امیرخسرو دهلویشمارهٔ ۱۴۲۴
برفت عمر و به سوی خدای روی نکردم
بشد غنیمت و اوقات جستجوی نکردم
ز لوث فسق دل من چگونه دست بشوید؟
به غسل جای ندامت چو دیده چوی نکردم
سیاه رویی خود را به آب دیده نشستم
به صف مردان خود را سفید روی نکردم
طریق شیردلی های شبروان چه شناسم
که صحبتی دو سه شب باسگان کوی نکردم؟
کجا به حضرت سلطان قبول حال بیاید
سری که در خم چوگان عشق گوی نکردم
دماغ کرد چنینم که طیب خلق ندانم
زکام داشت بر آنم که مشک بوی نکردم
به ترک خوی بدم می دهند پند، ولیکن
کنون چگونه کنم، کز نخست خوی نکردم؟
تمام عمر برانداختم به کذب که هرگز
به صدق پیش خدا قامت دو توی نکردم
وبال من همه شعر آمد و دریغ که خسرو
نگفت «خاموش » و من ترک گفتگوی نکردم
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
برفت عمر و به سوی خدای روی نکردم
بشد غنیمت و اوقات جستجوی نکردم
هوش مصنوعی: عمر من گذشت و من به سوی خدا توجه نکردم، در حالی که زمان را از دست دادم و فرصتی برای جستجوی حقیقت نداشتم.
ز لوث فسق دل من چگونه دست بشوید؟
به غسل جای ندامت چو دیده چوی نکردم
هوش مصنوعی: دل من چگونه میتواند از آلودگی گناه پاک شود؟ وقتی که من از روی ندامت، توبهای نکردهام.
سیاه رویی خود را به آب دیده نشستم
به صف مردان خود را سفید روی نکردم
هوش مصنوعی: با چشمان اشکبار غمگینی و محنت، در کنار مردان با افتخار نشستهام، اما هرگز بابت سیاهرویم خجالت نکشیدم و سعی نکردم خود را به نمایش بگذارم.
طریق شیردلی های شبروان چه شناسم
که صحبتی دو سه شب باسگان کوی نکردم؟
هوش مصنوعی: چگونه میتوانم راه و رسم دلیران شبگرد را بشناسم، در حالی که صحبت و گفت وگویی با دوستان و آشنایان در کوی آنها نداشتهام؟
کجا به حضرت سلطان قبول حال بیاید
سری که در خم چوگان عشق گوی نکردم
هوش مصنوعی: کجا ممکن است که سلطان محبوب نگاهی به من بیندازد در حالی که من هیچ وقت در میدان عشق بازی نکردهام و جسارتی از خود نشان ندادهام؟
دماغ کرد چنینم که طیب خلق ندانم
زکام داشت بر آنم که مشک بوی نکردم
هوش مصنوعی: من اینگونه مینمایم که نمیدانم چطور باید رفتاری دلپذیر داشت، زیرا از احساس سرماخوردگی رنج میبرم و هرگز بویی از مشک را تجربه نکردهام.
به ترک خوی بدم می دهند پند، ولیکن
کنون چگونه کنم، کز نخست خوی نکردم؟
هوش مصنوعی: نصیحت میکنند که از رفتار بد خود اجتناب کنم، اما حالا چه کنم که از ابتدا چنین رفتاری داشتم؟
تمام عمر برانداختم به کذب که هرگز
به صدق پیش خدا قامت دو توی نکردم
هوش مصنوعی: تمام عمر را صرف دروغ و فریب کردم و هیچگاه به راستی نتوانستم در پیشگاه خداوند به خاطر تو صادقانه بایستم.
وبال من همه شعر آمد و دریغ که خسرو
نگفت «خاموش » و من ترک گفتگوی نکردم
هوش مصنوعی: مرازیاد خوب است که همه شاعرانی که به من اشاره کردند، اما افسوس که خسرو نگفت «سکوت کن» و من هم از ادامه صحبت خودداری نکردم.