گنجور

شمارهٔ ۱۸

طمع مدار که دوری گزینم از رخ خوب
که نیست شرط محبت جدائی از محبوب
چو هست در ره مقصود قرب روحانی
چه احتیاج بارسال قاصد و مکتوب
چو اتصال حقیقی بود میان دو دوست
کجا ز یوسف مصری جدا بود یعقوب
توقعست که از عاشقان بیدل و دین
نظر دریغ ندارند مالکان قلوب
چگونه گوش توان کرد بر خردمندان
گهی که عشق شود غالب و خرد مغلوب
ز صورت تو کند نور معنوی حاصل
دل شکسته که هم سالکست و هم مجذوب
ترا بتیغ چه حاجت که قتل جانبازان
کنی بساعد سیمین و پنجه ی مخضوب
بیار جام و مکن نسبتم بزهد و ورع
که من بساغر و پیمانه گشته ام منصوب
ببخش بر من مسکین که از خداوندان
همیشه عفو شود صادر وزبنده ذنوب
دلا در ابروی خوبان نظر مکن پیوست
ز روی دوست به حاجب چرا شوی محجوب
گهی که جان بلب آرد درین طلب خواجو
کند بدیده ی طالب نگاه در مطلوب

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

طمع مدار که دوری گزینم از رخ خوب
که نیست شرط محبت جدائی از محبوب
هوش مصنوعی: نکوشید که فکر کنید به خاطر فاصله‌ای که از چهره زیبای شما دارم، از دوستی و عشق به شما دور شده‌ام. زیرا در عشق، جدایی از معشوق شرطی نیست.
چو هست در ره مقصود قرب روحانی
چه احتیاج بارسال قاصد و مکتوب
هوش مصنوعی: وقتی که در راه رسیدن به هدف معنوی هستی، دیگر نیازی به فرستادن پیام‌آور یا نوشتن نامه نیست.
چو اتصال حقیقی بود میان دو دوست
کجا ز یوسف مصری جدا بود یعقوب
هوش مصنوعی: وقتی دو دوست در ارتباطی حقیقی و واقعی با هم باشند، مانند یعقوب که هیچ وقت از یوسف مصری خود جدا نبود.
توقعست که از عاشقان بیدل و دین
نظر دریغ ندارند مالکان قلوب
هوش مصنوعی: انتظار می‌رود که افرادی که در عشق و دین سرسخت و بی‌پروا هستند، از کسانی که دل‌هایشان در اختیار دارند، هیچ چیزی دریغ نکنند.
چگونه گوش توان کرد بر خردمندان
گهی که عشق شود غالب و خرد مغلوب
هوش مصنوعی: زمانی که عشق بر عقل غالب می‌شود، چگونه می‌توان به حرف‌های خردمندان گوش داد؟
ز صورت تو کند نور معنوی حاصل
دل شکسته که هم سالکست و هم مجذوب
هوش مصنوعی: نور معنوی که از چهره تو می‌تابد، به خاطر دل شکسته‌ام به دست آمده است. این حالت هم نشانهٔ سیر و سلوک معنوی است و هم دلیلی بر جاذبه‌ای است که تو داری.
ترا بتیغ چه حاجت که قتل جانبازان
کنی بساعد سیمین و پنجه ی مخضوب
هوش مصنوعی: چرا با تیغ به کشتن جانبازان می‌پردازی، وقتی که می‌توانی با دستان نقره‌ای و چنگ‌های لطیف این کار را انجام دهی؟
بیار جام و مکن نسبتم بزهد و ورع
که من بساغر و پیمانه گشته ام منصوب
هوش مصنوعی: جامی بیاور و از نسبت دادن من به زهد و پرهیزگاری پرهیز کن، زیرا من دیگر به واسطه پیمانه و شراب مشخص شده‌ام.
ببخش بر من مسکین که از خداوندان
همیشه عفو شود صادر وزبنده ذنوب
هوش مصنوعی: ای پروردگار، مرا ببخش که از بندگان تو هستم و همیشه بر گناهانم عفو و بخشش می‌شود.
دلا در ابروی خوبان نظر مکن پیوست
ز روی دوست به حاجب چرا شوی محجوب
هوش مصنوعی: ای دل، به ابروی زیبای شیفتگان نظر نکن؛ زیرا اگر همیشه به چهره دوست نگاه کنی، چرا باید خود را از دیگران پنهان کنی؟
گهی که جان بلب آرد درین طلب خواجو
کند بدیده ی طالب نگاه در مطلوب
هوش مصنوعی: گاهی اوقات، وقتی که جان انسان در جستجوی چیزی به شدت دچار درد و رنج می‌شود، خواجو با چشمی پرنظر به آن هدف و آرزو می‌نگرد.

حاشیه ها

1395/12/13 22:03
دکتر اندیشه قدیریان

در مصراع دوم بیت هشتم، «منسوب» صحیح است نه «منصوب»