوت
از رای رفیع تست بنیاد
هوش مصنوعی: در کاخ شجاعت و بخشندگی، اساس و پایه‌اش از اندیشه و فکر بلند تو است.
شاگرد دل تو گشت دریا
برابر کف تو گشت استاد
هوش مصنوعی: دل تو مانند دریا شده است و در برابر آن، کف دست تو همانند استادی است که به آموزش می‌پردازد.
گشته است زمانه بنده تو
احرار شدند ز انده آزاد
هوش مصنوعی: زمانه تغییر کرده و اکنون بندگان تو آزاد شده‌اند و از زندان رهایی یافته‌اند.
درویش ز فر تو برآسود
بگذاشت خروش و بانگ و فریاد
هوش مصنوعی: درویش از زیبایی تو راحت و آرام گرفت و سروصدای خود را کنار گذاشت.
از رای تو کس نشد فراموش
گیتی همه هست بر دلت یاد
هوش مصنوعی: هیچ‌کس در این دنیا از نظر تو فراموش نمی‌شود و همه چیز در جهان، یاد تو را در دل دارد.
در خدمت تو فلک میان بست
احسان تو طبع دهر بگشاد
هوش مصنوعی: این جهان به خاطر خیر و نیکی تو به خدمت آمده و زمانه بر باطن خود لطف تو را آشکار کرده است.
عدل تو ز خلق رنگ برداشت
وز جود تو خلق مال بنهاد
هوش مصنوعی: عدالت تو به گونه‌ای است که باعث می‌شود مردم از رنگ و ظاهر خود بگذرند و به کمک و سخاوت تو، موجودیت خود را فدای دیگران کنند.
تو خسرو روزگار خویشی
در بند تو حاسد تو فرهاد
هوش مصنوعی: تو در دوران خود مانند خسرو هستی، و حاسدانت نیز مانند فرهاد در اندیشهٔ تو هستند.
فر تو نشانده فتنه از دهر
دولت چو رهی به پیشت استاد
هوش مصنوعی: توام چهره‌ای داری که فتنه و آشوب زمانه را به دوش می‌کشی، و مانند یک راهنما در برابر تو ایستاده است.
اقبال تو داد داد مظلوم
هرگز ز تو کس ندیده بیداد
هوش مصنوعی: توفیق و موفقیت تو باعث شده است که مظلومان فریاد بزنند، چرا که هیچ‌کس از جانب تو ظلم و ستمی ندیده است.
چون موم شدم به دست تو نرم
وز بهر عدو به دست فولاد
هوش مصنوعی: من مانند موم در دستان تو شدم نرم و انعطاف‌پذیر، اما برای دشمنان مانند فولاد سخت و استوار هستم.
خورشید بخیل گشت پیشت
تا مادر جود مر تو را زاد
هوش مصنوعی: خورشید از تو دور شده و نمی‌خواهد به تو نور دهد، زیرا مادرت که بخشنده و دست و دل باز است، تو را به دنیا آورده است.
بادات بقا و عز و دولت
وین عید خلیل فرخت زاد
هوش مصنوعی: باد شما همیشه پایدار باشد و عزت و موقعیت شما افزون گردد. در این روز خجسته، روز عید قربانی، بر شما تبریک می‌گویم.
شادی و سلامتی و رادی
با تو همه ساله رایگان باد
هوش مصنوعی: در هر سال، آرزوی شادی و سلامتی برای تو داریم و این آرزو بدون هیچ قیمتی است.