با احترام به دوستان فکر میکنم(نظر کاملا شخصی) این شعر متعلق به خیام نیست چون با اصول عقاید او در تضاد است

Ba nazare Mahammd movafegham

کاملا مشخصه که از خیام نیست و بیشتر به نظر می یاد که جوابی به اندیشه های خیام باشه
مصرع اول من رو یاد شعار مشهور بر سر ورودی اردوگاه کار اجباری آشویتس انداخت:
"Arbeit macht frei" یعنی "کار انسان را آزاده می کند"
اما ایشون نمی دونست که: از رنج کشیدن آدمی «خر» گردد!!!!

به نظر من هم از برای خیام نیست .
آقای ایمان، نوشته است ح نه خ .

نظر دوستانی که می فرمایند این شعر از خیام نیست به واقعیّت نزدیک است.کافی است شعرهای خیّام را خوانده باشی تا بفهمی این سخن خیام نیست.

این دو بیت تم اصلی کتاب انسان در جستجوی معنا نوشته ویکتور فرانکل است،
او در این کتاب که شرح رنج های اردوگاه های کار اجباری است میگوید اگر زندگی شامل رنج کشیدن است پس باید ضرورتا معنایی در رنج کشیدن باشد،
چون زندگی بی معنا نیست،
این معنا در جای جای ادبیات ما نیز به چشم می خورد،
مرد به زندان شرف آرد به دست
یوسف از آن روی به زندان نشست
...
مقام عیش میسر نمی‌شود بی‌رنج
بلی به حکم بلا بسته‌اند عهد الست
...
دل تخم کاران بود رنج کش
چو خرمن برآید بخسبند خوش
...
چون نیک بنگری نظام آفرینش در کمال عدالت و توازن و تقارن طراحی شده است،
حتی درد ها و رنج های روزگار کارکردی بس ارزشمند دارند و سکوی پرتاب ما آدمیان به مراتب بالاتری از درک هستی اند.
و انسان بی درد دردش همان بی دردیست،
اگر درد را تجربه کرده باشید می دانید لحظه بعدی که بدون درد می گذرد راستی مانند تولدی دوباره و چشیدن حقیقی طعم زندگیست،
و لحظات متوالی بدون درد آدمی را کرخت و بی حس می کند،
این توالی روز و شب، زمستان و بهار، بیماری و سلامت، خواب و بیداری، درد و لذت و مرگ و زندگی همه از برای این هستند که ما به وجود یک نظام عادلانه ایمان بیاوریم پیش از آنکه بسیار دیر شود...

روفیا خانوم
شما مدرکتون چیه که این همه حرف های تأمل بر انگیز می نویسید؟ البته به مدرک هم نیست. به تفکر و مطالعه است. روزی چند ساعت فکر می کنید دوست عزیز؟

رهگذر جان
بنده فیزیوتراپیست هستم.
و این امتیاز شماست که اهل اندیشه و تامل هستید.
من این ها را به تنهایی درنیافتم،
بلکه پس از اینکه آموختم چه کسانی قابل اعتماد نیستند یاد گرفتم چه کسی قابل اعتماد است و توانستم به وجود گرانبهایش اعتماد کنم. توانستم غلندوش بزرگی بایستم و قامت خود را به بالاتر از آنچه بود ارتقاء دهم.
عشق و اعتماد سرمایه های کم نظیری هستند،
نمی دانم نخست عشق در دلم شکل گرفت یا اعتماد!؟
به یاد دارم یک حس عاشقانه عام از کودکی در قلبم نسبت به هستی موج می زد،
دوست داشتم از من نیکی و شادی صادر شود،
به یاد دارم روزهای دراز تابستان را وقتی دخترکی بیش نبودم، پیرمردی زیر آفتاب سوزان با چرخ حلبی درب و داغانی برای جمع آوری زباله درب خانه ها را می زد،
هر بار که صدای ناسور چرخش را می شنیدم بیدرنگ به سوی آشپزخانه می دویدم و شربت آلبالوی گوارایی با یخ های رقصان درست می کردم و چهاردست و پا میدویدم تا شربت را به پیرمرد با لبان تفتیده برسانم.
همواره عشق چون شایق قدرتمندی مرا می کشانید تا چیزی تازه بیاموزم تا لبخند و شادی به همراهانم هدیه کنم و از درد شان بکاهم. سرانجام روزی عشق چهره خاص و بی نظیر خود را به من نشان داد و این عشق خاص چنان با اعتماد در هم آمیخته بود که من براستی نمیتوانم آن دو را از هم تفکیک کنم،
مخلص کلام،
روزی عشق دادم و روزی هزاران برابر آن را ستاندم،
و
عاشق شو ار نه روزی کار جهان سر آید
ناخوانده نقش مقصود از کار گاه هستی

