رباعی شمارهٔ ۶۹
اطلاعات
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
خوانش ها
رباعی شمارهٔ ۶۹ به خوانش داوود ملک زاده
رباعی شمارهٔ ۶۹ به خوانش زهرا بهمنی
رباعی شمارهٔ ۶۹ به خوانش نازنین بازیان
رباعی شمارهٔ ۶۹ به خوانش علی قلندری
حاشیه ها
متن صحیح بیت اوّل اینست :
عالم اگر از بهرتومی آرایند
مگرای بدان که عاقلان نگرایند
اینکه ادم سهم خودش را از دنیا بردارد اصلا کامجویانه و لذت طلبی نیست درست خردورانه است و اینکه از حق خودت نه بگذری و نه تجاوز کنی ، جایی از قران کریم به قارون از زبان کسی میگوید سهم خودت را از دنیا بر دار و فساد نکن و البته قارون گوش نمی دهد , البته می پذیرم که اصلا صوفیانه نیست و خیام اساسا روش فکری یک حکیم غیر صوفی را داشته است چنانچه فردوسی و سعدی هستند و روش او با ناصر خسروی حکیم و حکیم شهید سهروردی و حکیم شهید عین القضات و دیگران که سر بدار شدند ناهمگون است شعر هایش اگر چه مدح دنیا نیستند ولی به گذر عمر اشاره دارندو بر خور داری و بهرمندی از ان .
گراییدن یعنی ایمان اوردن گروا یعنی مومن و باورمند ، اراستن یعنی زیبیدن و تنظیم کردن و برای تنظیم لغت های سامان دادن و اراستن را داریم اینجا به کار رفته است
در اینجا , کت یعنی چه
علی آقا،
کت که+ ات = که ترا ( مفعول مستقیم )
وشاید مصرع آخر بردار نصیب خویش کت بربایند
بوده باشد.
داد دل از زندگی بستان پیش از آنکه دیر شده باشد.
منظور خیام عالم (دانا) هست نه عالم (دنیا) چنانکه با عاقل بعدش همخوانی دارد و اصلا عالم ار در وزن و بیان زشت هست و شبیه العمر است.
اما خیام ب تدبیر من میگوید که اگر چه که در چشم تو خدا (دانا) را بسیار می آرایند و اولویت و دین میگمارند، تو باور نکن که اهل خرد باور نمیکنند.
شانست رو از دست نده که یکی دیگه ازش بهره میگیره (به حق)
خیام خدا رو نه فقط اینجا بلکه پیوسته زیر سوال میبره
من که نظرم به کاشف دقیق ترین تقویم جهان نزدیک تره.
این رباعی در کتاب (عمرخیام
به کوشش مجتبی مینوی
مبتنی بر نسخه محفوظ درکتابخانه برلین)به این شکل اومده:
عالم اگر از بهر تو می آرایند
بسیار چو تو روند و بسیار آیند
مَگرای بدان که عاقلان نَگرایَند
بِرُبای نصیبِ خویش کت بِرُبایند
این رباعی در پاورقی ص11 این کتاب موجوده
جناب کیخا اینکه خیام میگوید «بربای نصیب خویش...» منظورش استفاده از لحظات عمر است که در نهایت مرگ آن را از آدم می رباید. اینجا اشاره خاصی به تنازع بقا نشده و رباینده نیز ماهیت هستی است که کور و کر است و ناآگاه.
سلام بر همدلان نیک
هرچند جهان خوب و فریبا باشد
دلبسته نگردد آنکه دانا باشد
مانند تو بسیار و تو سهم ار نخوری
برسهم نخورده ی تو دعوا باشد
سپاس از یاران
بیت دوم رباعی بدین متن هم صحیح است:
بسیار همی روند و بسیار آیند
بربای نصیب خویش کِت بربایند
اشعار خیام را نباید خواند،باید خورد
با توجه به تفهیمی که از آثار خیام میسر میگردد بعید است که ایشان چنین ایدئولوژیِ(رباییند) که از این کلمه نیز تفهیم میگردد که تلاش و دست و پا زدن در جهت زندگی.... و این ایدئولوژی فارغ از تفکرات خیام است. و با توجه به این تفاسیر به نظرم این رباعی از جناب خیام نمیتونه باشه..