امیرخسرو دهلویشمارهٔ ۶۲۲
چون ز نسیم صبحدم زلف تو در هوا شود
سنگ بود نه آدمی، هر که نه مبتلا شود
هر سحری که ترک من سر ز خمار بر کند
بس که نماز مردمان هر طرفی قضا شود
حسن تو هم به کودکی آفت شهر گشت اگر
زین چه که هست ذره ای برگذرد، بلا شود
این همه نسخه کاینه می ببرد ز روی تو
گرنه به مهر و مه رسد پس تو بگو، کجا شود؟
باد خزان که بشکند شاخ جوانی چمن
بر سر زلف، ار شبی برگذرد، صبا شود
سبزه خط نهان مکن تا بکنم نظاره ای
پیش که در میان گل سبزه تو گیا شود
بر سر کویت از طرب، گو چه غلط شود مرا؟
وعده وصل تو شبی، گر به غلط وفا شود
طعنه زنند هر کسی شادی بزی و غم مخور
خسرو خسته می زید، گر ز غمش رها شود
اطلاعات
وزن: مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چون ز نسیم صبحدم زلف تو در هوا شود
سنگ بود نه آدمی، هر که نه مبتلا شود
هوش مصنوعی: وقتی نسیم صبحگاهی زلف تو را در هوا به رقص در میآورد، هر کسی که دچار این حال نشود، سنگ است و انسان نیست.
هر سحری که ترک من سر ز خمار بر کند
بس که نماز مردمان هر طرفی قضا شود
هوش مصنوعی: هر صبحی که من از خواب برخیزم، به اندازهای که حال دیگران را تحت تاثیر قرار میدهد، باعث میشود که کارهایشان ناتمام بماند و عباداتشان را به تأخیر بیندازد.
حسن تو هم به کودکی آفت شهر گشت اگر
زین چه که هست ذره ای برگذرد، بلا شود
هوش مصنوعی: زیبایی تو باعث شده که شهر دچار مشکلات شود؛ اگر حتی یک ذره از این زیبایی کم شود، مشکلات بیشتر خواهد شد.
این همه نسخه کاینه می ببرد ز روی تو
گرنه به مهر و مه رسد پس تو بگو، کجا شود؟
هوش مصنوعی: این همه زیبایی و جاذبهای که از چهره تو میتابد، اگر نبود محبت و نورانی بودن تو، چه چیزی میتوانست توجه دیگران را جلب کند؟ پس بگو، عشق و زیبایی به کجای دنیا میرود؟
باد خزان که بشکند شاخ جوانی چمن
بر سر زلف، ار شبی برگذرد، صبا شود
هوش مصنوعی: باد خزان که باعث میشود شاخساری جوان در باغستان بشکند و بر زلفهای کسی بیفتد، اگر یک شب بگذرد، نسیم صبحگاهی دوباره میتواند به حرکت درآید.
سبزه خط نهان مکن تا بکنم نظاره ای
پیش که در میان گل سبزه تو گیا شود
هوش مصنوعی: سبزهات را پنهان نکن، تا من بتوانم نگاهی به آن بیندازم، زیرا در میان گلها، سبزهات زیبا و دلانگیز خواهد شد.
بر سر کویت از طرب، گو چه غلط شود مرا؟
وعده وصل تو شبی، گر به غلط وفا شود
هوش مصنوعی: در کنار کوی تو، از شادی چه اشتباهی میتواند برای من پیش آید؟ اگر وعده دیدار تو یک شب، به طور ناخواسته به حقیقت بپیوندد، چه مشکلی دارد؟
طعنه زنند هر کسی شادی بزی و غم مخور
خسرو خسته می زید، گر ز غمش رها شود
هوش مصنوعی: هرکسی ممکن است به شادی تو حسادت کند و به تو طعنه بزند، اما نگرانی نداشته باش. خسرو، که دلش شکسته است، زندگی خود را ادامه میدهد، حتی اگر از غمهایش آزاد شود.