شمارهٔ ۵۵۰
کسی کز عاشقی بیزار باشد
اگر طاعت کند بیکار باشد
مفرح خاطری کازار بیند
مبارک سینه ای کافگار باشد
دلی کز نیکوان دردی ندارد
چو سنگی دان که در دیوار باشد
وگر عاشق هوای نفس جوید
سگی اندر پی مردار باشد
قلندر گر شراب تلخ نوشد
به از صوفی که حلوا خوار باشد
جگر خواری کن آنجا، گر توانی
که مهمان شکر بسیار باشد
تو خفته، حال بیداران چه دانی؟
کسی داند که او بیدار باشد
غلط کردم، ستم می کن که خوبی
ترا از داد کردن عار باشد
نوازش کن که خسرو عاشق تست
که آسانش کشی، دشوار باشد
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
کسی کز عاشقی بیزار باشد
اگر طاعت کند بیکار باشد
هوش مصنوعی: کسی که از عشق دوری میکند، حتی اگر عبادت و کارهای نیک انجام دهد، در حقیقت بدون هدف و بیمعناست.
مفرح خاطری کازار بیند
مبارک سینه ای کافگار باشد
هوش مصنوعی: کسی که دلش شاد باشد و در زندگی خوشحالی را تجربه کند، سینهاش پر از آرامش و سرزندگی خواهد بود.
دلی کز نیکوان دردی ندارد
چو سنگی دان که در دیوار باشد
هوش مصنوعی: دل اگر از درد و غم نیکان خالی باشد، مانند سنگی است که در دیوار قرار دارد و حس و حرکتی ندارد.
وگر عاشق هوای نفس جوید
سگی اندر پی مردار باشد
هوش مصنوعی: اگر کسی تنها به خواستههای نفس خودش توجه کند، مانند سگی است که در پی یافتن لاشهای میگردد.
قلندر گر شراب تلخ نوشد
به از صوفی که حلوا خوار باشد
هوش مصنوعی: اگر قلندری شراب تلخ بنوشد، بهتر از آن است که یک صوفی فقط حلوا بخورد.
جگر خواری کن آنجا، گر توانی
که مهمان شکر بسیار باشد
هوش مصنوعی: اگر بتوانی، در آنجا از جگرخواری لذت ببر، چرا که مهمان شکر زیاد خواهد بود.
تو خفته، حال بیداران چه دانی؟
کسی داند که او بیدار باشد
هوش مصنوعی: وقتی تو خواب هستی، چه میدانی از حال کسانی که بیدارند؟ تنها کسی که بیدار است، میتواند اوضاع و احوال را درک کند.
غلط کردم، ستم می کن که خوبی
ترا از داد کردن عار باشد
هوش مصنوعی: من اشتباه کردم، تو به من ستم میکنی، چون کمک کردن به تو برای من شرمآور است.
نوازش کن که خسرو عاشق تست
که آسانش کشی، دشوار باشد
هوش مصنوعی: محبت و ناز و نوازش کن، زیرا که خسرو به شدت عاشق توست. اگر بخواهی او را به راحتی از دست بدهی، کار آسانی خواهد بود، اما اگر بخواهی او را رنج بدهی و دشوار کنی، این کار بسیار سخت خواهد بود.

امیرخسرو دهلوی