چنانچه زرگر داریم نقره فروش سیمگر می شود .

اهنگر و مسگر هم داریم

به دشمن ماند یعنی بهره دشمن گردد

یعنی اینکه امید وآرزوی دور ودراز آدمی را غافل میسازد و مصرع دوم میگوید مال ودارائی خویش در راه خدامصرف کن وگرنه به بیراهه مصف مشود و آتش جهنم را فراهم میسازد.

در حال زندگی کردن هنر این بزرگوار است

خیام میگه : دانه ی امید ..آرزوها و امید هارو به دانه تشبیه کرده که میگه به خرمن ماند یعنی بهش نمی‌رسی .. ازش سود نمیبری. میریزی روی هم انبار می‌کنی ولی فرصت نمیشه این دانه رو بکوبی آرد کنی بخوری خرمن به معنی محصول گندم با جو یا برنج و دیگر غلات که روی هم انباشته باشند ،توده غله که هنوز آن را نگرفته و جدا نکرده باشند .مصرع بعدی میگه و هم یعنی این باغ و سرا و ملک و ملکوت هم بی تو و من میمونه ( از دستش میدیم ) بیت بعد میگه سیم و زر ( طلا و نقره و پول و مال خودت رو ) درم واحد نقره هم هست جو‌هم غذای چارپایان و انسانه اما ارزش جو خیلی کمتر از گندم هست برا همین بیشتر غذای چارپایان بوده به خاطر بی ارزشی ..خیام میگه حتی به دونه جو تم نگه ندار و با دوستات بخور وگرنه این سیم و زر و جو گندم به دشمنات میمونه

ممنون از آقای جمشیدی بابت توضیحشون

هم دانۀ امید به خرمن ماند
هم باغ و سرای بی تو و من ماند
سیم و زر خویش از درمی تا بجوی
با دوست بخور ورنه به دشمن ماند

خوانش و دکلمه رباعیات خیام با صدای بسیار زیبای کیکاووس یاکیده در ویدئوی یوتیوب زیر:

پیوند به وبگاه بیرونی

سلام بر همدلان همراه 

بعد از تو هر آنچه داشتی میماند 

تخمی که بعشق کاشتی میماند 

با دوست بخور وگر نه بهر دشمن ،

هر آنچه که انباشتی میماند 

سپاس از توجه دوستان.

امکان دارد(هر دانه ی امید )باشد در چیدمان و زیبایی کلام و مفهوم در خوشه اول (هم) نادرست و بی مفهوم و حشو است.

یاید هر دانه ی امید...

بااحترام

هم دانه امید به خرمن ماند

هم باغ و سرای بی تو و من ماند

درخوانش این رباعی برخی خرمن را که با فتحه خا است به کسره می خوانند.این درست نیست اول تلفظ کلمات را درست بسنجیم وبعد بخوانیم.فقط صدای خوب ملاک نیست.سپاس نظری چروده

در مصرع سوم به جای درمی، باید درم باشد.