شمارهٔ ۱۴۶ - مدح امیر ابونصر پارسی
بونصر پارسی سر احرار روزگار
هست از یلان و رادان امروز یادگار
آبیست از لطافت و بادیست از صفا
بحریست از مروت و کوهیست از وقار
همت به روی و رایش بفراخت چون قمر
فضل از نصیب خلقش بشکفت چون بهار
ایوان به وقت بزم نبیند چنو سخی
میدان به گاه رزم نبیند چنو سوار
عنفش همی بر آب روان افکند گره
لطفش همی بر آتش سوزان کند نگار
از خشم و عنف او دو نشانست روز و شب
از مهر و کین او دو نمونست نور و نار
بر دشمنان بگشت به قهر آسمان نهاد
بر دوستان بتافت به جود آفتاب وار
تا در میان باغ بخندد همی سمن
تا در کنار جوی ببالد همی چنار
خندیده باد نزهت او را لب طرب
بالیده باد نعمت او را تن یسار
چون اوج چرخ دولت عالیش مهروار
چون بیخ کوه حشمت باقیش پایدار
شمارهٔ ۱۴۵ - هم در تمحید سلطان محمود: بهست قامت و دیدار آن بت کشمیرشمارهٔ ۱۴۷ - مدح علاء الدوله مسعود شاه: شکوفه طرب آورد شاخ عشرت بار
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بونصر پارسی سر احرار روزگار
هست از یلان و رادان امروز یادگار
هوش مصنوعی: بونصر پارسی، نماد آزادی و شخصیتهای بزرگ زمان خود است و به یادگار قهرمانان و دلیران امروز اشاره دارد.
آبیست از لطافت و بادیست از صفا
بحریست از مروت و کوهیست از وقار
هوش مصنوعی: این بیت توصیف محیطی است که به زیبایی و آرامش خاصی اشاره دارد. در اینجا، رنگ آبی به لطافت و طراوت، باد به صفا و پاکی، دریا به شخصیت بزرگ و مروت، و کوه به وقار و استحکام اشاره میکند. در مجموع، این تصویرسازی به ما حس خوبی از زیبایی و آرامش میدهد.
همت به روی و رایش بفراخت چون قمر
فضل از نصیب خلقش بشکفت چون بهار
هوش مصنوعی: عزم و ارادهاش مانند روی او گسترده و نمایان است، و همچون ماهی که نور خود را به دیگران میبخشد، شایستگی و دانشش نیز برای مردم شکوفا میشود، مانند گلهای بهاری که در فصل خود میرویند و زیبایی میآفرینند.
ایوان به وقت بزم نبیند چنو سخی
میدان به گاه رزم نبیند چنو سوار
هوش مصنوعی: در زمان جشن و شادمانی، از رفتار انسانهای بخشنده و سخاوتمند خبری نیست، مانند اینکه در میدان نبرد شجاعت و دلاوری سواران را نمیتوان دید.
عنفش همی بر آب روان افکند گره
لطفش همی بر آتش سوزان کند نگار
هوش مصنوعی: عشق او مانند آبی روان است که میتواند بر همه چیز غلبه کند و لطافت و زیباییاش مانند آتش سوزانی است که میتواند هر چیزی را تحت تاثیر قرار دهد.
از خشم و عنف او دو نشانست روز و شب
از مهر و کین او دو نمونست نور و نار
هوش مصنوعی: خشم و خشونت او در روز و شب نمایان است و محبت و دشمنیاش مانند نور و آتش به چشم میآید.
بر دشمنان بگشت به قهر آسمان نهاد
بر دوستان بتافت به جود آفتاب وار
هوش مصنوعی: به ناگاه آسمان به قهر بر دشمنان فرود آمد و در مقابل، آفتاب به بخشندگی بر دوستان تابید.
تا در میان باغ بخندد همی سمن
تا در کنار جوی ببالد همی چنار
هوش مصنوعی: گل سمن در باغ میخندد و چنار در کنار رود به رشد و بالندگی خود ادامه میدهد.
خندیده باد نزهت او را لب طرب
بالیده باد نعمت او را تن یسار
هوش مصنوعی: باد خوشی و شادابی او را گرامی بدار، و از خوشی و نعمت او برای زندگی خوب و راحت بهرهمند شو.
چون اوج چرخ دولت عالیش مهروار
چون بیخ کوه حشمت باقیش پایدار
هوش مصنوعی: زمانی که دوره خوشبختی و قدرت او به اوج خود میرسد، مانند خورشید درخشان است و ثروتش مانند ریشههای کوه است که همواره ثابت و پایدار باقی میماند.