خواجوی کرمانیشمارهٔ ۷۶
گمان مبر که در آفاق اهل حسن کمند
ولیک پیش وجود تو جمله کالعدمند
صبوحیان سحرخیز کنج خلوت عشق
چه غم خورند چو شادی خوران جام جمند
چو گنج عشق تو دارند در خرابه ی دل
نه مفلسند ولی منعمان بی درمند
چو قامت تو بینند کوس عشق زنند
پری رخان که بعالم به دلبری علمند
بقصد مرغ دل خستگان میفکن دام
که طائران هوایت کبوتر حرمند
بتیغ هجر زدن عاشقان مسکین را
روا مدار که مجروح ضربت ستمند
چو آهوان پلنگ افکن ترا بینند
اگر بصید روی تو از وحشیان نرمند
دمی ندیم اسیران قید محنت باش
ببین که سوختگان غم تو در چه دمند
خلاف حکم تو خواجو کجا تواند کرد
که بیدلان همه محکوم و دلبران حکمند
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
گمان مبر که در آفاق اهل حسن کمند
ولیک پیش وجود تو جمله کالعدمند
هوش مصنوعی: نگذار که فکر کنی در دنیا افرادی با زیبایی کم‌اند، زیرا در برابر وجود تو، دیگران مانند گیاهان بی‌خاصیت‌اند.
صبوحیان سحرخیز کنج خلوت عشق
چه غم خورند چو شادی خوران جام جمند
هوش مصنوعی: صبح‌نشینان و عاشقان سحرخیز در کنج خلوت خود، چه نگرانی دارند وقتی که شادی‌دوستان در حال نوشیدن جام جهانی و خوشی هستند.
چو گنج عشق تو دارند در خرابه ی دل
نه مفلسند ولی منعمان بی درمند
هوش مصنوعی: کسانی که عشق تو را در دل دارند، مانند گنجی در دل خرابه خود دارند. آن‌ها در ظاهر فقیر به نظر می‌رسند، اما در حقیقت بی‌نیاز و غنی از محبتند.
چو قامت تو بینند کوس عشق زنند
پری رخان که بعالم به دلبری علمند
هوش مصنوعی: زمانی که قامت زیبای تو را ببینند، چنان به عشق می‌خروشند که پریان روی به دلبری و دلربایی می‌پردازند.
بقصد مرغ دل خستگان میفکن دام
که طائران هوایت کبوتر حرمند
هوش مصنوعی: به خاطر دل خسته کسانی که در جستجوی آرامشند، دام نگذارید؛ زیرا پرندگانی که به سوی شما می‌آیند، مانند کبوترانی هستند که به حرم می‌شتابند.
بتیغ هجر زدن عاشقان مسکین را
روا مدار که مجروح ضربت ستمند
هوش مصنوعی: به کسانی که دلتنگ جدایی هستند، ظلم نکن و به آن‌ها آسیب نزن، زیرا آن‌ها در اثر درد separation رنج می‌کشند و آسیب دیده‌اند.
چو آهوان پلنگ افکن ترا بینند
اگر بصید روی تو از وحشیان نرمند
هوش مصنوعی: اگر آهوان پلنگ‌ها تو را ببینند، به خاطر زیبایی و ظرافت تو، مانند وحشی‌ها آرام و نرم خواهند شد.
دمی ندیم اسیران قید محنت باش
ببین که سوختگان غم تو در چه دمند
هوش مصنوعی: لحظه‌ای با دقت به درد و رنج اسیران بپرداز و نظاره کن که سختی‌های زندگی چگونه باعث سوختن دل‌های عاشق تو شده است.
خلاف حکم تو خواجو کجا تواند کرد
که بیدلان همه محکوم و دلبران حکمند
هوش مصنوعی: کسی مانند خواجو نمی‌تواند برخلاف اراده و دستور تو عمل کند، زیرا تمامی عاشقانی که در عشقشان رنج می‌برند، تنها متأثر از حکم و اراده دلبران هستند.