شمس مغربیشمارهٔ ۳۶
چون رُخَت را هر زمان حُسن و جمالی دیگر است
لاجَرَم هردم مرا با تو وصالی دیگر است
اینکه هر ساعت جمالی می‌نماید روی تو
پیشِ اربابِ کمالات، این کمالی دیگر است
بر بَیاضِ روی دلبر از بَیاضِ دلبری
از سواد و خطّ و خالت، خطّ و خالی دیگر است
با وجود آنکه حُسنِ او بُرون است از جهان
در دماغِ هر کسی از دو خیالی دیگر است
گرچه عالم سر به سر نقش و مثال روی اوست
لیک او را هر زمان در دل مثالی دیگر است
سوی او هرگز به پّرِ بال خود نتوان پرید
هم به بال او توان، کان پرّ و بالی دیگر است
هیچکس هرگز ز حالی نیست خالی در جهان
لیک این حالی که ما را هست حالی دیگر است
گوش و دل نشنوده نتوان شنیدن این قال
زآن که هر سَمْعی سر او از مقالی دیگر است
مغربی را در نظر پیوسته زآن ابروی و روی
هر طرف به روی و هر جانب هلالی دیگر است
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: همراهان گنجور
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چون رُخَت را هر زمان حُسن و جمالی دیگر است
لاجَرَم هردم مرا با تو وصالی دیگر است
هوش مصنوعی: چون چهره‌ات در هر لحظه زیبایی و جاذبه‌ای تازه دارد، بنابراین هر لحظه من احساس نزدیکی و پیوندی جدید با تو دارم.
اینکه هر ساعت جمالی می‌نماید روی تو
پیشِ اربابِ کمالات، این کمالی دیگر است
هوش مصنوعی: هر زمانی که زیبایی تو در برابر صاحب کمالات نمایان می‌شود، این خود یک نوع کمال دیگر است.
بر بَیاضِ روی دلبر از بَیاضِ دلبری
از سواد و خطّ و خالت، خطّ و خالی دیگر است
هوش مصنوعی: بر روی پوست سفید دلبر، سفیدی دلبری او با رنگ و خط و زیبایی‌های دیگر، تفاوت دارد.
با وجود آنکه حُسنِ او بُرون است از جهان
در دماغِ هر کسی از دو خیالی دیگر است
هوش مصنوعی: با اینکه زیبایی او در دنیای واقعی مشاهده نمی‌شود، اما در ذهن هر کسی دو تصور متفاوت از او وجود دارد.
گرچه عالم سر به سر نقش و مثال روی اوست
لیک او را هر زمان در دل مثالی دیگر است
هوش مصنوعی: هرچند تمام عالم پر از نشانه‌ها و نمادهای زیبایی اوست، اما او در هر لحظه در دل هر فرد یک تصویر متفاوت و خاص دارد.
سوی او هرگز به پّرِ بال خود نتوان پرید
هم به بال او توان، کان پرّ و بالی دیگر است
هوش مصنوعی: نمی‌توان با بال و پر خود به سوی او پرواز کرد، چرا که او بال و پر متفاوتی دارد که امکان پرواز را به شیوه‌ای دیگر فراهم می‌کند.
هیچکس هرگز ز حالی نیست خالی در جهان
لیک این حالی که ما را هست حالی دیگر است
هوش مصنوعی: هیچکس در این دنیا از حال و احوال خود بی‌خبر نیست، اما حال و هوای ما متفاوت و خاص است.
گوش و دل نشنوده نتوان شنیدن این قال
زآن که هر سَمْعی سر او از مقالی دیگر است
هوش مصنوعی: آدمی نمی‌تواند به این سخن توجه کند، چون هر شنیدنی از زاویه‌ای دیگر فهمیده می‌شود و به نوعی دیگر تعبیر می‌گردد.
مغربی را در نظر پیوسته زآن ابروی و روی
هر طرف به روی و هر جانب هلالی دیگر است
هوش مصنوعی: در نظر هر کسی، زیبایی و جذابیت به شیوه‌های متفاوتی دیده می‌شود. هر بُعد و هر زاویه‌ای از زیبایی، ویژگی‌های خاص خود را دارد و این تنوع زیبایی‌ها می‌تواند مانند هلال‌هایی در اطراف یکدیگر باشند.
حاشیه ها
1401/12/11 13:03
Sahv
۴. با وجود اینکه زیبایی و حسن معشوق فرای زیبایی جهان ماست؛ اما در دُماغ (خیال؛ آرزو؛ تصور) هر کس از دو (یعنی هر یک انسان) زیبایی خاص خودش را دارد. یعنی در تصور هر انسان معشوق شکل متفاوتی دارد. اما یک است.
1401/12/11 14:03
رضا از کرمان
سلام
بنظر من کلمه (هرگز) دوم در بیت ششم اشتباه نوشته شده است ضمن اینکه وزن مصرع اول بیت هشتم هم درست نمیباشد ظاهرا باید اینمقال باشه انتهای مصرع بنده دسترسی به دیوان ایشان ندارم لطفا اصلاح بفرمایید.
شاد وسرافراز باشید.