گنجور

شمارهٔ ۱۱ - فی مدح الامیر الاعظم مظفر الدنیا و الدین صادون بیک طاب ثراه

چون پدید آمد ز زیر هفت چرخ مستدیر
طلعت سلطان زرین تاج زنگاری سریر
از فراز سبز خنگ چرخ بر خاک اوفتاد
وز تواضع بوسه زد بر نعل یکران امیر
آن زمین حلم فلک سرعت که هست از مهر کین
در سخا اقلیم بخش و در وغا اقلیم گیر
اختر تأئید را از مشرق تیغش طلوع
و آسمان ملک را بر مرکز حکمش مسیر
بفکند از زخم شمشیرش فلک زرین سپر
بشکند از سهم پیکانش قلم در دست تیر
ملک هفت اقلیم گردون پیش جاهش مختصر
نقد چار ارکان عالم نزد انعامش حقیر
جود عالم بخش او ارزاق را نعم الکفیل
حکم عالم گیر او آفاق را نعم النصیر

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چون پدید آمد ز زیر هفت چرخ مستدیر
طلعت سلطان زرین تاج زنگاری سریر
هوش مصنوعی: زمانی که از زیر آسمان پهناور، چهره‌ی پادشاهی با تاج زرین و تختی باشکوه نمایان شد.
از فراز سبز خنگ چرخ بر خاک اوفتاد
وز تواضع بوسه زد بر نعل یکران امیر
هوش مصنوعی: از بلندی آسمان بر زمین افتاد و به نشانه فروتنی بر نعل اسب امیر بوسه زد.
آن زمین حلم فلک سرعت که هست از مهر کین
در سخا اقلیم بخش و در وغا اقلیم گیر
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر به تأثیرات و ویژگی‌های مختلف زمین و آسمان اشاره می‌کند. او از سرشت خوشایند و بخشندگی زمین که به نوعی بر اثر عشق و دوستی شکل گرفته، سخن می‌گوید. همچنین در مورد تنش‌ها و چالش‌ها در جوامع انسانی و تأثیرات آن بر زندگی و سرنوشت افراد، بحث می‌کند. در این معانی، طبیعت و روابط انسانی در کنار یکدیگر قرار دارند و نشان می‌دهند که چطور محبت و تنش‌ها می‌توانند بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارند.
اختر تأئید را از مشرق تیغش طلوع
و آسمان ملک را بر مرکز حکمش مسیر
هوش مصنوعی: ستاره تأیید از سمت مشرق شمشیرش طلوع کرده و آسمان پادشاهی را تحت تأثیر فرمانش قرار داده است.
بفکند از زخم شمشیرش فلک زرین سپر
بشکند از سهم پیکانش قلم در دست تیر
هوش مصنوعی: با ضربه شمشیر او، آسمان نیز سپر طلایی خود را می‌شکند و تیر در دست او قلم را از کار می‌اندازد.
ملک هفت اقلیم گردون پیش جاهش مختصر
نقد چار ارکان عالم نزد انعامش حقیر
هوش مصنوعی: پادشاه هفت اقلیم و آسمان‌ها در مقابل مقام او بسیار کوچک و ناچیز است و چهار پایه‌ی عالم در برابر نعمت‌های او بی‌اهمیت به شمار می‌آید.
جود عالم بخش او ارزاق را نعم الکفیل
حکم عالم گیر او آفاق را نعم النصیر
هوش مصنوعی: عالم بخشش می‌کند و روزی‌ها را تأمین می‌کند. او مانند یک سرپرست است که در همه جا حکم می‌راند و مانند یاری است که در هر جا کمک‌رسان است.