گنجور

غزل شماره ۵۲

ای از گل رخسارت خون خورده گل مینو
با قد تو تا یک مو فرقی نبود یک مو
این شمع شب تار است یا پرتو رخسار است؟
این نافه تاتار است یا رایحه گیسو
برجیس مبدل شد با مهر جهان‌آرا
یا حور رخ جانان مقرون به خم ابرو
از غمزه خونریزت دل ریش بود، جان هم
چون نرگس فتانت کی دیده کسی جادو؟
یاقوت بود لعلت مرجان مرا یاقوت؟
در دایره ناسوت، نبود چو لبت دلجو
در بردن دل هاروت کی می‌شمرد ماروت؟
گیرد به نگه چشمت بر آهو دوصد آهو
گویند مگو با کس چندین سخن عشقش
کی گنج نهان گردد در دستگه هندو؟
گرچه سخن خالد خالی ز بلاغت نیست
لیکن نبود او را ذوق سخن خواجو

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید جابر موسوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای از گل رخسارت خون خورده گل مینو
با قد تو تا یک مو فرقی نبود یک مو
هوش مصنوعی: ای کسی که چهره‌ات همچون گل است و بر اثر عشق دلم خون می‌درد، قد تو و زیبایی‌ات به قدری بی‌نظیر است که حتی یک مو هم میان آن‌ها تفاوتی نیست.
این شمع شب تار است یا پرتو رخسار است؟
این نافه تاتار است یا رایحه گیسو
هوش مصنوعی: آیا این شمع شب تاریک است یا نور چهره؟ آیا این عطر تاتاری است یا بوی موها؟
برجیس مبدل شد با مهر جهان‌آرا
یا حور رخ جانان مقرون به خم ابرو
هوش مصنوعی: عشق و زیبایی به گونه‌ای نمایان شده که چهره‌ای دل‌نشین و جذاب در آسمان مناظر زندگی می‌درخشد. زیبایی این شخص چنان دلرباست که می‌تواند دل‌های مردم را تسخیر کند و با جذابیتش توجه‌ها را به خود جلب نماید.
از غمزه خونریزت دل ریش بود، جان هم
چون نرگس فتانت کی دیده کسی جادو؟
هوش مصنوعی: نگاه پرخون و دلخراش تو باعث رنج و حال دردناک من شده است. جانم همچون گل نرگس زیبا و دلربا هست، اما آیا کسی تا به حال جادوی زیبایی تو را دیده است؟
یاقوت بود لعلت مرجان مرا یاقوت؟
در دایره ناسوت، نبود چو لبت دلجو
هوش مصنوعی: ای لعل خوش رنگ، تو یاقوتی هستی، اما آیا در دنیای مادی (ناسوت) مثل لب‌های دلجو و دلنوازت وجود دارد؟
در بردن دل هاروت کی می‌شمرد ماروت؟
گیرد به نگه چشمت بر آهو دوصد آهو
هوش مصنوعی: در جلب محبت هاروت، کسی به حساب ماروت نمی‌آید. با نگاه چشمانت به آهو، دوصد آهو در دام می‌افتند.
گویند مگو با کس چندین سخن عشقش
کی گنج نهان گردد در دستگه هندو؟
هوش مصنوعی: می‌گویند با کسی درباره عشق صحبت نکن، زیرا عشق مانند گنجی پنهان است که نمی‌تواند در دست کسی قرار گیرد.
گرچه سخن خالد خالی ز بلاغت نیست
لیکن نبود او را ذوق سخن خواجو
هوش مصنوعی: اگرچه سخنان خالد از نظر بلاغت خالی نیست، اما او به مانند خواجو ذوق و شوق ادبی ندارد.