شمارهٔ ۴۳
گر حرص زیر دست و طمع زیر پای تست
سلطان وقت خویشی و سلطان گدای تست
ای صاحب اجل که روی در قفای دل
رخش امل مران که اجل در قفای تست
گر نفس راه می زندت کاین طریق نیست
از ره مرو که پیر خرد رهنمای تست
زین تابخانه رخت برون برکه کاینات
یک غرفه بر در حرم کبریای تست
جای وقوف نیست درین دامگاه دیو
بگذر که این مزابل سفلی نه جای تست
از ره مرو بنغمه سرائیدن غراب
چون مرغ روح بلبل بستانسرای تست
بر فرش خاک تکیه زدن شرط عقل نیست
چون تختگاه عالم جان متّکای تست
ای یار آشنا که دم از خویش می زنی
بیگانه شو ز خویش چو یار آشنای تست
خواجو اگر بقا طلبی از فنا مترس
چون بنگری فنای تو عین بقای تست
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
گر حرص زیر دست و طمع زیر پای تست
سلطان وقت خویشی و سلطان گدای تست
هوش مصنوعی: اگر حرص و طمع به زیر دست و پا بیفتند، پس تو در حقیقت پادشاهی و سرنوشت تو با خودت است و تو میتوانی بر محتاجان فرمانروایی کنی.
ای صاحب اجل که روی در قفای دل
رخش امل مران که اجل در قفای تست
هوش مصنوعی: ای کسی که زمان پایان عمر را در دست داری، روی خود را از دل امید و آرزو برنگردان، زیرا اجل و مرگ در پشت سر توست.
گر نفس راه می زندت کاین طریق نیست
از ره مرو که پیر خرد رهنمای تست
هوش مصنوعی: اگر نفس تو را وسوسه میکند که در این راه قدم بگذاری، بدان که این مسیر درست نیست. از این راه نرو، چون استاد حکمت، راهنما و مشاور توست.
زین تابخانه رخت برون برکه کاینات
یک غرفه بر در حرم کبریای تست
هوش مصنوعی: از این خانهی خونین دل، برون برو؛ زیرا این عالم تنها یک غرفه از درگاه عظمت توست.
جای وقوف نیست درین دامگاه دیو
بگذر که این مزابل سفلی نه جای تست
هوش مصنوعی: در این مکان مناسب توقف نیست، بنابراین از این دام شیطانی رد شو، زیرا اینجا جایگاه تو نیست و این زبالهها برای تو مناسب نیستند.
از ره مرو بنغمه سرائیدن غراب
چون مرغ روح بلبل بستانسرای تست
هوش مصنوعی: به راه نرو و با آواز غراب نخوان، چرا که روح بلبل در باغ توست.
بر فرش خاک تکیه زدن شرط عقل نیست
چون تختگاه عالم جان متّکای تست
هوش مصنوعی: نشستن بر روی خاک و زمین نشانهی خردمندی نیست، زیرا تخت و جایگاه واقعی انسان روح اوست که باید بر آن تکیه کند.
ای یار آشنا که دم از خویش می زنی
بیگانه شو ز خویش چو یار آشنای تست
هوش مصنوعی: ای دوست آشنا که همیشه درباره خودت صحبت میکنی، بهتر است برای مدتی از خودت فاصله بگیری و حسی از غریبی به خودت بگیری، چون دوستیات با من نیاز به این تغییر دارد.
خواجو اگر بقا طلبی از فنا مترس
چون بنگری فنای تو عین بقای تست
هوش مصنوعی: اگر به دنبال زندگی ابدی هستی، نترس از فانی شدن. زیرا وقتی به فنا نگاه کنی، در حقیقت همان جا بقا و جاودانگی تو نهفته است.