گنجور

شمارهٔ ۱۹

ای از دو جهان نهان عیان کیست
وی عین عیان پس این نهان کیست
آنکس که به صد هزار صورت
هر لحظه همی شود عیان کیست
وانکس که به صد هزار جلوه
بنمود جمال هر زمان کیست
گویی که نماهنم از دو عالم
پیدا شده در یکان یکان کیست
گفتم که همیشه من خموشم
گویا شده پس به هر زبان کیست
گفتی که ز جسم و جان برونم
پوشیده لباس جسم و جان کیست
گفتی که نه اینم و نه آنم
پس آنکه بود همین هم آن کیست
ای آنکه گرفته کرانه
باللّه درین میان کیست
آنکس که همی کند تجلی
از حسن و جمال دلبران کیست
وانکس که نمود خود را
وآشوب فکنده در جهان کیست
ای آنکه تو مانده در کمالی
ناکرده یقین که در کمان کیست
از دیده مغربی نهان شو
وز دیده ی او ببین عیان کیست

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: همراهان گنجور

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای از دو جهان نهان عیان کیست
وی عین عیان پس این نهان کیست
هوش مصنوعی: این بیت به جستجوی حقیقت و واقعیت می‌پردازد. شاعر از وجود شخص یا چیزی سخن می‌گوید که در عین اینکه از چشم‌ها پنهان است، در حقیقت وجودی عیان و روشن دارد. سوالات مطرح‌شده نشان‌دهنده‌ی کنجکاوی درباره‌ی ماهیت این وجود و تفاوت میان آنچه پنهان است و آنچه مشهود است، می‌باشد. در واقع، شاعر به دنبال درک عمیق‌تری از وجود و حقیقتی است که فراتر از ظواهر دیده می‌شود.
آنکس که به صد هزار صورت
هر لحظه همی شود عیان کیست
هوش مصنوعی: کسی که در هر لحظه با هزاران شکل و بیان مختلف خود را نشان می‌دهد، چه کسی است؟
وانکس که به صد هزار جلوه
بنمود جمال هر زمان کیست
هوش مصنوعی: شخصی که به زیبایی و جلوه‌های متنوع خود، دل‌های زیادی را مجذوب کرده، در هر زمان چه کسی است؟
گویی که نماهنم از دو عالم
پیدا شده در یکان یکان کیست
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که هر یک از دو جهان به نوعی در من تجلی یافته‌اند. در واقع، هر فرد یا چیز در جزئیاتش نشان‌دهنده‌ای از این دو جهان است.
گفتم که همیشه من خموشم
گویا شده پس به هر زبان کیست
هوش مصنوعی: گفتم که من همیشه ساکت و خاموش هستم، پس حالا این سکوت چه معنا دارد و چه کسی می‌تواند آن را توضیح دهد؟
گفتی که ز جسم و جان برونم
پوشیده لباس جسم و جان کیست
هوش مصنوعی: تو گفتی که من از جسم و جان جدا هستم، اما در حقیقت، کیست که از لباس جسم و جان خود عاری باشد؟
گفتی که نه اینم و نه آنم
پس آنکه بود همین هم آن کیست
هوش مصنوعی: شنیده‌ام که گفتی نه من این هستم و نه آن، حالا آن که هست، این که من هستم چه کسی است؟
ای آنکه گرفته کرانه
باللّه درین میان کیست
هوش مصنوعی: ای کسی که در این میان به حقایق و معانی بالاتر دست یافته‌ای، کیست که در این راستا قرار دارد؟
آنکس که همی کند تجلی
از حسن و جمال دلبران کیست
هوش مصنوعی: کسی که زیبایی و جلوه‌های دلربا را به نمایش می‌گذارد، چه کسی است؟
وانکس که نمود خود را
وآشوب فکنده در جهان کیست
هوش مصنوعی: آن کسی که به ما نشان داده خود را و در جهان هرج و مرج به‌ وجود آورده، کیست؟
ای آنکه تو مانده در کمالی
ناکرده یقین که در کمان کیست
هوش مصنوعی: ای کسی که در صورت کمالی به سر می‌بری، اما در حقیقت نمی‌دانی که در عاقبت کار چه کسی حاضر است.
از دیده مغربی نهان شو
وز دیده ی او ببین عیان کیست
هوش مصنوعی: از نظر او پنهان شو و به وضوح مشاهده کن که چه کسی هستی.