گنجور

شمارهٔ ۱۷۴۷

من بهر تو به دیده و دل خانه ساخته
از من تو خویش را ز چه بیگانه ساخته
شانه چرا به مو رسدت، وه که اره باد
بر فرق آنکه بهر تو این شانه ساخته
ماییم رخنه کرده دل از بهر نیکوان
مسجد خراب کرده و بتخانه ساخته
من چون زیم که مهد تو در خانه و برون
سنگ ملامتم سگ دیوانه ساخته
آتش خور است مرغ دلم، خوش پرنده ایست
کایزد به فضل قوت وی این دانه ساخته
یاران که در فسانه راحت کنند خواب
بیخوابی مرا همه افسانه ساخته
چون ناله شبانه عاشق کشیدنیست
مطرب که صد ترانه مستانه ساخته
مردم چو بیوفاست هه آهوان دشت
آرامگاه خویش به ویرانه ساخته
خسرو به عشوه تو زبون گشت عاقبت
خود را اگر چه عاقل و فرزانه ساخته

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

من بهر تو به دیده و دل خانه ساخته
از من تو خویش را ز چه بیگانه ساخته
هوش مصنوعی: من به خاطر تو در دل و چشمم به عشق تو خانه‌ای ساخته‌ام، اما تو چرا خود را از من بیگانه کرده‌ای؟
شانه چرا به مو رسدت، وه که اره باد
بر فرق آنکه بهر تو این شانه ساخته
هوش مصنوعی: چرا شانه به مو می‌خورد؟ ای کاش وزش باد بر بالای سر کسی بیفتد که به خاطر او این شانه ساخته شده است.
ماییم رخنه کرده دل از بهر نیکوان
مسجد خراب کرده و بتخانه ساخته
هوش مصنوعی: ما به خاطر زیبایی‌های نیکان، دل‌مان را ترک کرده‌ایم و مساجد را ویران کرده‌ایم و معابد بت‌ها را بنا کرده‌ایم.
من چون زیم که مهد تو در خانه و برون
سنگ ملامتم سگ دیوانه ساخته
هوش مصنوعی: من چون بیدار شدم، متوجه شدم که تو در خانه‌ام هستی و در بیرون، سنگ ملامت بر من مانند سگی دیوانه پرتاب می‌شود.
آتش خور است مرغ دلم، خوش پرنده ایست
کایزد به فضل قوت وی این دانه ساخته
هوش مصنوعی: مرغ دل من مانند آتش می‌سوزد و پرنده‌ای خوش خلق است. خداوند به لطف و قدرت او این دانه را فراهم کرده است.
یاران که در فسانه راحت کنند خواب
بیخوابی مرا همه افسانه ساخته
هوش مصنوعی: دوستانی که با داستان‌پردازی خود، خیال و راحتی به من می‌بخشند، در واقع همه این خواب‌ها و داستان‌ها، فقط خیالی و دروغین هستند.
چون ناله شبانه عاشق کشیدنیست
مطرب که صد ترانه مستانه ساخته
هوش مصنوعی: وقتی شبانه عاشق ناله می‌کند، مطرب مهارت دارد که ترانه‌های بسیاری برای خوشحالی و شادی بسازد.
مردم چو بیوفاست هه آهوان دشت
آرامگاه خویش به ویرانه ساخته
هوش مصنوعی: مردم وقتی بی‌وفا هستند، مانند آهوانی هستند که آرامگاه خود را در ویرانه‌ها بنا کرده‌اند.
خسرو به عشوه تو زبون گشت عاقبت
خود را اگر چه عاقل و فرزانه ساخته
هوش مصنوعی: خسرو به خاطر زیبایی و ناز و عشوه‌ات، سرانجام به جایی رسید که اگرچه فردی عاقل و دانا بود، اما اسیر عشق و دلربایی تو شد.