خواجوی کرمانیشمارهٔ ۲۴۱
بده آن راح روان بخش که در مجلس خاص
مایه ی روح فزائی بود از روی خواص
دوستان شمع شبستان و پریوش ساقی
ماه خوش نغمه نواساز و حریفان رقّاص
عقل را ره نبود بر در خلوتگه عشق
عام را بار نباشد بسرا پرده ی خاص
ای بسا دُرّ گرانمایه که آید بکنار
تا درین بحر بود مردم چشمم غوّاص
آخر ای فاتحه ی صبح باخلاص بدم
که خلاص از شب هجران نبود بی اخلاص
وحشی از قید تو نگریزد ارش تیغ زنی
که گرفتار کمندت نکند یاد خلاص
خالص آید چو زر از روی حقیقت خواجو
گر تو در بوته عشقش بگدازی چو رصاص
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بده آن راح روان بخش که در مجلس خاص
مایه ی روح فزائی بود از روی خواص
هوش مصنوعی: به آن کسی که در محفل خاص تاثیر مثبتی بر روح و جان افراد دارد، آن را بسپارو.
دوستان شمع شبستان و پریوش ساقی
ماه خوش نغمه نواساز و حریفان رقّاص
هوش مصنوعی: دوستان به عنوان نوربخش محفل شبانه و زیبارویان، همانند ساقی، نوشیدنی خوشگوار را می‌نوشانند. موسیقی‌دانان ماهر و هم‌نوازان نیز در کنار آن‌ها به طرب و رقص مشغولند.
عقل را ره نبود بر در خلوتگه عشق
عام را بار نباشد بسرا پرده ی خاص
هوش مصنوعی: عقل نمی‌تواند به رازهای عشق نزدیک شود، زیرا برای افراد معمولی درک این مسائل دشوار است و تنها عده‌ای خاص قادر به فهم آن هستند.
ای بسا دُرّ گرانمایه که آید بکنار
تا درین بحر بود مردم چشمم غوّاص
هوش مصنوعی: بسیاری از گوهرهای با ارزش ممکن است در کنار این دریا وجود داشته باشند، اما در این دریا فقط افرادی می‌توانند آن‌ها را پیدا کنند که مانند غواص در جستجوی آن‌ها هستند.
آخر ای فاتحه ی صبح باخلاص بدم
که خلاص از شب هجران نبود بی اخلاص
هوش مصنوعی: ای صبحی که به پایان می‌رسی، من که ندارم آزادی از شب دوری و بی‌وفایی.
وحشی از قید تو نگریزد ارش تیغ زنی
که گرفتار کمندت نکند یاد خلاص
هوش مصنوعی: اگر تو با تیغ خود به کسی زخم بزنی، آن شخص از بند تو می‌گریزد و به یاد نخواهد آورد که چگونه در دام تو گرفتار شده بود.
خالص آید چو زر از روی حقیقت خواجو
گر تو در بوته عشقش بگدازی چو رصاص
هوش مصنوعی: اگر عشق واقعی را تجربه کنی، در عمق آن خواهی دید که انسان در واقعیت خود همانند طلا خالص می‌شود. مثل اینکه اگر فلز قیمتی را در آتش ذوب کنی و خالصش کنی.