گنجور

شمارهٔ ۵۲۶

نام به بردم شبی روی توام آمد به یاد
ذکر شب کردم دل از مه با سر زلفت فتاد
دیده چون نقش صنوبر بست با خود در خیال
قدت آمد پیش چشم و در برابر ایستاد
گر نمائی با دو دال زلف وفد چون الف
هر کجا در عشق مظلومیت باید از تو داد
دور باد از دال زلفت دست ما سودانیان
تاکسی انگشت بر حرف نو نتواند نهاد
گفته بودی چون کنی یادم شود درد نو کم
تا چنین کردم که گفتی آن زیادت شد زیاد
بود در عشقت مراد دیده و دل خون شدن
هر دو را الحمدلله در کنارست این مراد
تا بدوزد با خیالت دیدهٔ گریان کمال
یک به یک دوشینه سوزنهای مژگان آب داد

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید جابر موسوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نام به بردم شبی روی توام آمد به یاد
ذکر شب کردم دل از مه با سر زلفت فتاد
هوش مصنوعی: یک شب، نام تو به یادم آمد و در حالی که به یاد تو بودم، با یاد تو ذکر گفتم. دل من از زیبایی ماه به زلف تو افتاد.
دیده چون نقش صنوبر بست با خود در خیال
قدت آمد پیش چشم و در برابر ایستاد
هوش مصنوعی: چشمم مانند تصویر درخت صنوبر شد و در خیال، قامت تو را پیش خود دیدم و به تو نگاه کردم.
گر نمائی با دو دال زلف وفد چون الف
هر کجا در عشق مظلومیت باید از تو داد
هوش مصنوعی: اگر به من نشان بدهی که زلف‌هایت چقدر زیبا و نرم هستند، مثل حرف الف که می‌تواند هر جا در عشق باشد، باید از تو به خاطر مظلومیتی که در عشق داری، درخواست کنم.
دور باد از دال زلفت دست ما سودانیان
تاکسی انگشت بر حرف نو نتواند نهاد
هوش مصنوعی: دست ما از زیبایی و جذابیت موهای تو دور باد، زیرا ما نمی‌توانیم بر روی حرف تازه‌ای انگشت بزنیم.
گفته بودی چون کنی یادم شود درد نو کم
تا چنین کردم که گفتی آن زیادت شد زیاد
هوش مصنوعی: تو گفته بودی وقتی به یادم بیفتی، دردم کمتر می‌شود. اما حالا من به آنچه که گفتی عمل کرده‌ام و دردم بیشتر شده است.
بود در عشقت مراد دیده و دل خون شدن
هر دو را الحمدلله در کنارست این مراد
هوش مصنوعی: در عشق تو، هم دیده و هم دل به آرزوی خود رسیده‌اند و از اینکه این آرزو در کنار هم قرار گرفته، سپاسگزارم.
تا بدوزد با خیالت دیدهٔ گریان کمال
یک به یک دوشینه سوزنهای مژگان آب داد
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر حالت عاطفی عمیق و تأثیرگذار عشق و جدایی است. به تصویر کشیدن چشمانی پر از اشک که به خاطر خیال معشوق به شدت تحت تأثیر قرار گرفته‌اند، حس درد و حسرت را منتقل می‌کند. همچنین، اشاره به سوزن‌های مژگان، سمبلی از زیبایی و ظرافت در عشق و احساساتی است که به خاطر معشوق دچار شدت و التهاب می‌شود. در کل، این ابراز احساسات به عمق و شدت عشق و غم اشاره دارد.