شمارهٔ ۳۱
چو آن فتنه از خواب سر برگرفت
صراحی طلب کرد و ساغر گرفت
سمن قرطه ی فستقی چاک زد
چو او پرنیان در صنوبر گرفت
بنفشه ببرک سمن برشکست
جهان نافه ی مشک اذفر گرفت
بر آتش فکند از خم طرّه عود
نسیم صبا بوی عنبر گرفت
ببوسید لعلش لب جام را
می رواقی طعم شکّر گرفت
چو شد سرگران از شراب گران
دگر نرگسش مستی از سر گرفت
چو مرغ صراحی نوا ساز کرد
مه چنگ زن چنگ در برگرفت
بسی اشک من طعنه بر سیم زد
بی رنگ من خرده بر زر گرفت
چو خواجو چراغ دلش مرده بود
بزد آه و شمع فلک در گرفت
اطلاعات
وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چو آن فتنه از خواب سر برگرفت
صراحی طلب کرد و ساغر گرفت
هوش مصنوعی: وقتی آن فتنه از خواب بیدار شد، خواست تا جام نوشیدنی و لیوانش را بیاورند.
سمن قرطه ی فستقی چاک زد
چو او پرنیان در صنوبر گرفت
هوش مصنوعی: سمن قرطه (گیاه یا درختی) را به خاطر رنگش شبیه خوشههای فندق میدانند که مانند پارچهای نرم و لطیف در بین درختان صنوبر قرار گرفته است.
بنفشه ببرک سمن برشکست
جهان نافه ی مشک اذفر گرفت
هوش مصنوعی: بنفشهای زیبا و خوشبو در کنار سمنها سر برآورده است و جهانی که پر از عطر و بوی مشک است را به وجود آورده.
بر آتش فکند از خم طرّه عود
نسیم صبا بوی عنبر گرفت
هوش مصنوعی: نسیم صبحگاهی با وزش خود عطر عود را از موهای معطرش پخش کرد و به این ترتیب، بوی خوشی مانند بوی عنبر را به وجود آورد.
ببوسید لعلش لب جام را
می رواقی طعم شکّر گرفت
هوش مصنوعی: لب جام را که به رنگ لعل اوست، بوسید و به خاطر این کار، می رواقی طعم شیرینی پیدا کرد.
چو شد سرگران از شراب گران
دگر نرگسش مستی از سر گرفت
هوش مصنوعی: وقتی سر او از نوشیدنی گرانقیمت مست شد، دیگر نرگسش حالت گیجی و مستی را دوباره به دست آورد.
چو مرغ صراحی نوا ساز کرد
مه چنگ زن چنگ در برگرفت
هوش مصنوعی: زمانی که مرغی به نغمهسرایی با ساز میپردازد، مه، چنگزن با اشتیاق، به نوازندگی چنگ مشغول میشود و آن را در دست میگیرد.
بسی اشک من طعنه بر سیم زد
بی رنگ من خرده بر زر گرفت
هوش مصنوعی: بسیار بودند اشکهای من که به زیبایی نقره آسیب زدند و من هم بر فقدان رنگ خود نکتههایی را گفتم و بر ارزش طلا خرده گرفتم.
چو خواجو چراغ دلش مرده بود
بزد آه و شمع فلک در گرفت
هوش مصنوعی: وقتی خواجو دلش خاموش و بینور بود، آهی کشید و در نتیجه، آتش شمع آسمان نیز شعلهور شد.