گنجور

شمارهٔ ۱۸ - فی تاریخ وفات شمس الدین محمدشاه و کتب علی بنائه

مه سپهر هنر شمس دین محمدشاه
زلال مشرب دین و نهال گلشن داد
در اول شب یوم الخمسین در شوال
میان خفتن و شام آخر مه مرداد
دوده گذشته ز عمرش ز جور دور فلک
بیک دو روزه مرض سال هشت و نه هشتاد
چو تندباد اجل در رسید در نفسی
برفت خرمن همرش بجملگی برباد
چه روز بود که آن روز را زوال رسید
چه ماه بود که آن ماه در محاق افتاد
هنوز گلشنش از شهپر غراب ایمن
هنوز سوسنش از برگ ضمیران آزاد
چو او بخلد از نشیمن خاک
نهاده شد سر سال این مقام را بنیاد
بدان امید که هر کس که در رسد گوید
که آن جوان بهشتی غریق رحمت باد

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مه سپهر هنر شمس دین محمدشاه
زلال مشرب دین و نهال گلشن داد
هوش مصنوعی: درخشش آسمان هنر مانند خورشید دین محمدشاه است که مظهر پاکی و منشأ گلستان مذهب و اخلاق می‌باشد.
در اول شب یوم الخمسین در شوال
میان خفتن و شام آخر مه مرداد
هوش مصنوعی: در ابتداي شب روز پنجاهم از ماه شوال، در ميان خواب و غروب، آخرين شب از ماه مرداد است.
دوده گذشته ز عمرش ز جور دور فلک
بیک دو روزه مرض سال هشت و نه هشتاد
هوش مصنوعی: شخصی از سختی‌ها و کم‌لطفی‌های زمانه می‌گوید و بیان می‌کند که بر اثر این تحولات، بعضی از سال‌ها بر او فشار زیادی وارد کرده و حالا درگیر یک بیماری شده است. او به یاد می‌آورد که چگونه سال‌های گذشته عمرش تحت تأثیر ناملایمات قرار گرفته و اکنون در یک دوره سخت از زندگی به سر می‌برد.
چو تندباد اجل در رسید در نفسی
برفت خرمن همرش بجملگی برباد
هوش مصنوعی: زمانی که باد ناگهانی مرگ فرا رسید، در یک لحظه همه‌ی خوشی‌ها و نعمت‌ها از میان رفتند و به کلی نابود شدند.
چه روز بود که آن روز را زوال رسید
چه ماه بود که آن ماه در محاق افتاد
هوش مصنوعی: چه روز غم‌انگیزی بود که آن روز به پایان رسید و چه ماهی بود که آن ماه در تاریکی فرو رفت.
هنوز گلشنش از شهپر غراب ایمن
هنوز سوسنش از برگ ضمیران آزاد
هوش مصنوعی: گلزارش هنوز از پرواز کلاغ‌ها در امان است و نیّایش هم هنوز از اندیشه‌های درونی دیگران بی‌نصیب نمانده است.
چو او بخلد از نشیمن خاک
نهاده شد سر سال این مقام را بنیاد
هوش مصنوعی: زمانی که او از دنیای خاکی خود جدا شد، این مقام را در آغاز سال پایه‌گذاری کرد.
بدان امید که هر کس که در رسد گوید
که آن جوان بهشتی غریق رحمت باد
هوش مصنوعی: هرکس که با امید به او نزدیک شود، خواهد گفت که آن جوان بهشتی است و غرق در رحمت خداوند.