پیمانه چو شد تهی دگر پر گردد
من دارم به این میاندیشم که شاید همین الگوهای دایره ای حرکت در طبیعت پیشینیان ما را بر آن داشت تا به حیات پس از مرگ بیندیشند!
ای ز خوبی بهاران لب گزان
بنگر آن سردی و زردی خزان
روز دیدی طلعت خورشید خوب
مرگ او را یاد کن وقت غروب
بدر را دیدی برین خوش چار طاق
حسرتش را هم ببین اندر محاق
آنها به عینه می دیدند که پس از هر نقصان و تحلیلی، زندگی دوباره از سر گرفته میشود...
و تبدیل زمستان به بهار، ماه لاغر به بدر، شب به روز، تبدیل درد به دستاورد، نگرانی به آرامش و تبدیل حبس به آزادگی بارقه ای از امید به حیات مجدد در دلشان برافروخت!
آیا ممکن است که پس از مرگ و پریشانی اجزای حیات در ما دوباره این الگوی دایره وار از سر گرفته شود؟؟

یکی از حقایقی که بسیار ذهن خیام را به خود مشغول کرده بود همین پدیده recycling یا چرخش و بازیافت حاکم بر طبیعت بود،
او از تبدیل مردمک چشم نگاران به خاک زیر پای و دست های بر گردن نگاران به دسته کوزه بسیار یاد کرده است،
خوب،
خیلی طبیعی است اگر آدم ها با دیدن این recycling مواد و اجرام و پدیده ها و فصول و... که به گونه ای پاینده در حال تکرار است، با خود بیندیشند که چرا روح یا آگاهی یا consciousness درونشان از این قاعده مستثنی باشد!

روفیای عزیز،
این رباعی با هیچ چسبی به خیام نمی چسبد،/ همواره از خواندن نوشته هاتان آموخته ام ، اما بهتیر نیست در مانای " ری سایکلینگ " چرخش را حذف فرمایید؟
همینطورروح را از " کونشسنس' ؟
باز گردانی و بازیافت ، آگاهی و هشیاری ، موافقید؟
وصد البته خواهید بخشود.

ادب دوست جان
راستش من اصلا وارد این وادی که برخی در آن ادعا میکنند این غزل حافظانه نیست یا آن رباعی خیامانه نیست نمیشوم،
چون دانشم در این وادی در حد صفر است،
بعلاوه خیام و حافظ و اصولا هر انسانی چون خود ما می تواند در طول زندگی شصت هفتاد ساله خود بدلایل contingency ها و incontingency های تاریخ دچار تلاطم های روحی شود و سخن غیر قابل پیش بینی ای بر زبان راند،
در باره برگردان های مورد نظر حضرتعالی باید بگویم واژه باز گردانی را نکوتر از چرخش یافتم، لیک پدیده های روح، آگاهی و consciousness هنوز تعاریف روشنی ندارند و بزرگان درباره آنها به درک واحدی نرسیده اند، ما من باب مسامحه آنها را گاه و بیگاه به کار می بندیم!
دیگر اینکه من چه چیز را ببخشم؟!
زبان و منطق مشترک میان ما مایه دلگرمیست!

بازگردانی به جای چرخش!
بناگاه از خاطرم گذشت که recycling یا بازگردانی همان return است،
Cycle همان turn یا گردش است، recycle باز گردش و return باز گشت یا توبه است، بازیافت، بازگشت، توبه!
توبه یا بازگشت از چه؟
به چه؟
به یاد دارم شاعری از مغرب زمین سروده:
خدایا ما خود گناه خویشیم، به بودن، نه به کردن!
اینجا مفهوم توبه یا بازگشت یا بازیافت روشن می شود،
توبه از کسی یا چیزی بودن به کسی یا چیزی نبودن،
هستی ما خار گلستان وجود است
با رویت ای گل آفرین از خار توبه
و
من کسی در ناکسی دریافتم
پس کسی در ناکسی درباختم
و
آینه هستی چو باشد نیستی
نیستی بگزین گر ابله نیستی
و
محو می باید نه نحو اینجا بدان
گر تو محوی بی خطر در آب ران
و
گندم از بالا به زیر خاک شد
بعد از آن او خوشه و چالاک شد
و
بزرگان نکردند در خود نگاه
خدابینی از خویشتن بین مخواه
و
....

مختارید سرکا بانو روفیا،
بازگردانی ، چرخش ، بازیافت و آنچه شاعران سروده اند در شرق و غرب ، تا برسیم به توبه!!
من آما :
ترک عشقبازی و ساغر نمی کنم
صد بار توبه کردم و دیگر نمی کنم
و هم معقول را با محال سودا.

