گنجور

شمارهٔ ۲

ز روی ذات بر افکن نقاب اسما را
نهان به اسم مکن چهرۀ مسمّا را
نقاب بر فکن از روی و عزم صحرا کن
ز کنج خلوت وحدت دمی تماشا را
اگر چه پرتو انوار ذات محو کند
چو این نقاب بر افتد جمیع اشیا را
اگر چه ما و منی نیز جز توئی
تو نیست زماو من بِسِتان یک زمان من و ما را
اگر چه سایۀ عنقا مغربست جهان
و لیک سایه حجاب آمده است عنقا را
نقوش کثرت امواج ظاهر دریا
حجاب وحدت باطن بس است دریا را
فروغ چهرۀ عذرای خود نهان دارد
ز چشم وامق بیدل عذار عذرا را
نمی سزد که نهان گردی از اولو الابصار
که نور دیده تویی چشمهای بینا را
ز مغربی چو تویی ناظر رخ زیبات
نهان از و مکن ای دوست روی زیبا را

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: همراهان گنجور

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ز روی ذات بر افکن نقاب اسما را
نهان به اسم مکن چهرۀ مسمّا را
هوش مصنوعی: از چهره‌های مختلف و نام‌های گوناگون که بر روی حقیقت پوشیده شده، پرده‌برداری کن، و به جای نام‌ها، به خودِ واقعیت توجه کن.
نقاب بر فکن از روی و عزم صحرا کن
ز کنج خلوت وحدت دمی تماشا را
هوش مصنوعی: صورت خود را مخفی کن و تصمیم بگیر که از گوشه‌ی تنها و خلوت بیرون بیایی و لحظه‌ای به تماشا بنشینی.
اگر چه پرتو انوار ذات محو کند
چو این نقاب بر افتد جمیع اشیا را
هوش مصنوعی: هرچند که نور ذاتی تمام چیزها را محو می‌کند، زمانی که این پرده کنار رود، تمام موجودات را خواهیم دید.
اگر چه ما و منی نیز جز توئی
تو نیست زماو من بِسِتان یک زمان من و ما را
هوش مصنوعی: اگرچه ما و من در واقع جز تو نیستیم، پس بگذار یک زمانی من و تو را فراموش کنیم و به جای من و ما، فقط تو باشی.
اگر چه سایۀ عنقا مغربست جهان
و لیک سایه حجاب آمده است عنقا را
هوش مصنوعی: هر چند که پرنده‌ی افسانه‌ای عنقا در غرب جهان ساکن است، اما وجود حجاب و پرده مانع از دیدن آن می‌شود.
نقوش کثرت امواج ظاهر دریا
حجاب وحدت باطن بس است دریا را
هوش مصنوعی: نقوش و طرح‌های مختلفی که بر روی سطح دریا به‌خاطر امواج به وجود می‌آید، مانع از آن است که عمق و ذات واقعی دریا دیده شود.
فروغ چهرۀ عذرای خود نهان دارد
ز چشم وامق بیدل عذار عذرا را
هوش مصنوعی: عذرا، با زیبایی و چهره‌اش، چیزی را از نگاه وامق پنهان دارد و به همین ترتیب، وامق هم تحت تأثیر چهرۀ عذرا قرار گرفته است.
نمی سزد که نهان گردی از اولو الابصار
که نور دیده تویی چشمهای بینا را
هوش مصنوعی: شایسته نیست که از دیدگان خردمندان پنهان بمانی، زیرا تو خود نوری هستی که روشنی‌بخش چشم‌های بینا هستی.
ز مغربی چو تویی ناظر رخ زیبات
نهان از و مکن ای دوست روی زیبا را
هوش مصنوعی: اگر تو به زیبایی چهره‌ات نگاه کنی، از طرف غرب که هستی، پنهانش نکن و اجازه بده که به نمایش در بیاید. ای دوست، نگذار زیبایی‌ات نادیده بماند.

حاشیه ها

1399/09/18 10:12
حسین

سلام الله علیکم و رحمته احتمالا در بیت چهارم بخش پایانی مصراع اول در آغاز مصراع دوم نوشته شده است.