گنجور

شمارهٔ ۹۹۰

بر گل به پای سرو چو رفتار می‌کنی
از لطف پای نازکت افگار می‌کنی
اگر حال دل ز غمزه بپرسی چه گویمت
خوش می‌کنی که پرسش بیمار می‌کنی
پندی بده به زلف که خون‌های بیدلان
چندین چرا به گردن خود بار می‌کنی
با غمزه هم بگوی که در پیش مردم
خواهم زدن که شوخی بسیار می‌کنی
گفتی جمال خویش نمایم به عاشقان
این خود کرامتی است که اظهار می‌کنی
ای طوطی این حدیث شکربار از آن تست
یا گفته منست که تکرار می‌کنی
سعدی اگر چو طوطی گویا بود کمال
طوطی خموش به چو نو گفتار می‌کنی

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید جابر موسوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بر گل به پای سرو چو رفتار می‌کنی
از لطف پای نازکت افگار می‌کنی
هوش مصنوعی: وقتی که با ناز و ظرافت به گل‌ها نزدیک می‌شوی، در واقع باعث می‌شوی که سروها نیز به زیبایی ویران شوند.
اگر حال دل ز غمزه بپرسی چه گویمت
خوش می‌کنی که پرسش بیمار می‌کنی
هوش مصنوعی: اگر از من حال دلم را بپرسی، چه باید بگویم؟ تو که با پرسیدن، حال من را بدتر می‌کنی.
پندی بده به زلف که خون‌های بیدلان
چندین چرا به گردن خود بار می‌کنی
هوش مصنوعی: به زلفی که بر دل‌ها آسیب می‌زند، نصیحت کن که چرا این همه درد و رنج عاشقانی را که بی‌خبرند، بر دوش خود می‌گذاری؟
با غمزه هم بگوی که در پیش مردم
خواهم زدن که شوخی بسیار می‌کنی
هوش مصنوعی: به صورت غیرمستقیم به او بگو که می‌خواهی در جمع مردم، خودت را شوخی‌وار نشان دهی و به این ترتیب می‌خواهی از او بخواهی که کمتر به شوخی بپردازد.
گفتی جمال خویش نمایم به عاشقان
این خود کرامتی است که اظهار می‌کنی
هوش مصنوعی: تو به من گفتی که زیبایی خود را به عاشقان نشان دهم، و این خودش نشانه‌ای است از کرامت و بزرگی تو که آن را به نمایش می‌گذاری.
ای طوطی این حدیث شکربار از آن تست
یا گفته منست که تکرار می‌کنی
هوش مصنوعی: ای طوطی! آیا این سخن شیرین که تو مدام تکرار می‌کنی، از خود توست یا از من است که نقل می‌کنی؟
سعدی اگر چو طوطی گویا بود کمال
طوطی خموش به چو نو گفتار می‌کنی
هوش مصنوعی: اگر سعدی مانند طوطی صحبت می‌کرد، نشان‌دهنده فضیلت طوطی این بود که او همواره سکوت می‌کند و به جای گفتن سخنان بی‌فایده، در زمان مناسب و درست سخن می‌گوید.