گنجور

شمارهٔ ۲۶۷ - سلطان مسعود را ستاید

ای ملک شیردل پیل تن
صفدر لشکرشکن تیغ زن
خسرو مسعود سعود فلک
بر سر تاج تو شده انجمن
دولت در خدمت و در مدح تو
بسته میانست و گشاده دهن
رخش تو بر خاک چو بگشاد کام
دشت شود پر گل و پر یاسمن
تیغ تو چون گشت برهنه به جنگ
جوشن پوشد ز نهیب اهرمن
بیش به هندستان از غزو تو
نه تن بت ماند نه جان شمن
گویدی اوصاف تو گر یابدی
خامه و شمشیر و زبان و سخن
بر فلک گردان نعش بنات
تا نشود جمع چو نجم پرن
بادی تابنده چو مهر فلک
بادی بالنده چو سرو چمن
ناصح تو محتشم و محترم
حاسد تو منهزم و ممتحن

اطلاعات

وزن: مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای ملک شیردل پیل تن
صفدر لشکرشکن تیغ زن
هوش مصنوعی: ای پادشاه شجاع و دلیر که همچون فیل در نبرد ایستاده‌ای و لشکر را شکست می‌دهی، تو که با شمشیرت در میدان جنگ می‌جنگی.
خسرو مسعود سعود فلک
بر سر تاج تو شده انجمن
هوش مصنوعی: خسرو مسعود سعود، خوشبختی و سرنوشت تو به گردن تاجی قرار گرفته که مانند انجمنی از ستاره‌ها بر سرت می‌درخشد.
دولت در خدمت و در مدح تو
بسته میانست و گشاده دهن
هوش مصنوعی: خوشبختی و فرصت به خاطر تو آماده و مهیا شده است و همواره از تو تعریف و تمجید می‌کند.
رخش تو بر خاک چو بگشاد کام
دشت شود پر گل و پر یاسمن
هوش مصنوعی: وقتی چهره‌ی تو در سرزمین نمایان می‌شود، دشت پر از گل و یاسمن می‌گردد.
تیغ تو چون گشت برهنه به جنگ
جوشن پوشد ز نهیب اهرمن
هوش مصنوعی: وقتی شمشیر تو از غلاف بیرون می‌آید و آماده نبرد می‌شود، دشمن از ترس به خود می‌لرزد و خود را به زره می‌پوشاند.
بیش به هندستان از غزو تو
نه تن بت ماند نه جان شمن
هوش مصنوعی: در این بیت اشاره شده که در هند، از جنگ و غزو، نه بتی از خدایان باقی مانده و نه جان و حیات آتش‌پرستان و شمن‌ها. به نوعی نشان‌دهنده تأثیرات مخرب جنگ‌ها بر فرهنگ و مذهب هندی‌هاست.
گویدی اوصاف تو گر یابدی
خامه و شمشیر و زبان و سخن
هوش مصنوعی: اگر کسی بخواهد تو را به خوبی وصف کند، از قلم، شمشیر، زبان و سخن نیز استفاده کند.
بر فلک گردان نعش بنات
تا نشود جمع چو نجم پرن
هوش مصنوعی: بر دنیای فانی و ناپایدار زندگی دختران، همچون ستاره‌ها که در آسمان پراکنده‌اند، نگذار که جمع و جمعیت این دختران به یک جا بیاید.
بادی تابنده چو مهر فلک
بادی بالنده چو سرو چمن
هوش مصنوعی: بادی که مانند خورشید در آسمان می‌تابد، بادی است که از نیکی و قوت برخوردار است و همچون سرو بلند و خوش قد و قامت در باغ به شکوفایی و بالندگی ادامه می‌دهد.
ناصح تو محتشم و محترم
حاسد تو منهزم و ممتحن
هوش مصنوعی: مشاور تو محترم و مورد احترام است، اما حسود تو شکست‌خورده و آزمایش‌شده است.