شمارهٔ ۷۰
بهار روی تو بازار مشتری بشکست
فریب چشم تو ناموس سامری بشکست
رخ تو پردهٔ دیبای ششتری بدرید
لب تو نامزد قند عسکری بشکست
قد تو هوش جهانی بچابکی بربود
خط تو توبهٔ خلقی بدلبری بشکست
چو حسن روی تو آوازه در جهان افکند
دل فرشته و هنگامهٔ پری بشکست
چو شام زلف تو مشاطه از قمر برداشت
رخ تو رونق خورشید خاوری بشکست
دلم ببتکده میرفت پیش ازین لیکن
خلیل ما همه بتهای آزری بشکست
چو برگ نسترن از شاخ ضیمران بنمود
بعشوه گوشهٔ بادام عبهری بشکست
ببرد گوی ز مهطلعتان دور قمر
چو بر قمر سر چوگان عنبری بشکست
بنوک ناوک آه سحرگهی خواجو
طلسم گنبد نه طاق چنبری بشکست
زبسکه می کند از دیده سیم پالائی
بچهره قیمت بازار زرگری بشکست
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بهار روی تو بازار مشتری بشکست
فریب چشم تو ناموس سامری بشکست
هوش مصنوعی: بهار زیبایی تو باعث شد که جاذبهها و زیباییهای دیگر از رونق بیفتند و به نوعی فریب چشم تو، مقدسات و اخلاقیات را زیر پا گذاشت.
رخ تو پردهٔ دیبای ششتری بدرید
لب تو نامزد قند عسکری بشکست
هوش مصنوعی: چهرهی تو مانند پردهای زیبا و باارزش است که به راحتی پاره میشود و لبهایت مانند قند شیرین و خوشمزهاند که به راحتی میشکنند.
قد تو هوش جهانی بچابکی بربود
خط تو توبهٔ خلقی بدلبری بشکست
هوش مصنوعی: قد تو هوش جهان را با زیباییهای خود فریب داد و خط و قلم تو توبه و نذر آفریدهها را به خاطر دلبریات شکست.
چو حسن روی تو آوازه در جهان افکند
دل فرشته و هنگامهٔ پری بشکست
هوش مصنوعی: وقتی زیبایی چهرهات در دنیا پخش شد، دل فرشتگان را تحت تأثیر قرار داد و شور و شوق پریان را تحتالشعاع قرار داد.
چو شام زلف تو مشاطه از قمر برداشت
رخ تو رونق خورشید خاوری بشکست
هوش مصنوعی: چهره شب مانند موهای توست که آرایشگری از ماه به آن پیچ و تاب داده است، و زیبایی صورت تو آنقدر درخشان است که مانند شکستن صبحگاهی خورشید است.
دلم ببتکده میرفت پیش ازین لیکن
خلیل ما همه بتهای آزری بشکست
هوش مصنوعی: قبل از این، دل من به بتکده میرفت و معبودان را پرستش میکرد، اما حالا خلیل ما (ابراهیم) همه بتهای آزری (بتهای پدر آزر) را خراب کرده است.
چو برگ نسترن از شاخ ضیمران بنمود
بعشوه گوشهٔ بادام عبهری بشکست
هوش مصنوعی: مانند برگ نسترن که از شاخههای درختان زیبا به آرامی میلرزد، بادام عبهری نیز با لطافت و ناز به سمت گوشهای خم میشود و در این حال به زیبایی خود جلوهگری میکند.
ببرد گوی ز مهطلعتان دور قمر
چو بر قمر سر چوگان عنبری بشکست
هوش مصنوعی: تیر قمر بر زمین میافتد و با زیبایی چهره شما گوی را به دور میافکند، مانند اینکه چوب بازی چوگان بر قمر شکسته میشود.
بنوک ناوک آه سحرگهی خواجو
طلسم گنبد نه طاق چنبری بشکست
هوش مصنوعی: در سپیدهدم، تیر آتشین خواجو به شدت به گنبد آسمان زد و طلسم آن را شکست.
زبسکه می کند از دیده سیم پالائی
بچهره قیمت بازار زرگری بشکست
هوش مصنوعی: به دلیل زیبایی و درخشش چهره کسی، ارزش و اعتبار دیگران تحت تأثیر قرار میگیرد و گاهی حتی بازار و قیمتها را میشکند.
حاشیه ها
1387/10/05 17:01
مصرع دوم بیت ششم با مصرع دوم این بیت سعدی همانند است:
«دگر به روی کسم دیده بر نمیباشد
خلیل من همه بتهای آزری بشکست»
1399/11/11 22:02
ابوالفضل غلامی
سلام. مصراع اول بیت اول به جای «بهار» باید «بها» باشد به معنی نور و درخشندگی.