گنجور

شمارهٔ ۸۳

بخشم رفته ما گر بصلح باز آید
سعادت ابدی از درم فراز آید
حکایت شب هجر و حدیث طره دوست
اگر سواد کنم قصه ئی دراز آید
چو یاد قامت دلجوی او کند شمشاد
رود بطرف لب جوی و در نماز آید
برآید از دل مشتاق کعبه ناله ی زار
اگر بگوش وی آوازه ی حجاز آید
کجا بملک جهان سر در آورد محمود
اگر چنانک گدای در ایاز آید
زهی سعادت آنکس که از پی مقصود
رود بطالع سعد و سعید باز آید
کی از هوای تو باز آیدم دل مجروح
که پشه باز نیاید چو صید باز آید
دلی که در خم زلفت فتاد اگر سنگست
ز مهر روی تو چون موم در گداز آید
چو عود هر که ز عشّاق دم زند خواجو
ز سوز فارغ و از ساز بی نیاز آید

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بخشم رفته ما گر بصلح باز آید
سعادت ابدی از درم فراز آید
هوش مصنوعی: اگر دوست رفته‌ام با صلح بازگردد، خوشبختی ابدی از زندگی‌ام سر برآورد.
حکایت شب هجر و حدیث طره دوست
اگر سواد کنم قصه ئی دراز آید
هوش مصنوعی: داستان شب جدایی و سخنانی که در مورد موهای دوست می‌توان گفت، اگر بخواهم بنویسم، داستانی طولانی خواهد شد.
چو یاد قامت دلجوی او کند شمشاد
رود بطرف لب جوی و در نماز آید
هوش مصنوعی: زمانی که یاد قامت دل‌فریب او در ذهن می‌آید، شمشاد به خاطر او به سمت لب جوی خم می‌شود و گویی در حال نماز خواندن است.
برآید از دل مشتاق کعبه ناله ی زار
اگر بگوش وی آوازه ی حجاز آید
هوش مصنوعی: اگر کسی که به کعبه عشق می‌ورزد، صدای شوق‌آور حجاز را بشنود، به طور طبیعی از دلش ناله‌ای جانسوز برمی‌خیزد.
کجا بملک جهان سر در آورد محمود
اگر چنانک گدای در ایاز آید
هوش مصنوعی: محمود چگونه می‌تواند بر سر زمین جهان حکمرانی کند، اگر همانند یک گدا به حضور ایاز بیاید؟
زهی سعادت آنکس که از پی مقصود
رود بطالع سعد و سعید باز آید
هوش مصنوعی: افرادی که برای دستیابی به اهداف خود تلاش می‌کنند، خوشبخت و سعادتمند هستند و در نهایت به موفقیت و شادی دست پیدا می‌کنند.
کی از هوای تو باز آیدم دل مجروح
که پشه باز نیاید چو صید باز آید
هوش مصنوعی: من هرگز از عشق تو دل نخواهم کند، چون پشه‌ای که از شکار خود دور نمی‌شود.
دلی که در خم زلفت فتاد اگر سنگست
ز مهر روی تو چون موم در گداز آید
هوش مصنوعی: دل‌هایی که در دامن زلف تو اسیر می‌شوند، اگرچه ممکن است ظاهراً سخت و بی‌احساس به نظر برسند، اما عشق تو آن‌ها را مانند موم نرم و تسلیم‌کننده می‌کند.
چو عود هر که ز عشّاق دم زند خواجو
ز سوز فارغ و از ساز بی نیاز آید
هوش مصنوعی: هر کس که از عشق سخن می‌گوید، مانند عود است که بوی دل‌انگیز می‌دهد. عشق او را از سوز و غم دور می‌کند و او دیگر نیازی به موسیقی و ساز ندارد.