شمارهٔ ۵۵۵
از آن سنبل که گل سر بار دارد
گل طبع مرا پر خار دارد
ندارد گوییا قطعا سر من
سر زلفش که سر بسیار دارد
خط شیرین به زیر لب چو طوطی ست
که شکر پاره در منقار دارد
تو خورشیدی و جانم ذره آسا
هوای عشقت، ای دلدار، دارد
خطا باشد که زلفت مشک خوانم
که در هر چین دو صد تاتار دارد
نیم بلبل، چرا آن زاغ زلفت؟
نشیمن گاه در گلزار دارد
ز بار هجر خسرو برنگردد
که با روی وصالش کار دارد
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
از آن سنبل که گل سر بار دارد
گل طبع مرا پر خار دارد
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که گل سنبل، به دلیل زیبایی و عطر خوشش، در بین گلها جایگاه ویژهای دارد و در مقابل، گل طبع من پر از خار و درد و رنج است. به عبارتی، در حالی که دیگران زیبایی و خوشی را تجربه میکنند، من با سختیها و مشکلات روبرو هستم.
ندارد گوییا قطعا سر من
سر زلفش که سر بسیار دارد
هوش مصنوعی: به نظر میرسد که سر من به اندازهی سر زلف او نیست، چرا که زلف او بسیار زیاد و مجنونوار است.
خط شیرین به زیر لب چو طوطی ست
که شکر پاره در منقار دارد
هوش مصنوعی: نوشتن زیبا و دلنشین مانند طوطی است که در منقار دارد تکهای شکر.
تو خورشیدی و جانم ذره آسا
هوای عشقت، ای دلدار، دارد
هوش مصنوعی: تو همچون خورشید هستی و من مانند ذرّهای کوچک، تنها به عشق تو گرما و زندگی میگیرم. ای محبوب، دلِ من تماماً در پی توست.
خطا باشد که زلفت مشک خوانم
که در هر چین دو صد تاتار دارد
هوش مصنوعی: اشتباه است که موهای تو را به رنگ مشکی تشبیه کنم، زیرا در هر فر آن، صدها حالت و زیبایی نهفته است.
نیم بلبل، چرا آن زاغ زلفت؟
نشیمن گاه در گلزار دارد
هوش مصنوعی: نیم بلبل به او میگوید: چرا آن زاغ موهای زیبایت را به خود میبالد؟ در حالی که او لانهاش را در گلزار و در میان گلها دارد.
ز بار هجر خسرو برنگردد
که با روی وصالش کار دارد
هوش مصنوعی: محبت و عشق همراه با دوری از محبوب، به گونهای است که نمیتوان به سادگی به وضعیت قبلی برگشت. این جدایی به قدری تاثیرگذار است که فرد نمیتواند از یاد عشق و زیباییهای آن فاصله بگیرد.

امیرخسرو دهلوی