گنجور

شمارهٔ ۱۸۴۶

نفسی که با نگاری گذرد به شادمانی
مفروش لذتش را به حیات جاودانی
ز طرب مباش خالی می و رود خواه وساقی
که غنیمت است و دولت دو سه روز زندگانی
غم نیستی و هستی نخورد کسی که داند
که گذشت عمر و باقی نبود جهان فانی
مکن، ای امام مسجد، من رند را ملامت
چو به شهر می پرستان نرسیده ای، چه دانی؟
چه شوی به زهد غره که ز دیر می پرستان
به خدا رسید بتوان به تضرع نهانی
تو و زهد خرقه پوشان، من و دیر دردنوشان
به تو حال ما نماند، تو به حال ما نمانی

اطلاعات

وزن: فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نفسی که با نگاری گذرد به شادمانی
مفروش لذتش را به حیات جاودانی
هوش مصنوعی: نفس یا دم‌هایی که در کنار معشوقی می‌گذرد، چنان لذتی دارد که ارزشش بیش از همه شادی‌ها و خوشی‌های زندگی است.
ز طرب مباش خالی می و رود خواه وساقی
که غنیمت است و دولت دو سه روز زندگانی
هوش مصنوعی: از شادمانی خالی نباش، چرا که شراب و باده می‌آید و ساقی نیز هست. این فرصت و خوشی برای زندگی کوتاه و ارزشمند است.
غم نیستی و هستی نخورد کسی که داند
که گذشت عمر و باقی نبود جهان فانی
هوش مصنوعی: کسی که از گذر عمر آگاه است و به زوال جهان فانی واقف است، غم فقدان وجود و هستی را احساس نمی‌کند.
مکن، ای امام مسجد، من رند را ملامت
چو به شهر می پرستان نرسیده ای، چه دانی؟
هوش مصنوعی: ای امام مسجد، تو حق نداری رند را سرزنش کنی؛ چرا که هنوز به دنیای کسانی که عیش و لذت را دنبال می‌کنند پا نگذاشته‌ای، پس چطور می‌توانی از حال او باخبر باشی؟
چه شوی به زهد غره که ز دیر می پرستان
به خدا رسید بتوان به تضرع نهانی
هوش مصنوعی: آدمی نباید فریب زهد و ریا را بخورد؛ چرا که بسیاری از افرادی که به میگساری مشغول بودند، با تضرع و ندامت واقعی به خداوند نزدیک‌تر شده‌اند.
تو و زهد خرقه پوشان، من و دیر دردنوشان
به تو حال ما نماند، تو به حال ما نمانی
هوش مصنوعی: تو و زهد و پرهیزگاری کسانی که لباس زهد بر تن دارند، من و نوشیدن درد در میخانه‌ها. حال ما به تو وابسته نیست، تو هم به حال ما توجهی نداری.

حاشیه ها

1389/05/04 10:08
منصور محمدزاده

خواهشمند است بیت چهارم را به صورت زیر اصلاح فرمایید:
مکن ای امام مسجد من رند را ملامت
چو به شهر می پرستان نرسیده ای چه دانی؟
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.

1392/05/29 03:07
هادی فراست

قافیهٔ بیت آخر(رویی) با دیگر ابیات (نمانی و غیره) همگون نیست و بظر میرسد که از لحاظ وزنی هم سکته دارد. در بعضی نقل قول‌ها این بیت کلّاً وجود ندارد. آیا توضیحی جهت اصالت این بیت در دست هست؟
سپاسگزارم.