به نظر من این شعر اصلا با تم شعر های خیام نمیخونه و قطعا جعلی است.
خیام به نبود پاسخ قطعی معتقد بوده در حالی که این شعر پاسخ قطعی تناسخ و زندگی مجدد رو میده.
اصلا با تفکرات خیام سازگار نیست.
این که یک شاعر مذهبی بوده یا نه رو نباید به زور جعل کرد و کار بی شرفانه ای هست.
این از عقده و تو خالی بودن شخص هست که به زور دیگران را میخواهد با خود هم عقیده کند.
شما میتوانید نظر مخالف داشته باشید و بگویید که خیام اشتباه کرده ولی این که به زور کلام دیگری را مصادره به مطلوب کنید نهایت بی شرفی رو نشون میده. این شعر به هیچ عنوان از خیام نمیتونه باشه.
امیدوارم رنج بر روح جاعلین تمامی کلمات و تحریف کنندگان باشه چه اون کلام یک کلام مذهبی باشه چه شعر چه هر چیز دیگر.
باید اجازه داد شخص کلام و مفهومش را برساند. در دنیای ادبیات کثیف ترین کار که از قتل بدتر است همین جعل بوده و هست

درستکرداران بدترین دروغ گویان به نفس هستند.
شما هر چه هستید محترم هست ولی دلیل بر هیچ چیز نیست گفته های شما.
از عالم وهم و احساسات سخن میگویید و آن را قطعی میپندارید. در یک کلام به این جنون میگویند.

خیام همیشه در اشعارش امید را تروبج میکند واگر غمگین باشید به هر علتی، رباعیات حگمت آمیز خیام را بخواند دلش شاد و امیدوار به زندگی میشود ودر اینجا برای امید به انسان های رنج کشیده و درد من سخنی به حق می آورد که از رنج کشیدن آدمی به مراتب بالاتر کمال انسانیت خواهد رسید و خود ساخته خواهید شد من چون خودم انسان رنج کشیده ای هستم مفهوم این سخن را بهتر درک میکنم چون در زمانی که رنج بسیاری می بردم خیلی نا امید بودم و همیشه میگفتم چه سودی دارد این همه رنج کشیدن اما اکنون به گذشته فکر میکنم می بینم این رنج کشیدن ها بیهوده نبوده است اگر شما ثروتمند به دنیا بیاید و ثروتمند بیمیرد مانند کسی فقیر به دنیا آمده ثروتمند مرده از زندگی که داشته است لذت نبرده و درکی از تفاوت ها نداشته است و این تفاوت ها ست که تنوع و زیبایی را به وجود آورده است پ این تفاوت هاست که باعث میشود چیزی را با چیز دیگر بتوانیم مقایسه کنیم و درک کنیم پس در هرچیزی خیر و حکمتی است حتی در آن چیزهایی که فکرش نمیکنید

اتفاقا دوستان مال خیام هستش
منبع کتاب عمر خیام نوشته علیرضا ذکاوتی که اونجا منبع رو جُنگ خطی 750 ه . ق زده

درود بر همه یاران. به گمان من خیام در اینجا رنج‌بردن را به مثابه امری پسندیده بیان نمی‌کند و قصد تشویق و بزرگداشت آن‌را هم ندارد بلکه حقیقتی تلخ را با قدری شکّر پارسی به خوردمان می‌دهد، همانند: «نابرده رنج گنج میسر نمی‌شود، مزد آن گرفت جان برادر که کار کرد». آنچه توجه من را به خود جلب کرد مصرع آخربود و بنا به تجربه محدودم در شعر‌خوانی، پیام اصلی معمولا در بیت/مصرع‌ آخر دوبیتی‌ها نهان می‌شود. من این مصرع را مصداق «پایان شب سیه سپید است» درک کردم.

عبارت درست مصرع سوم این گونه است :
گر مال نماند سایه ات ماند به جای

متاسفانه چون نمیتوانید خیام را بشناسید معنای واضحی از رباعیات فلسفی خیام نمیتوانید داشته باشید عمر خیام شعرهاش اکثرا فلسفی و آتئستی بی شک ، بسیار روشن فکر بوده.

سلام بر یاران همراه 

از رنج بود گنج و کمالات بشر 

هر سنگ نشاید که شود لعل و گهر 

پیمانه اگر ریخت سر ساقی سبز 

از باده عشق بخشدم جام دگر 

سپاس از دوستان

راحتتر از آنیم که ورق برگردد
مشکل نه به سجده و دعا حل گردد
بس ظلم که دیدیم و ندیدیم هنوز
آن حُر که نجات ازو میسر گردد
منوچ