گنجور

شمارهٔ ۳۴

دوش از در میخانه بدیدیم حرم را
می نوش و ببین قسمت میدان کرم را
فرمان خرد بر دل هشیار نویسند
حکمی نبود بر سر دیوان قلم را
ای مست گر افتی به سر تربت شاهان
مشتاق لب جام بیابی لب جم را
پای ستم از ساحت جان گرد بر آورد
بنشین و به می باز نشان گرد ستم را
چنگت خبر راه طرب داد و ز پیران
بشنو سخن راست مبین پشت به خم را
در شیشه گر از باده کمی هست غمی نیست
لیکن غم بسیار بود دولت کم را
صبح است کمال و می و آواز خوش نی
برخیز غنیمت شمر این یک دو سه دم را

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید جابر موسوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دوش از در میخانه بدیدیم حرم را
می نوش و ببین قسمت میدان کرم را
هوش مصنوعی: دیشب از درب میخانه، مکانی را دیدیم که به مانند حرم مقدس است. نوشیدن شراب را تجربه کن و زیبایی و بخشش را تماشا کن.
فرمان خرد بر دل هشیار نویسند
حکمی نبود بر سر دیوان قلم را
هوش مصنوعی: در دل افراد باهوش، حکمی وجود ندارد که بر سر دیوان یا نادانان نوشته شود. به عبارت دیگر، کسانی که به درستی و هوشیاری عمل می‌کنند، نیازی به قوانین و احکام ظاهری ندارند.
ای مست گر افتی به سر تربت شاهان
مشتاق لب جام بیابی لب جم را
هوش مصنوعی: اگر تو در درازای زمان به سر مزار پادشاهان بیفتی، با نوشیدن از جامی سرشار از عشق و شوق، لب‌های زیبای جام را در خواهی یافت.
پای ستم از ساحت جان گرد بر آورد
بنشین و به می باز نشان گرد ستم را
هوش مصنوعی: با ناتوانی و ستم از زندگی‌ات فاصله بگیر و آسوده بنشین، و از شراب بنوش که نشانی از آن ستم را از ذهن خود دور کنی.
چنگت خبر راه طرب داد و ز پیران
بشنو سخن راست مبین پشت به خم را
هوش مصنوعی: نواختن چنگ تو خبر از شادی و لذت می‌دهد، و از بزرگان بشنو که چه می‌گویند؛ به نشانه‌های غیرمستقیم توجه نکن و به دنبال حقیقت باش.
در شیشه گر از باده کمی هست غمی نیست
لیکن غم بسیار بود دولت کم را
هوش مصنوعی: اگر در شیشه اندکی از شراب وجود داشته باشد، نگرانی وجود ندارد، اما اگر سعادت کم باشد، غم و اندوه بسیار خواهد بود.
صبح است کمال و می و آواز خوش نی
برخیز غنیمت شمر این یک دو سه دم را
هوش مصنوعی: صبح است و همه چیز در اوج زیبایی و نشاط است. خوشی و زیبایی را غنیمت بشمار و از این لحظات کوتاه زندگی بهره‌برداری کن.