امیرخسرو دهلویبخش ۲۴ - آگاهی خسرو از عشق فرهاد
حکایت فاش گشت اندر زمانه
به گوش عالمی رفت این فسانه
چو اندر شهر گشت این داستان نو
رسید آگاهی اندر گوش خسرو
که شیرین راز عشق سست بنیاد
به دل شد رغبت خسرو به فرهاد
ندیمان هر چه بشنیدند از آن راز
همه گفتند شه را یک به یک باز
فتاد اندر دل شه خارخاری
که دامان گلشن بگرفت خاری
بزرگ امید گفتش کانچه رای است
منت گویم دگر به دان خدای است
روان کن نامه‌ای با یادگاری
عتاب و لطف را در وی شماری
جواب نامه را چون باز خوانیم
مزاجش هر چه باشد بازدانیم
وزان پاسخ قیاس خویش گیریم
بدان اندازه کاری پیش گیریم
ملک فرمود کاین معنی صواب است
کلید هر سؤالی را جوابست
دبیر خاص را فرمود تا زود
کند نوک قلم را عنبر آلود
به املای ملک مرد هنرسنج
فشاند از کلک چوبین گوهرین گنج
بخش ۲۳ - آواره شدن فرهاد از عشق شیرین: چو شیرین که گهی پیشش رسیدیبخش ۲۵ - بیتی چند از عتاب نامهٔ خسرو به شیرین: به نام آنکه تن را نور جان داد
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
حکایت فاش گشت اندر زمانه
به گوش عالمی رفت این فسانه
هوش مصنوعی: داستانی در زمانه‌ای منتشر شد و به گوش جهانیان رسید.
چو اندر شهر گشت این داستان نو
رسید آگاهی اندر گوش خسرو
هوش مصنوعی: وقتی این داستان جدید در شهر پخش شد، خبرش به گوش شاه رسید.
که شیرین راز عشق سست بنیاد
به دل شد رغبت خسرو به فرهاد
هوش مصنوعی: عشق شیرین و لطیف، اما ناپایدار، به دل فرود آمد و تمایل خسرو به فرهاد را در پی داشت.
ندیمان هر چه بشنیدند از آن راز
همه گفتند شه را یک به یک باز
هوش مصنوعی: دوستان هر چه از آن راز شنیدند، همه چیز را به طور جداگانه به شاه گفتند.
فتاد اندر دل شه خارخاری
که دامان گلشن بگرفت خاری
هوش مصنوعی: در دل شاه، غمی نشسته است که حتی زیبایی‌های باغ نیز به خاطر آن تحت تأثیر قرار گرفته و به زخم‌هایی تبدیل شده‌اند.
بزرگ امید گفتش کانچه رای است
منت گویم دگر به دان خدای است
هوش مصنوعی: امید بزرگ به او گفت: هر چیزی که به نظر می‌رسد، ما آن را به تو خواهیم گفت، و همه چیز در نهایت به اراده خدا وابسته است.
روان کن نامه‌ای با یادگاری
عتاب و لطف را در وی شماری
هوش مصنوعی: یک نامهٔ زیبا بنویس که در آن هم گلایه و هم محبت وجود داشته باشد و آن را به او تقدیم کن.
جواب نامه را چون باز خوانیم
مزاجش هر چه باشد بازدانیم
هوش مصنوعی: وقتی نامه را می‌خوانیم، حال و شرایط فرستنده نامه هرچه باشد، متوجه آن می‌شویم.
وزان پاسخ قیاس خویش گیریم
بدان اندازه کاری پیش گیریم
هوش مصنوعی: از آن جواب مقایسه خود بهره می‌گیریم و به همان اندازه اقدام می‌کنیم.
ملک فرمود کاین معنی صواب است
کلید هر سؤالی را جوابست
هوش مصنوعی: پادشاه فرمان داد که این مفهوم درست است و کلید پاسخ هر سوالی به شمار می‌آید.
دبیر خاص را فرمود تا زود
کند نوک قلم را عنبر آلود
هوش مصنوعی: او به دبیر خاص دستور داد که سریعاً نوک قلم را با عطر عنبر آغشته کند.
به املای ملک مرد هنرسنج
فشاند از کلک چوبین گوهرین گنج
هوش مصنوعی: یک هنرمند با قلم چوبی‌اش، گنجی از جواهرات را به تصویر می‌کشد که نشان از قدرت و زیبایی هنر او دارد.
حاشیه ها
1387/09/18 10:12
khalil moetamed
بخش 24:
بیت 4 = شهرا >>>> شه را
بیت 6= کانچه را یست >>> کانچه رای ست
بیت 6= دگر به دان خدای >> دگر بدان خدای
بیت 7= با یاد گاری >>>>> با یادگاری
---
پاسخ: غیر از مورد بیت 6 که جایگزین پیشنهادی مشکل وزنی ایجاد میکند، باقی تصحیح شدند.
1396/03/29 15:05
خشایار
در مصرع دهم به نظر می رسد "گلش" درست باشد. گلشن در وزن شعر سکته إیجاد می کند