گنجور

شمارهٔ ۱۱۹

اهل تحقیق چو در کوی خرابات آیند
از ره میکده بر بام سماوات آیند
تا ببینند مگر نور تجلّی جمال
همچو موسی ار نی گوی بمیقات آیند
گر کرامت نشمارند می و مستی را
از چه در معرض ارباب کرامات آیند
بر سر کوی خرابات خراب اولیتر
زانک از بهر خرابی بخرابات آیند
پارسایان که می و میکده را نفی کنند
گر بنوشند مئی جمله در اثبات آیند
ورچو من محرم اسرار خرابات شوند
فارغ از صومعه و زهد و عبادات آیند
بدواخانه ی الطاف خداوند کرم
دردمندان تمنّای مداوات آیند
تشنگان آب اگر از چشمه ی حیوان جویند
فرض عینست که چون خضر بظلمات آیند
اسب اگر بر سر خواجو بدواند رسدش
آنک شاهان جهان پیش رخش مات آیند

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

اهل تحقیق چو در کوی خرابات آیند
از ره میکده بر بام سماوات آیند
هوش مصنوعی: زمانی که عالمان و اهل تحقیق به مکان‌های ناب و پر انرژی می‌روند، از مسیر تجربیات گوارا و شیرین به نقاط بالاتر و آسمانی‌تری دست پیدا می‌کنند.
تا ببینند مگر نور تجلّی جمال
همچو موسی ار نی گوی بمیقات آیند
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که شاید برخی افراد بخواهند شاهد نور و زیبایی جمال الهی باشند، همانطور که موسی (علیه‌السلام) در میقات (محل ملاقات) با خداوند، نور عظیمی را دید. بنابراین، دعوت به حضور و تجربه این نور و تجلی الهی می‌شود.
گر کرامت نشمارند می و مستی را
از چه در معرض ارباب کرامات آیند
هوش مصنوعی: اگر به کرامت و بزرگی می و مستی توجهی نشود، پس چرا اینها در معرض دید بزرگان و اهل کرامت قرار می‌گیرند؟
بر سر کوی خرابات خراب اولیتر
زانک از بهر خرابی بخرابات آیند
هوش مصنوعی: در خیابان خرابات، کسانی که در حال خراب شدن هستند، به مراتب از کسانی که برای خرابی به آنجا می‌آیند، خراب‌ترند.
پارسایان که می و میکده را نفی کنند
گر بنوشند مئی جمله در اثبات آیند
هوش مصنوعی: نیکوکارانی که نوشیدن شراب و حضور در میکده را رد می‌کنند، اگر نوشیدنی بنوشند، همگی در تلاش برای توجیه و اثبات آن خواهند بود.
ورچو من محرم اسرار خرابات شوند
فارغ از صومعه و زهد و عبادات آیند
هوش مصنوعی: اگر من انسانی را که به رازهای خانه‌ی خراباتی‌ها آشنا است، ملاقات کنم، او از رنج و زحمت‌های صومعه و عبادت‌های خشک و بی‌روح آزاد می‌شود.
بدواخانه ی الطاف خداوند کرم
دردمندان تمنّای مداوات آیند
هوش مصنوعی: در آغاز، خانه‌ای که در آن رحمت‌های خداوند بر دردمندان نازل می‌شود، جایی است که آن‌ها آرزوی درمان و مداوا دارند.
تشنگان آب اگر از چشمه ی حیوان جویند
فرض عینست که چون خضر بظلمات آیند
هوش مصنوعی: تشنگان آب اگر به چشمهٔ حیات بروند، مثل این است که در تاریکی‌ها با خضر ملاقات کنند.
اسب اگر بر سر خواجو بدواند رسدش
آنک شاهان جهان پیش رخش مات آیند
هوش مصنوعی: اگر اسبی در میدان خواجو بتازد، سرانجام به جایی می‌رسد که شاهان جهان در برابر زیبایی و شکوه او سر تسلیم فرود می‌آورند.

حاشیه ها

1395/08/13 13:11
پویا

بیت آخر تناسب: اسب، شاه؛ رخ و مات

1398/02/27 03:04
م. طاهر

یا لطیف
"دردمندان تمنای مداوات آیند" نادرست است
نگارش درست: دردمندان به تمنای مداوات آیند
م. طاهر