شمارهٔ ۶۹۹
دلبران مهر نمایند و وفا نیز کنند
دل بر آن مهر نبندی که جفا نیز کنند
چند گویند که گه گه به دلش می گذری
این حدیثی ست که بهر دل ما نیز کنند
عالمی را بکش از غمزه که ترکان به خدنگ
گر چه بکشند بسی صید، رها نیز کنند
عاشقان گر چه ترا بهر جفا بد گویند
از پی چشم بد خلق دعا نیز کنند
هجر مپسند چو دانی که وکیلان سپهر
دوستان را بهم آرند و جدا نیز کنند
منعمان گر چه برانند گدا را از در
گه گهی حاجت درویش روا نیز کنند
سوی خسرو نگهی کن به طفیل دگران
کاهل دولت نگهی سوی گدا نیز کنند
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دلبران مهر نمایند و وفا نیز کنند
دل بر آن مهر نبندی که جفا نیز کنند
هوش مصنوعی: عزیزان محبت و وفاداری از خود نشان میدهند، اما اگر تو بر آن محبت تکیه کنی، ممکن است ناچار به بیوفایی هم تبدیل شوند.
چند گویند که گه گه به دلش می گذری
این حدیثی ست که بهر دل ما نیز کنند
هوش مصنوعی: بعضیها میگویند گاهی به خاطر دلش به یاد ما میافتد، این موضوعی است که برای دل ما هم اتفاق میافتد.
عالمی را بکش از غمزه که ترکان به خدنگ
گر چه بکشند بسی صید، رها نیز کنند
هوش مصنوعی: بیش از آنچه که تیراندازان ترک با تیر و کمان شکار میکنند، اگرچه شکار بسیاری به دست میآورند، باز هم آنها را رها میکنند. اینجا اشاره به تأثیر یک نگاه معنادار و دلربا دارد که میتواند روح را تحت تأثیر قرار دهد و ایثار و محبت را به دنبال داشته باشد.
عاشقان گر چه ترا بهر جفا بد گویند
از پی چشم بد خلق دعا نیز کنند
هوش مصنوعی: عاشقان، هرچند که از روی بدخواهی درباره تو سخن میگویند و تو را مخرب مینامند، اما همچنان به خاطر تو و برای جلوگیری از چشمهای بد و ناپاک، دعا میکنند.
هجر مپسند چو دانی که وکیلان سپهر
دوستان را بهم آرند و جدا نیز کنند
هوش مصنوعی: هجرت و دوری را نپسند، چرا که میدانی وکیلان آسمان دوستان را به هم میآورند و همچنین میتوانند آنها را از هم جدا کنند.
منعمان گر چه برانند گدا را از در
گه گهی حاجت درویش روا نیز کنند
هوش مصنوعی: هرچند که افرادی در مقام و موقعیت بالا ممکن است گدایان را از دربار بیرون کنند، اما در مواقعی نیز نیازهای درویشان را برآورده میکنند.
سوی خسرو نگهی کن به طفیل دگران
کاهل دولت نگهی سوی گدا نیز کنند
هوش مصنوعی: به سوی پادشاه نگاهی بینداز، چرا که دیگران به واسطهٔ او در نعمت و خوشبختی هستند. حتی کسانی که در جایگاه پایینتری قرار دارند هم به او چشم میدوزند و امید به یاری او دارند.

امیرخسرو دهلوی