گنجور

شمارهٔ ۹۳

این میوه شیرین مگر از باغ بهشت است
وین حور بهشت از شکر ناب سرشته است
در باغ بهشت این قد و رخسار ندیدند
این سرو که بنشانده و این لاله که کشته است
ما روضه نخواهیم که هرجا چو تو حوری است
سوگند به خاک سر کویت که بهشت است
اینجا سخن سرو نگوئیم که پست است
و آنجا صفت ماه نخوانیم که زشت است
خطی که لبت در قلم آورد چو یاقوت
انصاف توان داد که یاقوت نوشته است
خشت در خود بر سر عاشق مزن ای دوست
ما را ز سر خویش چه غم حیف ز خشت است
از حرفه ئلت دید کمال آن مه و می گفت
این رشته باریک درین خرقه که رشته است

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید جابر موسوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

این میوه شیرین مگر از باغ بهشت است
وین حور بهشت از شکر ناب سرشته است
هوش مصنوعی: این میوه‌ی خوشمزه گویی از باغ بهشت آمده و این زیبا دختران بهشت از شکر خالص ساخته شده‌اند.
در باغ بهشت این قد و رخسار ندیدند
این سرو که بنشانده و این لاله که کشته است
هوش مصنوعی: در باغ بهشت، هیچ کس این اندام زیبا و چهره دلربا را ندیده است. این درخت سرو که قد برافراشته و این لاله باغ که زیبایی‌اش بی‌نظیر است، هیچ کجا قابل مقایسه نیستند.
ما روضه نخواهیم که هرجا چو تو حوری است
سوگند به خاک سر کویت که بهشت است
هوش مصنوعی: ما به باغ و بهشت نیازی نداریم، چون هر جا که تو باشی، حس زیبایی و عشق را داریم. قسم به خاک سر کویت که خود بهشت واقعی است.
اینجا سخن سرو نگوئیم که پست است
و آنجا صفت ماه نخوانیم که زشت است
هوش مصنوعی: در اینجا از بیان ویژگی‌های درخت سرو صحبت نمی‌کنیم چون پایین‌رتبه است و در آنجا هم به توصیف ماه نمی‌پردازیم چرا که او زشت است.
خطی که لبت در قلم آورد چو یاقوت
انصاف توان داد که یاقوت نوشته است
هوش مصنوعی: هر کلامی که بر لبانت جاری می‌شود، مانند خطی است که با دقت و زیبایی نوشته شده؛ به طوری که ارزش و زیبایی آن به اندازه یاقوت است و گویی یاقوت خود این سخن را به زیبایی منتقل کرده است.
خشت در خود بر سر عاشق مزن ای دوست
ما را ز سر خویش چه غم حیف ز خشت است
هوش مصنوعی: ای دوست، بر سر عاشق خود سنگ نزن؛ ما از خود چه نگرانی داریم؟ چه حیف که سنگ بر سر بزنیم.
از حرفه ئلت دید کمال آن مه و می گفت
این رشته باریک درین خرقه که رشته است
هوش مصنوعی: او از هنر و شایستگی‌ات آگاه شد، مانند آن مه (چهره زیبا) و می‌گوید که این رشته نازک در این لباس، همان رشته‌ای است که به آن اشاره می‌شود.