گنجور

شمارهٔ ۶۶

بیمار چشم مست تو رنجور خوشترست
لفظ خوشت زلؤلؤ منثور خوشترست
عکس رخ تو در شکن طرّه ی سیاه
از نور شمع در شب دیجور خوشترست
صحبت خوشست لیکن اگر نیک بنگری
جادوی ناتوان تو رنجور خوشترست
بشکن خمار من به لب لعل جان فزای
کان چشم مست تست که مخمور خوشترست
مشنو که روضه بی می و معشوق خوش بُود
زیرا که ناله ی دُهُل از دور خوشترست
عشرت خوشست خاصه در ایام نوبهار
لیکن بدور دختر انگور خوشترست
در پای گل ترنّم بلبل خوشست لیک
آواز چنگ و نغمه ی طنبور خوشترست
منظور اگر نظر بُودش با تو خوش بُود
اما نظر بطلعت منظور خوشترست
گفتم کمند زلف تو معذورم ارکشم
در تاب رفت و گفت که معذور خوشترست
خواجو کنونکه موکب سلطان گل رسید
بستان خوشست و مجلس دستور خوشترست

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بیمار چشم مست تو رنجور خوشترست
لفظ خوشت زلؤلؤ منثور خوشترست
هوش مصنوعی: عاشق بیمار چشمان معشوقه‌ام با احساساتش بیشتر از هر درد و رنجی برایم دلنشین است. زیبایی کلام تو برایم از هر مروارید زیبای دیگری جذاب‌تر است.
عکس رخ تو در شکن طرّه ی سیاه
از نور شمع در شب دیجور خوشترست
هوش مصنوعی: تصویر چهره تو در میان تاریکی و با نور شمع، زیباتر از هر چیزی است.
صحبت خوشست لیکن اگر نیک بنگری
جادوی ناتوان تو رنجور خوشترست
هوش مصنوعی: گفت‌وگو لذت‌بخش است، اما اگر خوب دقت کنی، درد و رنجی که از جادوگر ناتوان می‌کشی، خوشایندتر به نظر می‌رسد.
بشکن خمار من به لب لعل جان فزای
کان چشم مست تست که مخمور خوشترست
هوش مصنوعی: شراب من را در کنار لب‌های زیبای تو بریز، زیرا نگاه میخکوب‌کننده‌ات باعث سرمستی و خوشی بیشتری می‌شود.
مشنو که روضه بی می و معشوق خوش بُود
زیرا که ناله ی دُهُل از دور خوشترست
هوش مصنوعی: به این معناست که به سخنان کسانی که فقط از زیبایی‌های یک مکان یا موضوع صحبت می‌کنند، گوش ندهید، زیرا اگر عشق و لذت در آن نباشد، فقدان آن‌ها به مراتب دردآورتر و دلگیرتر از صدای دوری است که می‌تواند نشان‌دهنده شادی و شوق باشد.
عشرت خوشست خاصه در ایام نوبهار
لیکن بدور دختر انگور خوشترست
هوش مصنوعی: دوست‌داشتن و خوش‌گذرانی در بهار بسیار لذت‌بخش است، اما لذت داشتن دختر انگور در دورانی که میوه‌اش به مرحله بلوغ می‌رسد، از هر چیز دیگری شیرین‌تر و دلپذیرتر است.
در پای گل ترنّم بلبل خوشست لیک
آواز چنگ و نغمه ی طنبور خوشترست
هوش مصنوعی: در کنار گل، صدای خوش بلبل زیباست، اما صدای چنگ و نغمه‌ی طنبور حتی زیباتر و دلنشین‌تر است.
منظور اگر نظر بُودش با تو خوش بُود
اما نظر بطلعت منظور خوشترست
هوش مصنوعی: اگر هدف نگاه کردن به تو باشد، این کار برایش خوشایند خواهد بود، اما دیدن چهره تو از آن نیز لذت‌بخش‌تر است.
گفتم کمند زلف تو معذورم ارکشم
در تاب رفت و گفت که معذور خوشترست
هوش مصنوعی: گفتم که اگر در دام زلف تو بیفتم، عذر مرا بپذیر. او در پاسخی گفت که قبول عذر بهتر است.
خواجو کنونکه موکب سلطان گل رسید
بستان خوشست و مجلس دستور خوشترست
هوش مصنوعی: خواجوی در اینجا به زیبایی به توصیف حالتی سرشار از سرور و شادابی می‌پردازد. او می‌گوید که با ورود پادشاه گل‌ها، بستان به وجد آمده و زیباتر از همیشه شده است. همچنین، مجلس و دورهمی با حضور او و دیگران، جوی دلپذیر و خیلی دلچسب‌تر را ایجاد کرده است. این تصویر از فضا و حالتی خوشایند، نمایانگر طراوت و تازگی است که با آمدن پادشاه گل‌ها به وجود آمده است.