شمارهٔ ۶۶۱
بر بناگوشت بلای خط که سر بر میکند
جزو جزو عاشق بیچاره ابتر میکند
سرو کز بالای خود در سر کند باد، آن مبین
آن نگر کِش باد پیشت خاک بر سر میکند
چند گویی پیشت آیم، وه که چون تو یوسفی
سر کجا در خانه تاریک ما در میکند؟
چند گویید، ای مسلمانان، که حال خود بگوی
من همیگویم، ولی از من که باور میکند؟
شوخیش بین کآشکارم مینوازد در نهان
با رقیب خویش اشارت سوی خنجر میکند
رو، برون، ای جان معزول، از درون من که عشق
شغل جان در سینه با جانان مقرر میکند
عاشقان جان و جهان بهر بتان تر کردهاند
سهل باشد آنکه خسرو دیده را تر میکند
شمارهٔ ۶۶۰: ای که چون جان رفته ای از پیش ما، باز آی زودشمارهٔ ۶۶۲: جان که چون تو دشمنی را دوستداری میکند
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بر بناگوشت بلای خط که سر بر میکند
جزو جزو عاشق بیچاره ابتر میکند
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که بر روی بدن و روح انسان، عشق و زیبایی خطی وجود دارد که هنگامی که ظاهر میشود، به تدریج همه جنبههای وجود یک عاشق بیچاره را ناقص و ناتمام میکند. عشق، که خود زیباست، میتواند درد و رنجی به وجود آورد که در نهایت انسان را از کمال و تمامیت دور کند.
سرو کز بالای خود در سر کند باد، آن مبین
آن نگر کِش باد پیشت خاک بر سر میکند
هوش مصنوعی: اگر باد از بالای سرو عبور کند و آن را خم کند، نباید به آن توجه کنی. بلکه باید به این نکته دقت کنی که باد چگونه خاک را بر سر تو میریزد.
چند گویی پیشت آیم، وه که چون تو یوسفی
سر کجا در خانه تاریک ما در میکند؟
هوش مصنوعی: چند بار میگویی که به سراغت بیایم؟ آه که تو مانند یوسف، کجا در این خانه تاریک ما، نور میآوری و خودت را نمایان میکنی؟
چند گویید، ای مسلمانان، که حال خود بگوی
من همیگویم، ولی از من که باور میکند؟
هوش مصنوعی: چند بار باید بگویید، ای مسلمانان، حال خود را بیان کن؟ من هم میگویم، اما کسی از من باور میکند؟
شوخیش بین کآشکارم مینوازد در نهان
با رقیب خویش اشارت سوی خنجر میکند
هوش مصنوعی: شوخی او را ببین که چگونه در جلوی من با شجاعت رفتار میکند و در خفا با رقیب خود به طعنه سخن میگوید و به نوعی به او هشدار میدهد.
رو، برون، ای جان معزول، از درون من که عشق
شغل جان در سینه با جانان مقرر میکند
هوش مصنوعی: ای دل عزیز، از درون من بیرون بیا، زیرا که عشق در سینهام همواره مشغول است و با معشوق قرار میگذارد.
عاشقان جان و جهان بهر بتان تر کردهاند
سهل باشد آنکه خسرو دیده را تر میکند
هوش مصنوعی: عاشقان به خاطر محبوبان خود، جان و دنیا را نثار کردهاند. بنابراین، تسهیل و آسانی در این کار برای کسی که زیبایی چهرهاش را دیده، طبیعی و سهل است.

امیرخسرو دهلوی