گنجور

بخش ۷ - گریختن خسرو از مداین

چو بر هرمز سر آمد پادشاهی
ز خسرو تازه گشت آن کینه خواهی
بر آن شد کاتش کین بر فروزد
درو بهرام چوبین را بسوزد
فراوان داد رایت را بلندی
نبودش بر عدو فیروزمندی
مصافی کرد چون فیروزمندان
ولی یاری نکردش بخت چندان
همی رفت از طلبگاران نهانی
غبار آلوده چون باد خزانی
به رفتن هم رکاب شاه شاپور
همی کرد از سخن کوته ره دور
عجایبها که دید از هر ولایت
همه می‌کرد پیش شه حکایت
ز چندین گفتها کم گشت لب تر
ندیدم هیچ نقشی زان عجبتر
که در چین بود از ارمن نقشبندی
نبشته نقش شیرین بر پرندی
چومن جادو گرم در صنعت چین
گرفتم نسختی زان نقش شیرین
نمایم گر خرد را پای داری
دل اندر دیدنش بر جای داری
به فرمان ملک گوینده در حال
نورد فتنه را بگشاد تمثال

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چو بر هرمز سر آمد پادشاهی
ز خسرو تازه گشت آن کینه خواهی
هوش مصنوعی: وقتی سلطنت شاه هرمز به پایان رسید، کینه و دشمنی‌ که در دل خسرو بود تازه و زنده شد.
بر آن شد کاتش کین بر فروزد
درو بهرام چوبین را بسوزد
هوش مصنوعی: او تصمیم گرفت که آتش کینه را شعله‌ور کند تا بهرام چوبین را نابود کند.
فراوان داد رایت را بلندی
نبودش بر عدو فیروزمندی
هوش مصنوعی: فراوان برتری و قدرتی که او دارد، بر دشمنانش هیچ تأثیری ندارد و در واقع، او به پیروزی نمی‌رسد.
مصافی کرد چون فیروزمندان
ولی یاری نکردش بخت چندان
هوش مصنوعی: چون مثل فیروز، نبرد را با شجاعت آغاز کرد، اما شانس و سرنوشت او را چندان یاری نکرد.
همی رفت از طلبگاران نهانی
غبار آلوده چون باد خزانی
هوش مصنوعی: گروهی از جویندگان دانش به آرامی و به دور از چشم دیگران می‌رفتند، همچون گرد و غباری که در باد پاییز پراکنده می‌شود.
به رفتن هم رکاب شاه شاپور
همی کرد از سخن کوته ره دور
هوش مصنوعی: در سفر به همراه شاه شاپور، با گفتار کوتاه و مختصر مسیرهای طولانی را می‌پیمود.
عجایبها که دید از هر ولایت
همه می‌کرد پیش شه حکایت
هوش مصنوعی: مسائل و شگفتی‌هایی که از هر منطقه مشاهده کرده بود، همه را به حضور پادشاه تعریف می‌کرد.
ز چندین گفتها کم گشت لب تر
ندیدم هیچ نقشی زان عجبتر
هوش مصنوعی: از بین گفتگوهای بسیاری که شنیدم، هرگز لب تر نکردم و هیچ تصویری از آن عجیب‌تر ندیدم.
که در چین بود از ارمن نقشبندی
نبشته نقش شیرین بر پرندی
هوش مصنوعی: در چین، از ارمن، هنرمندی با مهارت، تصویری زیبا و شیرین بر پرده‌ای کشیده است.
چومن جادو گرم در صنعت چین
گرفتم نسختی زان نقش شیرین
هوش مصنوعی: من با هنر خودم مشغول جادوگری هستم و از کارهای هنرمندانه چین، نسخه‌ای زیبا و دلنشین به دست آورده‌ام.
نمایم گر خرد را پای داری
دل اندر دیدنش بر جای داری
هوش مصنوعی: اگر عقل را نشان بدهم، دل تو در تماشای آن ثابت و استوار است.
به فرمان ملک گوینده در حال
نورد فتنه را بگشاد تمثال
هوش مصنوعی: به دستور فرمانروای سخن، چهره‌های فتنه را آشکار کرد.

حاشیه ها

1387/09/11 22:12
khalil moetamed

بخش 7- گریختن خسرو از مداین
عجایت ها اشتباه و عجایب ها درست است.
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.

1389/05/04 21:08
منصور محمدزاده

خواهشمند است بیت ششم را به صورت زیر اصلاح فرمایید:
برفتن هم رکاب شاه شاپور
همی کرد از سخن کوته ره دور
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.