شمارهٔ ۱۱ - امیر خسرو، در ایام نگاشتن اشعار قران السعدین هنوز مثنویهای خمسه را به جواب خمسه زنی می ننوشته است خود ملتفت است که این مثنوی او بر سبک نظامی است و آن استاد بزرگ را میستاید:
ور هوس مثنویات در دل است
حل کنم این بر تو که بس مشکل است
وز روشی کز تو نیاید مرو
گفت بَدَم مشنو و نیکو شنو
نظم «نظامی» به لطافت چو دُر
وز دُر او سر به سر آفاق پر
پخته ازو شد چو معانی تمام
خام بود پختن سودای خام
سِحروَرانی که در او دیدهاند
خاموشی خویش پسندیدهاند
مثنوی او راست، ثنایی بگو
بشنوش از دور و دعایی بگو
شمارهٔ ۱۰ - گر چه در پایان سرودن این اشعار بخود چنین خطاب کرده بود:: لیک اگر پند من آری به گوششمارهٔ ۱۲ - استاد دیگر، سعدی را نیز میستاید:: ور غزلت یاد جوانی دهد
اطلاعات
وزن: مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ور هوس مثنویات در دل است
حل کنم این بر تو که بس مشکل است
هوش مصنوعی: اگر آرزوی نوشتن مثنوی در دل تو وجود دارد، باید بدان که من این کار را برای تو انجام میدهم، ولی میدانم که این کار بسیار دشوار است.
وز روشی کز تو نیاید مرو
گفت بَدَم مشنو و نیکو شنو
هوش مصنوعی: از طرز و رفتاری که از تو نشأت بگیرد، دوری کن. سخنان بد را نشنو و فقط خوبها را بپذیر.
نظم «نظامی» به لطافت چو دُر
وز دُر او سر به سر آفاق پر
هوش مصنوعی: نظم نظامی به لطافتی همچون گوهری است که از هر سو در جهان درخششی دارد.
پخته ازو شد چو معانی تمام
خام بود پختن سودای خام
هوش مصنوعی: یعنی وقتی که چیزهایی که در ذهن داریم به خوبی رشد کنند و شکل بگیرند، معانی کامل و فهمیدهای از آنها به دست میآید. در مقابل، اگر فقط به فکرهای ناپخته و خام بپردازیم، به نتیجه مطلوبی نخواهیم رسید.
سِحروَرانی که در او دیدهاند
خاموشی خویش پسندیدهاند
سِحروَر: ساحر، کنایه است از شاعر.
مثنوی او راست، ثنایی بگو
بشنوش از دور و دعایی بگو
عرصه و مُلک مثنوی متعلق به اوست، (کاری که از تو بر میآید این است که) مدیحهای بسرایی و از دور آفرین و ستایشی بگویی.