گنجور

شمارهٔ ۲۱

چشم تو از حد می برد با عاشقان بیداد را
از ناله مرغان چه غم آن دل سیه صیاد را
مردم به دور روی تو در گریه اند از آه من
شرطست باران ریختن در موسم گل باد را
گفتی ز بنیاد افکنم آن را که بر من دل نهد
گر جرم این باشد نخست از من بنه بنیاد را
حاشا که از غم های تو من بنده باشم در گله
هست از غمت آزادگی هم بنده هم آزاد را
بوسی به شیرین کاری ار کردم تراش از تو چه شد
عیبی نباشد سوی خود تیشه زدن فرهاد را
ذکر بلند قامتش می آیدم در گوش جان
ای پارسا بهر خدا آهسته خوان اوراد را
منع کمال از عاشقی جان برادر کی توان
پند پدر مانع نشد رسوای مادر زاد را

اطلاعات

وزن: مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید جابر موسوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چشم تو از حد می برد با عاشقان بیداد را
از ناله مرغان چه غم آن دل سیه صیاد را
هوش مصنوعی: چشم تو باعث می‌شود عاشقان تحمل نکنند و از ناله پرندگان غم دل شکارچی بیچاره چه رایحه‌ای دارد.
مردم به دور روی تو در گریه اند از آه من
شرطست باران ریختن در موسم گل باد را
هوش مصنوعی: مردم به خاطر چهره‌ی تو اشک می‌ریزند و این نشان‌دهنده‌ی این است که در فصل گل، باران ریختن شرط است.
گفتی ز بنیاد افکنم آن را که بر من دل نهد
گر جرم این باشد نخست از من بنه بنیاد را
هوش مصنوعی: تو گفتی که من باید آن کسی را که به من محبت می‌کند، از ریشه نابود کنم. اگر این کار نادرست است، پس اولین کسی که باید به خاطر این کار مجازات شود، خود من هستم.
حاشا که از غم های تو من بنده باشم در گله
هست از غمت آزادگی هم بنده هم آزاد را
هوش مصنوعی: هرگز نمی‌پذیرم که به خاطر غم‌هایت بنده و اسیر شوم. در دل خود به خاطر غمت ناراحتی دارم، اما همواره آزاد و رها خواهم بود. نه تنها برای خودم، بلکه برای همه کسانی که می‌شناسم، این احساس را دارم.
بوسی به شیرین کاری ار کردم تراش از تو چه شد
عیبی نباشد سوی خود تیشه زدن فرهاد را
هوش مصنوعی: من با عشق و هنرمندی به تو نزدیک شدم، اما نتیجه‌اش چه بود؟ از تو چیزی کم نشده است. ایرادی ندارد که من هم مثل فرهاد، با عشق به تو مشغول کار شوم.
ذکر بلند قامتش می آیدم در گوش جان
ای پارسا بهر خدا آهسته خوان اوراد را
هوش مصنوعی: به یاد بلند قامتی‌اش در دل و جانم می‌آید، ای زاهد، برای خدا آرام و بی‌صدا ذکرها را بخوان.
منع کمال از عاشقی جان برادر کی توان
پند پدر مانع نشد رسوای مادر زاد را
هوش مصنوعی: عاشق شدن و رسیدن به کمال چیزی نیست که بتوان با نصیحت یا کنایه پدر و مادر مانع آن شد. حتی اگر خانواده بخواهند، نمی‌توانند مانع سرشکستگی یا رسوایی فردی شوند که با عشق و احساسات عمیق دست و پنجه نرم می‌کند.