گنجور

شمارهٔ ۱۹

ترا با ما اگر صلحست جنگست
نمی دانم دگر بار این چه ینگست
به نقلی زان دهان کامم برآور
نه آخر پسته در بازار تنگست
چرا این قامت همچون کمانم
ز چشم افکنده ئی گوئی خدنگست
ز اشکم سنگ می گردد ولیکن
نمی گردد دلت یا رب چه سنگست
بده ساقی که آن آئینه جان
کند روشن شراب همچو زنگست
بدار ای مدعی از دامنم چنگ
ترا باری عنان دل بچنگست
زبان درکش که ما را رهزن دل
نوای مطرب و آواز چنگست
از آن از اشک خالی نیست چشمم
که پندارم شراب لاله رنگست
اگر در دفتری وقتی بیابی
قلم در نام خواجو کش که ننگست

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ترا با ما اگر صلحست جنگست
نمی دانم دگر بار این چه ینگست
هوش مصنوعی: اگر تو با ما صلح داشته باشی، پس چرا احساس جنگ و درگیری می‌کنم؟ نمی‌دانم این احساس چیست و چرا دوباره به سراغم آمده است.
به نقلی زان دهان کامم برآور
نه آخر پسته در بازار تنگست
هوش مصنوعی: این جمله به معنای این است که از گفتار کسی نه تنها بهره‌ای نمی‌برم، بلکه انتظار دارم که در شرایط سخت و محدودیت‌ها، چیزی به من نرسد. در واقع، به نوعی به این نکته اشاره دارد که در موقعیت‌های دشوار، فرصت‌های کمی برای دستیابی به خوشی و لذت وجود دارد.
چرا این قامت همچون کمانم
ز چشم افکنده ئی گوئی خدنگست
هوش مصنوعی: چرا این اندام تو مانند کمان است که از چشم‌ها می‌افتد، گویی تیر بلندی است؟
ز اشکم سنگ می گردد ولیکن
نمی گردد دلت یا رب چه سنگست
هوش مصنوعی: از اشک‌هایم سنگ درست می‌شود، اما دل تو همچنان سنگی باقی می‌ماند. ای پروردگار، چه دل سنگینی!
بده ساقی که آن آئینه جان
کند روشن شراب همچو زنگست
هوش مصنوعی: به من بگو که ساقی، آن شراب را بریزد، زیرا آن شراب مانند آئینه‌ای است که جان را روشن می‌کند، همچنان که زنگار را از روی اشیاء پاک می‌کند.
بدار ای مدعی از دامنم چنگ
ترا باری عنان دل بچنگست
هوش مصنوعی: ای مدعی، از دامن من دور باش؛ چون دل من به تو وابسته نیست و کنترل او در دستان تو نیست.
زبان درکش که ما را رهزن دل
نوای مطرب و آواز چنگست
هوش مصنوعی: زبانش را درک کن، چون صدای دل‌انگیز ساز و آواز موسیقی، ما را فریب می‌دهد.
از آن از اشک خالی نیست چشمم
که پندارم شراب لاله رنگست
هوش مصنوعی: چشمم از اشک پر شده و به همین دلیل فکر می‌کنم که این اشک‌ها شبیه به شراب قرمز گل لاله هستند.
اگر در دفتری وقتی بیابی
قلم در نام خواجو کش که ننگست
هوش مصنوعی: اگر در جایی نام خواجو را با قلم ببینی، بدان که این کار ناپسند و زشت است.