گنجور

شمارهٔ ۱۱۶

کاروان ختنی مشک ختا می آرد
یا صبا نکهت آن زلف دوتا می آرد
لاله دل در دم جانبخش سحر می بندد
غنچه جان پیشکش باد صبا می آرد
مرغ را گل باشارت چه سخن می گوید
باز هدهد چه بشارت ز سبا می آرد
می رسد قاصدی از راه و چنان می شنوم
که ز سلطان خبری سوی گدا می آرد
ای عزیزان چه بشیرست که از جانب مصر
مژده یوسف گمگشته ی ما می آرد
ظاهر آنست که مرغ دل مشتاقانرا
دانه ی خال تو در دام بلا می آرد
می گشاید مگر از نافه ی زلفت کارش
ورنه باد این دم مشکین ز کجا می آرد
هندوی پر دل شوریده که داری ز قفا
ای بسا دل که کشانت ز قفا می آرد
خواجو از قول مغنّی نشکیبد ز آنروی
هر زمان پرده سرا را بسرا می آرد

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کاروان ختنی مشک ختا می آرد
یا صبا نکهت آن زلف دوتا می آرد
هوش مصنوعی: کاروان پر از عطر و مشک می‌آید، یا اینکه نسیم دلپذیری زلف‌های او را به همراه دارد.
لاله دل در دم جانبخش سحر می بندد
غنچه جان پیشکش باد صبا می آرد
هوش مصنوعی: در آغاز صبح، لاله‌ای که در دل دارد، به زیبایی و لطافت می‌بالد و آماده می‌شود، و غنچه‌ای که نماد روح است، با نسیم ملایم صبح به دنیا آمده و تقدیم می‌کند.
مرغ را گل باشارت چه سخن می گوید
باز هدهد چه بشارت ز سبا می آرد
هوش مصنوعی: پرنده‌ای که در قفس است، از پیامی زیبا صحبت می‌کند و هدهدی که از سمت سبا می‌آید، بشارت‌های خوشی به همراه دارد.
می رسد قاصدی از راه و چنان می شنوم
که ز سلطان خبری سوی گدا می آرد
هوش مصنوعی: پیامی از یک قاصد به من می‌رسد و می‌گوید که خبرهایی از سوی سلطان به یک گدا می‌رسد.
ای عزیزان چه بشیرست که از جانب مصر
مژده یوسف گمگشته ی ما می آرد
هوش مصنوعی: ای عزیزان، چه پیام‌آوری است که از سمت مصر خبر خوش یوسف گم‌شده‌ی ما را می‌آورد؟
ظاهر آنست که مرغ دل مشتاقانرا
دانه ی خال تو در دام بلا می آرد
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که محبت و عشق به تو، دل‌های عاشقان را با جذابیت‌های خود فریب می‌دهد و آنها را به دام مشکلات و سختی‌ها می‌کشاند.
می گشاید مگر از نافه ی زلفت کارش
ورنه باد این دم مشکین ز کجا می آرد
هوش مصنوعی: آیا ممکن است که وزش نسیم مشکینی که داریم از گیسوان تو سرچشمه بگیرد، یا اینکه این وزش بی‌دلیل و از جایی دیگر می‌آید؟
هندوی پر دل شوریده که داری ز قفا
ای بسا دل که کشانت ز قفا می آرد
هوش مصنوعی: هندوستانی پرشور و شتاب که از پشت به تو نگاه می‌کند، بسیاری از دل‌ها را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد و آنها را به دنبال خود می‌کشاند.
خواجو از قول مغنّی نشکیبد ز آنروی
هر زمان پرده سرا را بسرا می آرد
هوش مصنوعی: خواجو به نقل از خواننده می‌گوید که او هر بار که به صحنه می‌آید، با صدای دل‌انگیزش، در دل مردم شادی و نشاط می‌افزاید.