شمارهٔ ۶۹
ای پیک صبا حال پریچهره ی ما چیست
وی مرغ سلیمان خبر آخر ز سبا چیست
در سلسله ی زلف سراسیمه ی لیلی
حال دل مجنون پراکنده ی ما چیست
بر خاک رهش سر بنهادیم ولیکن
سلطان خبرش نیست که احوال گدا چیست
با آنکه طبیب دل ریشست بگوئید
کز درد بمردیم بفرما که دوا چیست
گر زانک نرنجیده ئی از ما بخطائی
چین در خم ابروی توای ترک ختا چیست
چون دل ز پیت رفت و خطا کرد سزا یافت
دزدیده اگر دیده ترا دید سزا چیست
گر تیغ زنی ور بنوازی بمرادت
دادیم رضا تا پس ازین حکم قضا چیست
دی نرگست از عربده می گفت که خواجو
کام دل یکتای تو زان زلف دو تا چیست
در حضرت سلطان چمن چون همه بادست
چندین همه آمد شدن پیک صبا چیست
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ای پیک صبا حال پریچهره ی ما چیست
وی مرغ سلیمان خبر آخر ز سبا چیست
هوش مصنوعی: ای فرشته صبح، حال دلبند زیبای ما چگونه است؟ و ای پرنده سلیمان، خبر آخر از سرزمین سبا چیست؟
در سلسله ی زلف سراسیمه ی لیلی
حال دل مجنون پراکنده ی ما چیست
هوش مصنوعی: در اینجا صحبت از زیبایی و دلشکستگی است. زلفهای آشفته لیلی، نماد جذابیت و عشق هستند و حال دل مجنون، نشاندهنده ی دردی عمیق و پراکندگی احساسات اوست. در واقع، این احساسات گویای عطش و شوقی هستند که مجنون به عشق میورزد، اما در عین حال او را دچار سردرگمی و ناامیدی کرده است.
بر خاک رهش سر بنهادیم ولیکن
سلطان خبرش نیست که احوال گدا چیست
هوش مصنوعی: بر زمین راه او سر گذاشتیم، اما افسوس که پادشاه از حال گدا و نیازمند خبر ندارد.
با آنکه طبیب دل ریشست بگوئید
کز درد بمردیم بفرما که دوا چیست
هوش مصنوعی: با وجود اینکه پزشک دل ما را میشکند، به ما بگویید که از درد جان سپردیم. دستور دهید که درمانش چیست.
گر زانک نرنجیده ئی از ما بخطائی
چین در خم ابروی توای ترک ختا چیست
هوش مصنوعی: اگر از ما ناراحت نباشی به خاطر اشتباهی که کردهایم، پس چه دلیلی وجود دارد که بخواهیم به زیبایی ابروی تو غبطه بخوریم؟
چون دل ز پیت رفت و خطا کرد سزا یافت
دزدیده اگر دیده ترا دید سزا چیست
هوش مصنوعی: وقتی دل از تو دور شد و خطای کرد، اگر چشمش به تو بیفتد، چه مجازاتی برای او خواهد بود؟
گر تیغ زنی ور بنوازی بمرادت
دادیم رضا تا پس ازین حکم قضا چیست
هوش مصنوعی: هرچند که اگر بخواهی با شمشیر برانی یا با نوازش، ما رضایت خود را به تو دادهایم. حالا باید ببینیم که پس از این، سرنوشت چه خواهد بود.
دی نرگست از عربده می گفت که خواجو
کام دل یکتای تو زان زلف دو تا چیست
هوش مصنوعی: دیروز نرگس به من گفت که خواجو، از کدام زلف دوپارهات برای دل خوشیات چیزی میپرسی؟
در حضرت سلطان چمن چون همه بادست
چندین همه آمد شدن پیک صبا چیست
هوش مصنوعی: در حضور پادشاه چمن، با وجود آنکه همه چیز به هم پیوسته است، چرا پیغامآور نسیم به اینجا آمده است؟