گنجور

شمارهٔ ۱۰۵۴

گر لذت خونریزی آن غمزه شناسی
از تیغ نترسی و ز کشتن نهراسی
ای دل همه رفتند ز دلبر به شکایت
صد شکر کزین درد تو در شکر و سپاسی
به نیست به اندازه روی تو که در حسن
افزونی از اندازه و بیرون ز لباسی
آزرده چه سازی به لباس آن تن نازک
جانی تو سراپای چه محتاج لباسی
درویش نرا جای پر از اطلس چرخ است
خوش باش دو سه روز که در زیر پلاسی
ای شه سر کاوس اگرت کاس شرابست
یاد آرز دوری که تواش جامی و کاسی
دستی نتوان برد کمال از فلک و مهر
مادام که بازیچه این مهره و طاسی

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید جابر موسوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گر لذت خونریزی آن غمزه شناسی
از تیغ نترسی و ز کشتن نهراسی
هوش مصنوعی: اگر از لذت خونریزی آن چشم‌غمازی آگاه باشی، از تیغ و کشتن نمی‌ترسی و به آسانی به این کار راضی می‌شوی.
ای دل همه رفتند ز دلبر به شکایت
صد شکر کزین درد تو در شکر و سپاسی
هوش مصنوعی: ای دل، همه به خاطر معشوق ناراحتند ولی من صد شکر می‌گویم که از این درد تو نیز شکرگزارم و سپاسگزارم.
به نیست به اندازه روی تو که در حسن
افزونی از اندازه و بیرون ز لباسی
هوش مصنوعی: به چیزی که به اندازه زیبایی و حسن تو باشد وجود ندارد، زیرا تو در زیبایی فراتر از هر اندازه‌ای هستی و از تمام زیبایی‌ها فراتر رفته‌ای.
آزرده چه سازی به لباس آن تن نازک
جانی تو سراپای چه محتاج لباسی
هوش مصنوعی: آزردگی تو چه سودی دارد وقتی که بدن لطیف تو به پوششی نیاز ندارد؟
درویش نرا جای پر از اطلس چرخ است
خوش باش دو سه روز که در زیر پلاسی
هوش مصنوعی: این بیت به این معنی است که درویش در زندگی خود نیازی به تجملات و زرق و برق ندارد؛ او در دنیای خود با وجود سادگی و کمبودها، می‌تواند خوشحال و راضی باشد. خوشی و شکرگزاری برای چند روز زندگی زیر سایه یک لباس یا پوشش، نشان‌دهنده لذتی است که از زندگی ساده و آزادش به دست می‌آورد.
ای شه سر کاوس اگرت کاس شرابست
یاد آرز دوری که تواش جامی و کاسی
هوش مصنوعی: ای شاه سرزمین کاوس، اگر همه چیز در دست توست و حالت همچون جام پر از شراب است، به یاد آر آن آرزوی دوری را که تو خود در آن نقش جام و کاسه را داری.
دستی نتوان برد کمال از فلک و مهر
مادام که بازیچه این مهره و طاسی
هوش مصنوعی: نمی‌توان به کمال و رستگاری دست یافت در حالی که تحت تأثیر وابستگی‌ها و رنج‌ها هستیم و همچنان در دام بازی‌های دنیا گرفتاریم.