گنجور

شمارهٔ ۵۰ - عکس و تبدیل

چرخ نداند در و دیوار کس
تکیه به دیوار و درش کرده بس
مردم یک خانه و صد خرمی
خانهٔ یک مردم و صد مردمی
چتر شه آنست که شد چرخ ماه
چرخ مه این است که شد چتر شاه
ور قلم از سحر زبان بر کشم
سحر زبان را به قلم در کشم
آب فرو ماند چو کوه از شهاب
کوه درامد به تزلزل چو آب
چشم پدر بهر جگر گوشه تر
گوشهٔ هر چشم شده پر جگر

اطلاعات

وزن: مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چرخ نداند در و دیوار کس
تکیه به دیوار و درش کرده بس
هوش مصنوعی: زندگی و زمانه به هیچ چیز و هیچ کس وابسته نیست و هر کسی باید متکی به خودش باشد. در این دنیا، هیچ چیز دائمی و ثابت نیست و باید مراقب باشیم که فقط به خودمان تکیه کنیم.
مردم یک خانه و صد خرمی
خانهٔ یک مردم و صد مردمی
هوش مصنوعی: مردم یک خانه زندگی می‌کنند و در آنجا شادی‌های زیادی وجود دارد، اما شادی‌های یک خانه می‌تواند به صد نفر هم منتقل شود و برای آن‌ها خوشایند باشد.
چتر شه آنست که شد چرخ ماه
چرخ مه این است که شد چتر شاه
هوش مصنوعی: چتر پادشاه همانند چرخ ماه است، مانند اینکه مجلس شاه مانند چتر محافظی برای او فراهم کرده است.
ور قلم از سحر زبان بر کشم
سحر زبان را به قلم در کشم
هوش مصنوعی: اگر با قلمی جادویی از قدرت کلام پرده بردارم، قدرت کلام را با قلمم به تصویر می‌کشم.
آب فرو ماند چو کوه از شهاب
کوه درامد به تزلزل چو آب
هوش مصنوعی: آب در برابر کوه، مانند کوهی است که از برخورد شهاب سنگ به لرزش درآمده باشد. اینجا اشاره به ناپایداری و تزلزل در مقابل قدرت و عظمت دارد.
چشم پدر بهر جگر گوشه تر
گوشهٔ هر چشم شده پر جگر
هوش مصنوعی: چشم پدر برای فرزند عزیزش پر از غم و اندوه است و به خاطر او، هر گوشه چشمانش پر از حسرت و درد شده است.